Қаныққан көмірсутектер ( Парафиндер ) Қаныққан көмірсутектер - молекулалардағы көміртек атомдары өзара бір байланыс арқылы қосылған көміртек пен сутек атомдарынан тұратын органикалық заттар. Алкандардың гомологтық қатарының жалпы формуласы СnН2n –2.
СН3СН 2СН3 СН3СН 2 СН2 СН2 СН3
Пропан Пентан
СН3СН2СН2СН3 СН3СН3
Бутан Этан
Қаныққан көмірсутектерінің ең бірінші өкілі - метан.
Метан Метан СН4 түссіз, иіссіз, ауадан екі есеге жуық жеңіл, суда аз еритін газ. Метан табиғатта өсімдіктер мен жануарлардың ауасыз жерде ыдырауынан түзіледі. Сон-дықтан метан батпақты суларда, тас көмір шахталарда, мұнаймен бірге табиғи газдардың (95-97 % - ке дейін) құрамында кездеседі.
Молекула құрылысы. Метан молекуласында көміртек атомы мен сутектің төрт атомдары қос электронды коваленті байланыс арқылы қосылады.
Оның электронның және күрылымдық формуласы келесідей:
Н Н
.. |
Н : С : Н Н - С – Н
.. |
Н Н
Химиялық қасиеттері. Метан химиялық активтігі аз зат . Қыздырғанда ауада жанып көміртек (IV ) оксиді мен су түзеді:
Достарыңызбен бөлісу: |
