Көркем әдебиет стилі Талдау Мұқағали Мақатаев «Үнсіздік»

1.Қарым-қатынас аясы (қолданылатын орны): іскери хаттар мен кеңсе құжаттарында, іс қағаздарында

2.Қарым-қатынас мақсаты: хабарлау

3.Стильдік сипаты: ресмилік

4.Тілдік ерекшеліктері:

а) лексика-фразеологиялық: анықтама, көшірме, күн тәртібі, университет, факультет, декан, қолы, кафедра;

ә) морфологиялық: күрделі зат есімдер, есімшелер, сын есімдер (анықтама, декан, күн тәртібі, кафедра, факультет, көрсетілген, берілген, келтірілген, жоғарыда аталған, осы, келесі, т.с.); қыстырма сөздер (байланысты, соған сәйкес, біріншіден, екіншіден, бір жағынан, т.с.); сілтеу есімдіктері (бұл, сол, осы т.б.); етістіктер (тапсыру, берілу, растау т.б.); қысқарған сөздер (ф.ғ.д.)

б) синтаксистік: (Осы анықтама Айсина Алина Ақпарқызының Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университеті қазақ филологиясы және әлем тілдері факультеті күндізгі бөлімінің 2-курсында оқитынын растайды.) – хабарлы сөйлем.

1.Қарым-қатынас аясы (қолданылатын орны): ғылыми еңбектер мен зерттеулерде, ғылыми баяндамаларда.

2.Қарым-қатынас мақсаты: заттар мен құбылыстардың себеп-салдарын, жалпы ерекшелігін ашып, теориялық мәлімет беру;

3.Стильдік сипаты: негізгі айтылатын ой дәлелді;

4.Тілдік ерекшеліктері:

а) лексика-фразеологиялық: тура мағыналы атау сөздер, ғылыми терминдер (құрылымдық-функционалдық аспект, антропоөзектік парадигма, категория)

ә) морфологиялық: осы шақ (Тіл білімі нысанына «тілдік тұлға» категориясының енгізілуі жалпы тұлға ұғымының жаңа мазмұнмен толығуына мүмкіндік жасап, тілді зерттеудің құрылымдық-функционалдық аспектісі аясынан шығып, адамның санасы, ойы мен рухани қызметімен тығыз байланыстағы антропологиялық тіл біліміне айналуына негіз жасалды.)

б) синтаксистік: хабарлы, толымды, жайылма, сабақтас сөйлем түрлері.

Күрделі ойдың логикалық жүйесін бұзбай, бірізді баяндалуы үшін жиі жұмсалатын сөйлемнің түрі – сабақтас құрмаластар. Күрделі ойдың жүйелі, қисынды берілуін ғылыми мәтіннен келтірілген сөйлемдерден аңғаруға болады;