Л. М. Түгелбаева Р. Ғ. Рысқалиева Р. К. Ашкеева



бет14/68
Дата29.09.2023
өлшемі0,62 Mb.
#183015
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   68
Байланысты:
Химия элемент китап

Бақылау сұрақтары, есептер мен жаттығулар



  1. Галогендер атомының құрылысы тұрғысынан фтор, хлор, бром, йодтың валентті күйін сипаттаңыздар.

  2. Галогендердің ішінде фтордың тотықтырғыштық белсенділігі жоғары екені белгілі. Неліктен?

  3. 80 л Cl2 мен 120 л Н2 (қалыпты жағдайда) əрекеттескенде қанша литр хлорсутек бөлінеді?

  4. 3 л 20 %-ды тұз қышқылы ерітіндісінде қанша хлорсутек еріді?

  5. Йод пен сутектің қайтымды реакциясын жазыңыздар жəне тепе-теңдіктің реакцияның өнімі түзілу жағына ығысу жағдайын көрсетіңіздер.

  6. Барлық мүмкін əдістермен магний хлоридін алу реакциясы теңдеулерін жазыңызар.

  7. Төмендегі реакциялар үшін тотықтырғыш пен тотықсыздандырғышты көрсетіп, коэффициенттерін қойыңыз:

K2Cr2O7 + HCl→CrCl3 + KCl + Cl2 + H2O; KI + KIO3 + HCl → KCl + I2 + H2O.

  1. Галогендердің сумен жəне сілті ерітінділерімен əрекеттесу реакцияла-

рының теңдеулерін жазыңыздар.

  1. Төмендегі айналымдарды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін реакция- ларды жазыңыздар жəне Х жəне Y заттарын атаңыздар:

а) КС1О3→X→AgCl; ə) HCl→Y→NaClO.

  1. 280 л сутек пен 280 л хлордан қалыпты жағдайда 32 %-ды хлорсутек қышқылының (тығыздығы – 1,16 г/мл) қандай көлемін алуға болатынын есептеңіздер.

  2. Əртүрлі қосылыстарда галоген атомдарының тотығу дəрежелері мен валенттіліктері қандай болады?




  1. Белгілі хлор оксидтерінің формулаларын жəне осы оксидтерге сай келе- тін қышқылдардың формулаларын жазыңыздар. Бұл қосылыстарды атаңыздар.

  2. Медицинада қолданылатын йодты тұндырма спирттегі кристалдық йод- тың 5 %-ды ерітіндісі. Тығыздығы 0,8 г/мл болатын 250 г ерітінді дайын- дау үшін спирттің қандай көлемін алу қажет?

  3. Хлордың сумен əрекеттесуі тотығу-тотықсыздану реакциясының қай ти- піне жатады? Реакция теңдеуін жазыңыздар.

  4. Галогенид иондар қандай тотықтырғыштық немесе тотықсыздандыр- ғыштық қасиет көрсетеді? Мысалдар келтіріңіздер.

  5. Адам ағзасындағы тұз қышқылының физиологиялық рөлі қандай?






Элементтердің жалпы сипаттамасы. Периодтық жүйенің VI тобының негізгі топшасының р-элементтеріне оттек О, күкірт S, селен Se, теллур Те жəне полоний Ро кіреді. Бұл топ элементте- рінің жалпы атауы – халькогендер. VI А топшасы элементтерінің электронды конфигурациясы – ns2np4. Сыртқы энергетикалық деңгейдегі екі жұптаспаған электронның болуы қозбаған күйінде валенттігі 2-ге тең болатынын көрсетеді. Сыртқы деңгейлердің құрылысын салыстыру арқылы S, Se, Те жəне Ро-де оттектен өзгеше d-деңгейшесінде бос орбитальдар бар екенін көрсетеді. Оттектің сыртқы электрондық қабатында бос орбитальдардың болмауы оған жұптаспаған электрондар санын көбейтуіне мүмкін- дік бермейді, сондықтан оттек тұрақты 2 валенттік көрсетеді. Топшаның қалған басқа элементтерінің сыртқы энергетикалық деңгейінде d-деңгейшесінде бос орбитальдары бар, оған қозған күйінде осы деңгейдің s- жəне р-электрондары ауыса алады. Осылай төртке жəне алтыға тең болатын валенттік мəндері түсін- діріледі.
VI А топшасы элементтерінің кейбір қасиеттері 6-кестеде кел- тірілген.



  1. кесте



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   68




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет