Лекциялардың ҚЫСҚаша мазмұны 2-ші бөлім 1-ші кредит шымкент- 2016


Органикалық қосылыстардың номенклатурасы



бет22/48
Дата08.02.2022
өлшемі0,77 Mb.
#118797
түріЛекция
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   48
Байланысты:
Ор хим Биол лекц.

Органикалық қосылыстардың номенклатурасы. Органикалық заттардың атын атауға әр түрлі номенклатура жүйесі қолданылады.Органи-калық заттарды атауға халқаралық немесе жүйелік атау қолданылады. Халықаралық номенклатураның негізінде көмірсутектің қалыпты тізбегі
( тармақталмаған ) алынады, мысалы метан, этан, пропан, бутан т.б.
Халықаралық атау арқылы қаныққан көмірсутектердің атын атауға мынандай мысалдар келтіруге болады:

СН3-СН2 – СН2 – СН2 – СН3 СН3 –СН – СН2 –СН3


Пентан |
СН3
2-метилбутан
СН3
/ 1 2 3 4 5 6
СН 3-С-СН3 СН3-СН-СН2-СН-СН2-СН3
/ / /
СН3 СН3 С2Н5
2,2-диметилпропан 2-метил –4- этилгексан

Орынбасушылары әртүрлі болғанда, олар алфавит ретімен аталады, мысалы алдымен метил, одан кейін пропил. Мысалы, 4 метил-3-пропилгептан


1 2 3 4 5 6 7


СН3- СН2 - СН – СН - СН2 - СН2 - СН3
| |
C3H7 CH3
4- Метил-3-пропилгептан


Қаныққан көмірсутектердің гомологтық қатары. Қаныққан көмір-сутектердің жалпы формуласы СnН2n+2*n мәні бүтін сандар : 1,2,3,4,5,6,7,…. n орнына тиісті бүтін сандар қою арқылы қаныққан көмірсутектердің кез келгенінің формуласын жазуға болады. Мысалы, СН42Н 63Н84Н10 және т.б. Қаныққан көмірсутектердің құрылысын салыстырсақ, олардың кейінгісі, өзінің алдында тұрғанан СН2 тобына айырмасы болады. Осындай қатарды гомолоктық қатар, әрбір қосылысты гомолог, СН2 тобын гомологтық айырма дейді.


Алғаш төрт көмірсутектің аттары тарихи қалыптасқан. Бесінші көмірсутектен бастап олардың аттары грек сан есіміне ан деген жалғау жалғанып айтылады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   48




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет