Кіріспе. Пәннің мақсаты мен негізгі мәселелері «Квалиметрлеу»
Тақырыбы: Өнімнің негізгі ақауларының жіктелуі
жүктеу/скачать 244 Kb.
|
Квалиметрия лекция
| Тақырыбы: Өнімнің негізгі ақауларының жіктелуі
Дәрістің жоспары: 1 «Ақау», «жарамды өнім», «сапасыз өнім» жөнінде түсінік 2 Ақаулардың жіктелуі 3 Өнімнің жұмыс істеу қабілетіне ақаулардың тигізетін әсері
Бір ақауы болса да бар бұйымдар ақаулы бұйымдарға жатады. Жарамды өнім деп орнатылған барлық талаптарды қанағаттандыратын өнімді айтады. Мұндай өнім ақаусыз болады, немесе нормативтік құжаттарда берілген ауытқулары болуы мүмкін. Жасырылған ақауларды өнімнің өмірлік циклының келесі кезеңдерінде табу дегеніміз жарамды деп қате саналған бұл өнім ақаулы екенін білдіреді. Сапасыз өнім (брак) – ақауы бар мұндай өнім тұтынушыға жіберілмеу керек. Брак жөнделетін болады, яғни табылған ақауларды жоюға келеді және жөнделмейтін болады, мұнда табылған ақауларды әртүрлі себептер, мысалы технологиялық және экономикалық себептер бойынша жоюға келмейді. 2 Ақаулардың жіктелуі мынандай : 1. Өнімнің сапасына әсер етуі бойынша ақаулар критикалық, маңызды және маңызы аз деп бөлінеді.
Маңызды ақаулардың әсер ету деңгейі өнімді қолдану тиімділігімен анықталады. Мұндай жағдайда толық бақылауды, ал кейбір жағдайда тұтынушылар үшін қауіпі төмен болған кезде, таңдаулы бақылау жүргізіледі. Маңызы аз ақау – бұл ақау белгілену бойынша және оның ұзақтылығына әсер етуі бойынша өнімді қолданылуына көп әсер етпейді. 2. Табу мүмкіндігі бойынша ақаулар нақты және жасырылған болып екіге бөлінеді. Нақты ақау - бұл ақауды табу үшін нормамен құжаттамада осы бақылау түріне міндетті сәйкес ережелері, әдістері мен құралдары беріледі. Ақаудың бұл түрі өнімнің сыртқы түрін бақылау және өлшеу аспаптарының көмегімен қарау кезінде табылады. Жасырылған ақау – бұл ақауды табу үшін осы бақылау түріне міндетті нормамен құжаттамаларда сәйкес ережелер, әдістер мен құралдар кезінде немесе басқа қосымша тексерулерді өткізген кезде табылу мүмкін. 3. Жою мүмкіндігі бойынша ақаулар жоюға келетін және жоюға келмейтін болып екіге бөлінеді. Жоюға келетін ақау - бұл ақауды техникалық құралдардың көмегімен жоюға келеді және экономикалық жағынан тиімді болып есептеледі. Жоюға келмейтін ақау - ақауды техникалық құралдардың көмегімен жоюға келмейді және тиімсіз болып табылады. 4. Шығу тегі (пайда болуы) бойынша ақаулар шикізаттық, техникалық, сақтау, тасымалдау, тұтыну және пайдалану кезінде пайда болатын ақаулар. 5.Таралуы бойынша ақаулар жергілікті және көп жерге таралатын болады.
3. Әртүрлі ақаулар өнімнің жұмыс істеу қабілетіне қалай әсер етеді? Ақаулардың қауіпін бақылау кезінде өнімнің жұмыс жасау жағдайларын және оның материалдарының қасиеттерін ескеру қажет. Сипаты жағынан бірдей ақау өнімді тұтынудың бір жағдайларында қауіпті болып, ал басқа жағдайларында қауіпсіз болуы мүмкін. Әр бір өнім үшін нақты ақаулардың түрлерін орнату керек. Ақаулардың алдын ала диагностикасы өнімнің сапасын, қауіпсіздігін және сенімділігін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар оның шығындарын азайтуға көмектеседі. Халықаралық тәжірибеде кәсіпорындарда сапа жүйелерін енгізу салдарынан «ақау» термині орнына «сәйкес емес» термині көбінесе қолданылады. «Сәйкес еместік» критикалық, маңызды және маңызды емес деп жіктеледі. Егер кәсіпорындарда сапаға көңіл бөлінбесе, онда осы ақаулар мен бракты жою үшін кµптеген қаражат керек етіледі. Ақауларды жою үшін бағдарламаларды дайындау арқылы үлкен тиімділік алуға болады. Ұсынылатын әдебиеттер: 1 Федюкин В.К. Основы квалиметрии. Управление качеством продукции. Учебное пособие. – М.: Информационно-издательский дом «Филинъ», 2004. – 296 с. 2 Фомин В.М. Квалиметрия. Управление качеством. Сертификация. Курс лекций. – М.: ЭКМОС, 2000. – 320 с. 3 Шишкин И.Ф., Станякин В.М. Квалиметрия и управление качеством: Учебное пособие. - М.:Изд-во ВЗПИ, 1992.-255 с. жүктеу/скачать 244 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|