15-тақырып. Ежелгі Дүниедегі тәрбие беру, білім беру және педагогикалық ойлардың пайда болуы. Тәрбиелеудің пайда болуына ықпал еткен негізгі факторлар. Қоғамдық қатынастардың және тәрбие берудің генезисі. Алғашқы қауымдық құрылыстағы тәрбие беру шарттары. Основные факторы, обусловившие происхождение воспитания. Ежелгі Шығыс өрекниетіндегі педагогикалық дәстүрлердің пайда болуы. Конфуций педагогикасы. Ежелгі Индиядағы Ведтік тәрбие беру жүйесі. Таяу Шығыс өрекниетіндегі педагогикалық ойлардың дамуы. Алғашқы меткептің және педагогикалық ойлардың пайда болуы.
16-тақырып. Ортағасырлардағы тәрбие беру, білім беру және педагогикалық ойлардың пайда болуы. Педагогикалық ойлардың және христиан өркениетінің білім беру практикасының дамуындағы Византияның рөлі. Византиядағы мәдениет пен білім берудің дамуының негізгі кезеңдері. Христиандық педагогикалық дәстүрлердің қалыптасуы және мәні. Діни және ақсүйектіке білім беру дәстүрлері. Батыс Еуропадағы педагогикалық ойлар (Августин Аврелий, Фома Аквинский, Пьер Абеляр). Схоластика. Рыцарлық тәрбие беру. Алғашқы университеттердің пайда болуы.
Педагогикапның гуманистік идеяларының шығу көздері. Қайта өрлеу заманындағы гуманистік филисофиялық-педагогикалық ойлар және білім беру үлгілері. Адам қайта өрлеу гуманизмінің құндылықтар жүйесінде. М. Монтень, Ф. Рабле, Э. Ротердамский, Т. Мордың педагогикалық көзқарастары. Дәуірлердегі білім беру үлгілері. Антикалық дәстүрлердің пайда болуы.
17-тақырып. Жаңа замандағы Еуропадағы білім беру мен педагогикалық ойлардың дамуы. XVII ғ. Батыс Еуропадағы мектеп ісінің ерекшеліктері және педагогикалық ізденістердің жалпы бағыттылығы. Педагогиканың дербес білім саласы ретінде айқындалуы. Я. А. Коменский және педагогика ғылымының қалыптасуы. Д. Локктың педагогикалық тұжырымдамасы. Тәрбие берудің мақсаты мен міндеттері. Джентельменді тәрбиелеу мен білім берудің мазмұны мен әдістері. Еңбекшілердің балаларына арналған мектеп ұйымдастыру жобасы. Д. Локк және педагогика теориясы мен практикасының дамуы.
XVIII ғ. Батыс Еуропа елдерінедегі білім беру дағдарысының үдей түсуі. Адам қалыптасуындағы тәрбиенің орны туралы Француз ағартушылары (К. А. Гельвеций, Д. Дидро).
Ж.-Ж. Руссоның жалпы адамзаттық тәрбие беру тұжырымдамасы.