Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Алматы облысы Алмалық ауылы ғылыми зертханасы , Қазақстан 1 Криконсервация арқылы жеміс-жидек генофондын сақтау Аңдатпа Зерттеу жұмыстарында төмен температураның (минус 183–185°С) алма тозаңының өміршеңдігіне әсері зерттелді. Қант концентрациясының Сиверс алма ағашының өнуіне әсері 10 және 15% концентрацияда өмір сүруіне оңтайлы. Алма ағашының Сиверс сортына тозаңның өнуіне жарық факторы қатты әсер етеді – қараңғыда өнген кезде тозаңның өміршеңдігі жарыққа қарағанда 1,5–2 есе жоғары. Криоконсервациялау кезінде ультра төмен температура әсерінен тозаңның өміршеңдігі 36,4% құрады, бұл төмен температурада сақтаудан кейін (қараңғыда сахароза концентрациясында өнген кезде) 1,5 есе жоғары.
Жұмыста жарықтандырудың алма тозаңының өнуіне әсері алғаш рет көрсетілген, ол қараңғыда өну кезінде тозаң белсенділігінің бір жарым артықшылығымен көрінеді. Бұл нәтиже қараңғыда тозаңның өнуіне әсер ететін факторлардың кең ауқымымен байланысты болуы мүмкін. Бұл нәтиженің практикалық маңыздылығы анағұрлым құнарлы тозаңдармен жеміс-жидек жиынтығының процесінің күшеюінде жатыр.
Түйін сөздер: криоконсервация; тозаң; жеміс дақылдары; алма ағашы;
.
Автор: Тоқтақын Айбол 1
Казахский национальный педагогический университет им. Абая, Алматинская область,НИЛ село Алмалык, Казахстан 1 Сохранение генофонда плодов путем консервации
Аннотация В ходе исследования изучалось влияние низких температур (минус 183–185 °С) на жизнеспособность пыльцы яблони. Влияние концентрации сахара на рост яблони Сиверса оптимально для выживания при концентрациях 10 и 15%. На сорт яблони Сиверс сильное влияние оказывает световой фактор - жизнеспособность пыльцы при выращивании в темноте в 1,5-2 раза выше, чем на свету. При криоконсервации жизнеспособность пыльцы под действием сверхнизких температур составила 36,4%, что в 1,5 раза выше после хранения при низких температурах (при выращивании в темноте при концентрации сахарозы).
В исследовании впервые показано влияние освещения на прорастание пыльцы яблони, что проявляется полуторным преимуществом активности пыльцы при прорастании в темноте. Этот результат может быть связан с широким спектром факторов, влияющих на производство пыльцы в темноте. Практическое значение этого результата заключается в интенсификации процесса завязывания плодов с более фертильной пыльцой.