15 Лекция – Күрделі жүйені имитациялық моделдеу. Компьютерлік моделдеудің даму перспективасы.Құрылған және қолданылған техниканың күрделілігі, қолданылған технологияның күрделілігі, транспорттық және өндірістік байланыстар үздіксіз өсуде (күрделілік сипаттамасының экспоненциалдық бойы туралы айтуға болады). Осыдан өндірістік әрекеттердің даму
эпохының ерекшеліктері тұрады, әдетте эпох деп дамитын техника мен экономиканың жаратылыстану күйіне айналған ғылыми –техникалық революцияны атайды.
Өндірістік байланыстар мен технологияның кенеттен күрделенуі өндірістік және технологиялық жүйелерді жобалаушының жұмысын сапалы түрде қиындатады. Оның қазіргі әрекеті бұрынғы ғасырдағы жобалық жұмысқа мүлдем ұқсамайды. Жобаланатын объектінің күрделенуі әрдайым басты құрастырушыда жобаланатын жүйе туралы ұсыныстар бар болу керек деп ұйғаратын жобалаудың дәстүрлі принципімен қарама –қайшы келеді. Сондықтан адамның физиологиялық мүмкіндігі шектеулі, ал құрылатын жүйенің күрделілігі
өсетін болса, онда , шамасы, бір кездері бұл тезис әділетті болуын тоқтатады. Сол себептен күн тәртібінде жүйені жобалаудың барлық технологиясының принципті өзгеру мәселесі қойылады. Оның ерекшелігі –қазіргі кездегі ақпараттық өңдеу тәсілдерін кеңінен қолдануында және жобалаушыға өзінің творчестволық мүмкіндіктерін толықтай қолдануға мүмкіндік беруінде. Соңғы жылдары бұл мәселеге барған сайын көп назар аударуда, сондай –ақ мұндай туындылар жүйенің күрделі бейнесін құратын және күрделі халық –шаруашылық комплекстердің жобасын реализациялайтын барлық индустриальді дамыған елдер үшін сипатқа ие.
Өзіне инженерлік есептеулер үшін программа жүйесін, жобалаушылардың
автоматтандырылған жұмыс орнын, әртүрлі сұқпаттық процедураларды қосатын жобалаудың бір –бірімен байланысқан жүйесін құруда шамасы қажетті бола бастады. Жобалу жүйесі бүгінде деректер базасын, программалар және моделдер жүйесін
ұйымдық қолдануды талап етеді, ал арнайы математикалық жабдықты құруда әдетте жоғарғы білікті көпсанды коллективтердің көп жылдық жұмыстарын талап етеді. Қазіргі көрсетулер бойынша, бұндай жүйе сынақшы полигон –күрделірек
имитациялық жүйенің кейбір
машиналық аналогы болуы керек. Бұл жүйенің ядросын имитациялық модель – алгоритмдер мен программалар комплексі құрайды, олар есептеу жүйесінің ақпараттық кеңістігінде жобаланатын және зерттелінетін жүйенің жай күйін суреттеуге мүмкіндік береді. Мадельмен ақиқат жүйенің
ұқсастығы мынамен аяқталады, ақиқат жүйеде және имитациялық модельде бірдей заңдылыққа бағынатын бірдей ақпарат циркуляцияланады. Имитациялық моделдің күйін берілген шарттар кезінде зерттей отырып, осы шарттар кезіндегі ақиқат жүйенің күйін анықтауға мүмкіндік беретін ақпараттарды алуға болады.
Күрделі жүйелерді жобалау кезінде бөлу принципі (декомпозициялау принципі) маңызды болып табылады. Күрделі жүйе бір –бірімен байланысқан кейбір элементтер жиыны түрінде, яғни жүйенің құрамды бөлігі түрінде көрсетіледі. Элементтерді мұндай бөлу синтездерді жинауға қабілетті болуы керек. Осындай принцип имитациялық моделдерді өңдеу кезінде қолданылады. Бұл алгоритмді есептеу жүйесінде программа түрінде орындау имитациялық модель болып табылады.
Сондықтан, қазіргі кездегі ақпараттық аналитика және компьютерлік моделдеу –бұл конструкктивтік, құрылған жалпы цивилизациялық тенденция қатарының өнімі. Ол ғасырлар мен мыңжылдықтарда адамдық қауымның дамуын сипаттайды: глобализация процессі.