Лекция №4. Адам-компьютер өзара әрекеттестігі

Интерфейс интерактивті екі бағытты

• Құрылғы пайдаланушыдан командалар алып, оларды орындағаннан кейін пайдаланушыға қолда бар құралдармен — визуалды, дыбыстық, тактильді және т. б. ақпарат береді.

Интерфейс құралдары

пайдаланушы интерфейсі, Пайдаланушы интерфейсі (UI-user interface)

Адам-машина

• Қандай да бір тапсырманы қандай да бір құралдармен (қандай да бір бағдарламамен) орындау тәсілі, атап айтқанда сіз жасаған әрекеттер және жауап ретінде не аласыз.
• Адам-машина интерфейсі
• Адам-компьютер интерфейсі
• Пайдаланушы интерфейсі

Адамға бағдарлану

• Интерфейс адамға бағытталған, егер ол адамның қажеттіліктеріне жауап берсе және оның әлсіздіктерін ескерсе.
• Интерфейстің машиналық бөлігі-есептеу техникасының мүмкіндіктерін пайдалана отырып, машинада (оның аппараттық-бағдарламалық бөлігі) іске асырылатын интерфейс бөлігі.
• Интерфейстің адам бөлігі-бұл адам өзінің мүмкіндіктерін, әлсіздіктерін, әдеттерін, оқу қабілетін және басқа факторларды ескере отырып жүзеге асыратын интерфейстің бөлігі.

Командалық интерфейс

• Адамның компьютермен өзара әрекеттесуі компьютерге ол орындайтын және нәтижені пайдаланушыға беретін командаларды беру арқылы жүзеге асырылады

Командалық жолдар интерфейсі

Бұл технологиямен компьютерге оператор ақпаратты енгізу әдісі ретінде пернетақта қызмет етеді, ал компьютер адамға ақпаратты алфавиттік-сандық дисплей (монитор) арқылы шығарады. Монитор-пернетақта тіркесімі терминал немесе консоль деп аталды.

Графикалық интерфейс

ТСМК (терезе, сурет, мәзір, көрсеткіш)WIMP (window, image, menu, pointer) – интерфейс бұл интерфейске тән қасиет-пайдаланушының компьютермен диалогы терезелер, графикалық мәзір кескіндері, курсор және басқа элементтер арқылы жүзеге асырылады.

Графикалық интерфейс элементтері

Жұмыс үстелі

Пиктограммалар

Төте жолдар(ярлыки)

Тапсырмалар тақтасы

Терезе

Семантикалық (қоғамдық) интерфейс

Оның басты ерекшелігі-компьютермен байланыс кезінде командалардың болмауы. Сұраныс табиғи тілде, байланысты мәтін мен бейнелер түрінде қалыптасады. Негізінде, бұл адамның компьютермен байланысын модельдеу. Қазіргі уақытта әскери мақсатта қолданылады. Мұндай интерфейс әуе шайқасы жағдайында өте қажет.

ССТБ (сөйлеу, сурет, тіл, білім) SILK (speech, image, language, knowledge) – интерфейс

Интерфейс адамның әдеттегі қарым-қатынас түріне ең жақын. Компьютер өзі үшін командаларды табады, адамның сөйлеуін талдайды және ондағы негізгі сөз тіркестерін табады. Ол сонымен қатар командалардың нәтижелерін адамға түсінікті формаға айналдырады

SILK-адам мен машинаның интерфейсі қолданылады:

• сөйлеу технологиясы;
• биометриялық технология (мимикалық интерфейс);
• семантикалық (қоғамдық) интерфейс.

Сөйлеу технологиясы

Бұл SILK интерфейсінің ең қарапайым іске асырылуы. Бұл технологиямен командалар арнайы стандартты сөздерді (командаларды) айту арқылы дауыспен беріледі, олар анық айтылуы керек, сөздер арасындағы міндетті үзілістермен бір қарқынмен. Белгілі бір пайдаланушыға компьютерлік жүйені алдын-ала теңшеу қажет.

Биометриялық технология ("мимикалық интерфейс")

Компьютерді басқару үшін бет әлпеті, көру бағыты, оқушының өлшемі және адамның басқа белгілері қолданылады. Пайдаланушыны анықтау үшін оның көзінің ирис үлгісі, саусақ іздері және сандық камерадан оқылатын басқа да бірегей ақпарат қолданылады, содан кейін осы суреттегі үлгіні тану бағдарламасы арқылы командалар ерекшеленеді.

Интерфейсті тестілеу түрлері

• UI қосымшасын дизайн мен прототиптің орналасуына сәйкестігін тексеруге мүмкіндік беретін қолмен тестілеу;
• интерфейс қателері мен регрессиялық қателерді анықтау үшін әрбір өнімді құрастырудан кейін автоматтандырылған тестілеу;
• фокус-топтарды өткізу.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

жүктеу/скачать 1,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: