ФИРДАУС فردوس – сегізінші жұмақ. қ. «Жұмақ».
ІНЖІЛ إنجيل – Исаѓа (а.с) т‰скен кітап. Інжіл «с‰йінші, таѓылым» деген маѓыналарды білдіреді. Ќ±ранда: «Біз пайѓамбарлардыњ артынан Мєриям ±лы Исаны µзінен б±рын т‰скен Тєуратты растаушы етіп жібердік. Оѓан (Исаѓа): µзініњ алдында т‰скен Тєуратты растаушы єрі таќуаларѓа тура жол жєне н±рды ќамтыѓан Інжілді бердік (Маида с‰ресі, 46.)», - делінеді. Ќазіргі тањда Інжілдіњ Аллаћ Таѓала тарапынан т‰скен т‰пн±сќасы жоќ. Христиандардыњ ќолында «Жања хабар» атты кейіннен адамдар тарапынан ќ±растырылып жазылѓан єр т‰рлі кітаптар бар. Б±лардыњ тµртеуіне «Інжіл» делінеді. Б±л Інжілдер Иса (а.с.) д‰ниеге келген соњ 325 жылдан кейін халыќ арасында кењінен тараѓан, бір-біріне ќарама-ќайшы пікірлерге толы Інжілдіњ кµптеген н±сќасынан тањдалып, ќ±растырылѓан. «Мата», «Маркос», «Лука», «Югонна» делінген адамдардыњ атымен аталатын б±л тµрт Інжілдіњ ішіндегі баяндалатын оќиѓалар бір-бірімен м‰лде сєйкес келмейді. Бірінде харам делінген нєрсе екінші бірінде адал болып жатады.
Мєшћ‰р-Ж‰сіп Кµпеев «Миѓраж» дастанында Алла Таѓала тарапынан адамдарѓа Пайѓамбарларымыз арќылы жеткен кітаптарға тоқталған. Мәселен:
Исаѓа «Інжіл» берсем, сен де жоќ па?!
Інжілден с‰ре ыќласы кем болып па?
Дєуітке «Забур»берсем, саѓан «Ясин»,
Ясинге басќа кітап тењ болып па?!
Не Інжіл, не Таурат, Забурде жоќ,
Жын-пері С‰лейменге ќараса кµп.
Періште ќызметіње т±рмады ма?!
Солардыњ ќалѓаныњ ба осал-аќ боп?!
- десе, тағы бір жырында:
Алланың өзі жалғыз, құдіреті кең,
Бір ғажайып аты бар дүр, заһары – мың.
Таурат, Інжіл, Забурда – тоғыз жүзі,
Құранда тоқсан тоғыз аты бар шын
- дейді. Інжіл жайында ақынның шығармаларынан көптеген мәліметтер алуға болады.
Әдеб.: Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлы. Шығармалары. 2 том. Павлодар. «ЭКО» ҒӨФ, 2003. – Б. 154. Рүстемов. Л.З. Казахско – русский толковый словарь арабско – иранских заимствованных слов. – Алма – Ата., Мектеп, 1989. - Б. 318. Мәшһүр – Жүсіп Көпейұлы. Шығармалары. 3 том. . –Павлодар. «ЭКО» ЖШС, 2003. – Б. 115.
ЯСИН يس ќасиетті Ќ±ранныњ 83-аяттан т±ратын 36-с‰ре. Б±л с‰ре Меккеде т‰скен. С‰реніњ таќырыбы «йа» жєне «син» єріптерініњ ќосындысынан ѓана т±рѓандыќтан, адам баласыныњ аќылына сыймайды. Сондыќтан, б±л «йасин» сµзініњ маѓынасын тек Аллаћ ќана біледі деп кµрсетіледі. Бұл с‰ре «Ќ±ранныњ ж‰регі» деп ерекше дєріптеледі. Осы с‰реде тура жолѓа т‰сіп, Аллаѓа серік ќоспайтындар, Аллаћ ємірімен ж‰ріп, пайѓамбардыњ с‰ннетіне ергендер, µзіне де, µзгеге де зияны тимеген жандарды ќияметте жєннаттіњ тµріне шыѓарып, аса ‰лкен ќ±рмет кµрсететінін жєне кері ж‰ріп Аллаћтыњ ќаћарына ±шыраѓан залымда тозаќта отын ретінде ж±мсалатынына Ќ±ран атымен Аллаћ серт береді. Сондай-аќ, б±л с‰реде Аллаћтыњ т‰рлі ќ±діреттері аталып, дєлелел етеді. ¦лы Аллаћ т‰рлі кемшіліктен пєк екені баяндалады.
Аќын Мєшћ‰р-Ж‰сіп-Кµпеев те µз µлењінде Ясин с‰ресі жайында былай айтќан:
Исаѓа «Інжіл» берсем, сен де жоќ па?!
Інжілдіњ с‰ре ыќласы кем болып па?
Дєуітке «Забур» берсем, саѓан «Ясин»,
Ясинге басќа кітап тењ болып па?!
Әдеб.: Оңдасынов Н.Д. Арабша – қазақша түсіндірме сөздік. 2 том. –Алматы, Мектеп: 1984. – Б. 217. Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлы. Шығармалары. 2 том. Павлодар. «ЭКО» ҒӨФ, 2003. – Б. 154.
Достарыңызбен бөлісу: |