Сатиралық ертегілер қоғамдық әлеуметтік қатынастар мен теңсіздікті, тұрмыс-
тіршілікті сатира мен юмор арқылы береді. Тазша туралы, Қожанасыр жайлы ертекке
айналған мұраларымыз жатады.
Негізгі әдебиет: 1.[1.8:2]; 2.[1.8:3]; 3.[1.8:5]; 4.[1.8:1]; 5.[1.8:8]
Қосымша әдебиет: 1.[1.8:1]; 2.[1.8:27; 3.[1.8:12], 4.[1.8:20]
№9 лекция тақырыбы: Ертегіден тыс прозалық жанрлар
Х
апта. 2 кредит- сағат. Лекция тезисі: Қазақ халық прозасының бір саласы «Ертегілерден тыс прозалық
жанрлар» болып табылады. Бұны фольклоршылар «Аңыздық проза» деп атайды. Бұлар
өзінің мазмұн-мағынасына қарай төмендегідей түрлерге бөлінеді.
Белгі бір оқиғаның адамның шыңдық деп түсініп, оны өзіне қабылдаудағы таным-
түсініктері аңыз арқылы бейнеленген.
Қазақтың мифтік әңгімелері көбіне
этимологиялық, генеологиялық, космологиялық болып бөлінеді.
Әпсаналар негізгі дүниенің жаратылысы, жерұйық, әулие-әмбиелер туралы
сюжеттермен ерекшеленеді. Қорқыт, Ескендір, Асанқайғылар әпсанаға айналып үлгерген.
Ұлы пайғамбарлар туралы әпсаналар өз алдына діни таным-түсініктер сырын шертеді.
Хикая . Ескі наным-сенім, қорқынышты оқиғалар сюжетке арқау болады.
Бұған албасты, үббе, сөрел, күлдіргіш, жезтырнақ, жын-шайтандар т.б. жатады.
Ертегілер Қиял-
ғажайып
ертегілер Хайуанат тар жайында ғы Батырлық
ертек
Новелла лық ертегі хикаялық
Сатира лық ертегі
Аңыз әңгімелер - өмірде болған, болып кеткен оқиғаларға қатысты туған
шығармалар екендігі аян.
Аңыз дегеніміз – бір мекеннің, жергілікті жердің, я болмаса бір елдің, тайпаның,
