Керегіңді ал білгенінді қос, дейді. Данышпандар дариясының солмайтынын, шынайы шындықтың тозбайтынын паш етіп, ұсынады
Қатерге басын байлаған, тілін сүйген үш асқақ дана
жүктеу/скачать 392,72 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Үш алып
- Түйдей құрдас үш ғалым
| Қатерге басын байлаған, тілін сүйген үш асқақ дана:Қ.Шәкәрім(1858-1931),
Д. Міржақып, А.Қасым(1911 -1955). Қазағының қамын жеген үш дана: Әлихан, Тұрар, Смағұл; Үш алып: жыр алыбы Жамбыл, данышпан сөзді ақын Абай, Кенен Әзірбаев. Қазақтың құрдас үш арысы: сұңқар Сәкен (1894-1938) Ілиас (1894-1938), Бейімбет (1894-1938); Үш ғұлама ғалым: Қаныш, Мұқтар, Әлкей; Үш төбе ғалым: Құдайберген Жұбанов (1899-1938),Сәрсен Аманжолов (1903-1958), Нығмет Сауранбаев (1910-1995) Үш дарабоз: Құрдас сөз шеберлері Ғабит пен Ғабиден(1902 - 1985), Сәбит Мұқанов Түйдей құрдас үш ғалым: Мәулен Балақаев,Аһмеди Ысқақов, Кәкен Аһанов (1928-1976) Сонымен: «Үш жүздің сыны», «Үш бидің жер бөлуі», «Үш би», «Үш қазына», «Үш ақиқат», «Үш қуаныш», «Үш билік», «Үш артық», «Үш тұл» «Үш апат», «Үш байлық», «Үш қат», «Үш кедейлік», «Үш кемдік», «Үштоқтам», «Үш бақытсыздық», «Үш қасиет», «Үш тағылым», т.б. топтамаларды айтуға тұрарлық. Абай ағамыз: «Қайратсыз ашу тұл, Тұрлаусыз ғашық тұл, Шәкіртсіз ұстаз тұл, - деді емес пе?!» Тариһты соза тартып, ұрпақтан - ұрпаққа жеткізер: тоқтық, денсаулық, ұстаз десек, олар жөнінде үш өлмес мамандық бар деп түйген жөн болар: Олар: а)оқытушы, ә)егінші, б)емші. (БТ). Сол сияқты: «Үш тәтті (жақын), «Үш дауасыз», «Үш қадірлі», «Үш қадірсіз», «Үш жамандық», «Үш көз», «Үш жүз», «Үш жұрт», «Үш мақсат», «Үш алыс», «Үш із», «Ер жігіттің үш серігі», «Үш асыл мінез», «Бақыт үйірер үш нәрсе», «Бақытсыздық үйірер үш нәрсе», «Үш жаман сипат», «Үш қуат», «Үш ғайып», «Үш арсыз» және бар. Үш жүз - атадан мұра болып қалған сөз асылы. Ұланғайыр жеріне иелік етіп, сол мекенде көшіп-қонып жүрген ұлысты басқару үшін ақылынан да артық кемеңгерлік жұмыс атқарған. һан, биін сайлап, үлкен ұлысты үш жүзге топтап, ақылды ақсақал, байсалды бәйбішелер, данышпан билер арқылы ұйымдастырып, батырларын баптап, бағалап, мыңдаған қолды жинақтап отырған. Олар: Бекарыс – Ұлы жүз. Ақарыс - Орта жүз. Жанарыс - Кіші жүз. Осы сөздің өзінен - ақ, үлкенді сыйлау, қажеті келсе бағыну, кішіні құрметпен қатарға алу, ауыл ақсақалын ізгіліктеу, кемтарға қайырымды болу сияқты т.б. көптеген-көптеген ұғымды, мінез-құлықты терең аңғара отырып, білуге болады (бұл жайлы алда толықтаймыз). жүктеу/скачать 392,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|