Курстық ЖҰмыс тақырыбы


Психологиядағы тұлға мәселесі



бет6/29
Дата16.01.2022
өлшемі65,49 Kb.
#112429
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Байланысты:
Курстық жұмыс Психология

Психологиядағы тұлға мәселесі


Жаңа туған нәресте «адам» деп аталғанымен, «тұлға» деген атқа көпке дейін ие бола алмайды. өйткені кісі болып ер жету үшін бала оңы мен солын, өзінің «менің» басқа «мендерден», яғни басқа адамдардан ажырата білуі тиіс. Тұлғаның түрткілері мен қасиеттері. Қызығу, дүинетану, сенім, мұрат. Адам қоғамнан тыс өмір сүре алмайды. Өйткені оның психикасытек айналасындағылармен қарым-қатынас жасау процесінде ғана қалыптасады, қоғамдық тәрбие арқылы адам белгілі мазмұнға ие болады. Адам санасының дамуы қоғамның дамуымен байланысты. Қоғамнан тыс адам өмірінің болуы мүмкін емес. Тұлға түсінігі. Адамға қатысты басқа категория (индивид, даралық, субьект, жеке даралық). Тұлғаның ғылыми – психологиялық бағытының тұлғаны танудағы философия, дін, өнерден айырмашылық ерекшеліктері. Тұлға туралы түсінік. Тұлғаның негізгі көрсеткіштері: белсенділік, саналылық, дербестік, жеке даралық. Тұлға - єлеуметтік индивид. Тұлға – қоғамдық жүріс-тұрыстың, өмірлік жолдың субъектісі. Тұлға писхикалық құбылыстардң интеграторы. Тұлғадағы жеке даралық және әлеуметтік – типтің арақатынасы. Базалық тұлға түсінігі. Тұлға типологиясы (А.Ф. Лазурский, Э. Шпрангер, К.Г. Юнг). Тұлға дифференциалды, жас ерекшелік, єлеуметтік, медициналық, педагогикалық, спорт психологиясы. Психология дағы тұлғаны зерттеу әдістері. Тұлғаны ғылыми зерттеу еркекшеліктері, психологтың этикасы жєне танымның объективтілігі. Табиғи эксперимент, бақылау, өзін-өзі бақылау, проективті және биографиялық әдістер тұлғаны зерттеуде маңыздырақ болып табылады. Тұлға психологиясындағы қалыптастырушы эксперименттің мүмкіндіктері. Тұлға құрылымы жайлы түсінік. Тұлға құрылымының негізгі блоктары. Тұлғаның әлеуметтік мєртебесі, әлеуметтік қызмет- рөлдері, єлеуметтік жүріс-тұрыс, мотивтер, бағыттылық, мінезі. Тұлға қ±рылымындағы интеллект жєне қабілеттілік. Қасиеттер женке адам қ±рылымын талдау элементі ретінде. Т±лға құрылымындағы факторлық бағыт (Р. Кэттел, Н. Айзенк, Дж. Гильфорд). Тұлғалық конструкт – тұлға құрылымының элементі болып табылады. Тұлға құрылымындагы когнитивті бағыттағы жалпы сипаттама (Г. Келли, Ф. Франселла, Д. Баннистер). З. Фрейд, К.Г. Юнг, А. Адлер психоаналтикалық теорияларындағы тұлға құрылымының көрінісі. Қатынас тұлға құрылымының элемиенті ретінде. А.Ф. Лазурский концепциясындағы тұлға құрылымы. В.И. Мясищев, Б.Г. Ананьев, С.Л. Рубинштейн концепцияларындағы жеке адам құрылымы. Оның іс- єрекет құрылымынан жєне мотивтерінен өндірілуі. Тұлға құрылымндағы мағыналық қалыптасу. Даралық мєселесі (Б.Г. Ананьев). Даралық тұлға бірлігі, оның өзіндік реттелу деңгейлері. Даралық іс-әрекеттің әр түрлі түрлерінде творчество субъектісі ретінде. Тұлғалық – жеке даралықтың ішкі әлемі туралы түсінік. В.С. Мерлин интегралды жеке даралық туралы. Теплов – В.Д. Небылицын мектептеріндегі даралықтың психофизиологиялық негіздері. Темперамент – психикалық іс-әрекет пен мінез-құлықтың формальды – динамикалық қасиеттері. Темпераменттің мінез- құлықты реттеудегі рµлі. Темперамент жєне мінез жайлы В.С. Мерлин мектебіндегі зерттеулер. Мінез – тұлғадағы әлеуметтік – типтік жєне жеке даралық ерекшеліктің бірлігі. Мінез-құрылымы. Коммуникативті, рефлексивті, эмоционалды, ерікті, мінездік, интеллектуалды қасиеттері. әлеуметтік мінез-құлық туралы түсінік тұлғаның белсенділігі, оның адамдарға, еңбекке, қоғамға, әлемге қатынасын формасы ретінде көрінеді.
Қылық – тұлғаның әлеуметтік мінез-құлқының бірлігі. Әлеуметтік мінез-құлықтың сыртқы (жағдайаттық пен орта) және ішкі (өзіндік жекелік) детерминациялары. К.Левин бойынша психологиялық өрісте тепе- тең әрекеттеуші күш ретінде. Тұлғаның мінез- құлқын реттеудегі әлеуметтік норма, әлеуметтік бағдар, саналы қатынас. Тұлғаның өмірлік мақсаты – жоспары, бағдарламалары және стратегиялары. Тұлға белсенділігінің психологиясы. Тұлғаның жауапкершілігі жєне инициативасы (К.А. Абульхпнова, А.В. Брушлинский, С.В. Рубинштейн).



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет