7-слайд Объектінің қолданыс ортасы
Әр объект білгілі бір шарттар немесе жағдайлар астында болып табылады.
Шарт/Жағдай – объектінің күнкөріс көзі.
Қоршаған ортасы өзгеруімен, объектінің параметрлері мен қасиеттері де өзгеріске ұшырайды.
|
8-слайд Модель ұғымы
Кез келген объектінің бірден көп моделі бола алады.
Модель – кейбір сипаттамаларын анық көрсететін, (объектінің) аналог алмастырушысы.
Модель түпнұсқа туралы білімді дамыту және зерттеу үшін арналған.
Модельдер материалды (ойыншық, глобус) және материалды емес (мәтін) болады.
|
|
9-слайд Ақпараттық модель
Кез келген модель адамда бар объектілер, процесстер және құбылыстар туралы ақпараттар арқылы өзгереді немесе жаңадан пайда болады.
Ақпараттық модель – объектінің зерттеушіге ең маңызды қасиеттерін көрсететін, жинақталып алынған ақпарат.
Ақпараттық модель түрлері:
Дауыс немесе қимыл түрінде
Ауызша
Символды
Графикалық
Кестелік
|
10-слайд Объектілер жүйесінің туралы түсінік
Объектілердің өзара қатынасы
Объектілердің тығыз байланысы
Жүйенің ақпараттық моделі
|
11-слайд Объектілердің өзара қатынасы
Әлем өзімен түрлі объектілер, процесстер жыне құбылыстар ұсынады. Ондағы объектінің маңызы неде?
Объектілер арасындағы өзара қатынас:
Кеңістіктік – кеңістіктегі объектінің басқа объектіге байланысты сонда орналасуы.
Мерзімді – екі объектіні уақытқа қатысты салыстыру
|
|
12-слайд Объектілердің өзара қатынасы
Пішіні мен мазмұны – объектілерді пішіні мен мазмұнына қатысты салыстыру.
Бүтін және бөлшек – бір объект екінші объектінің бөлшегі болатын жағдай
Математикалық – екі математикалық объектіні салыстыратын катынас.
Қоғамдық – адамдар арасындағы қарым-қатынас.
|
13-слайд Объектілердің тығыз байланысы
Объектілер арасындағы байланыс түрлері:
Механикалық
Электромагниттік
Адамдар аралық
Географиялық
Экономикалық
Экологиялық
|
14-слайд Жүйенің ақпараттық моделі
Объектіні өзара әрекеттесетін құрама бөлшектер жиынтығы ретінде қарастыруды жүйе деп атайды.
Жүйе – бүтін қарастырылатын, өзара әрекеттесетін объектілер жиынтығы.
Жүйенің құрамына кіретін объектілер элементтер деп аталады.
|
15-слайд Жүйенің ақпараттық моделі
Жүйенің ақпараттық моделі –зерттеушіге кажетті объектінің құрамын көрсететін, объект ретінде қарастырылатын жүйе туралы таңдалып алынған ақпарат.
Жүйенің ақпараттық моделінің құрамында:
1. Жүйенің бүтін бір объект ретінде сипаттамасы
2. Жүйе элементтерінің ақпараттық моделі
3. Элементтерінің әрекеттесуінің сипаттамасы
|
|
іі. алғашқы бекіту
|
Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.
Қоршаған орта объектілері
|
Объектілердің ақпараттық моделі
|
Объектілер жүйесі
|
|
|
|
|
|
Қорытынды:_______________________________________________________________
ііі. құзырлылық қалыптастыру
|
Деңгейлік тапсырмалар:
І деңгей тапсырмалары
1. Фотошоп программасы мен пернетақтаны объект ретінде қарастырғандағы басты айырмашылығы неде?
Кез келген логикалық дұрыс жауап.
2. Ақпараттық модель материалды бола алады ма? Неге?
Көбінесе материалды емес, бірақ материалды етуге болады. Мысалы диск, фотосурет
3. Объект пен модельдің айырмашылығы неде?
Модельдер объектілердің аналогі, олардың түрлері мен қолданысында
4. Ақпараттық модель түрлері?
Дауыс немесе қылық түрінде
Ауызша
Символды
Графикалық
Кестелік
5. jpg форматындығы сурет ақпараттық модельдің қай түрі болып саналады?
Графикалық
6. Дауыс немесе қылық ретінде келетін ақпараттық модель түріне мысал келтір.
MP3, әуендер және т.б
7. Excel программасын ақпараттық модельдің қай түріне жатқызамыз?
Кестелік
ІІ деңгей тапсырмалары
Facebook және Vkontakte әлеуметтік желілерін объектілер арасындағы байланыстың қай түріне жатқызамыз, неліктен?
Адамдар аралық
Екі санды объект ретінде қабылдасақ, олардың арасындағы қатынас калай аталады?
Математикалық
ІІІ деңгей тапсырмалары
Обектілердің арасындағы математикалық/мерзімдік байланысқа мысал келтір.
Топтық жұмыс.
1-топ: Компьютердің Кез келген программаларын алып, қарастырыңдар.
2-топ: Компьютердің Кез келген жабдықтарын алып, қарастырыңдар.
Сабақтың мақсатына қалай қол жеткізгендігің туралы эссе жаз.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
№ 3 сабақ
МҰҒАЛІМГЕ АҚПАРАТ
|
|
Тақырыбы:
|
|
|
• Ақпараттық жүйелер және ресурстар. Білім беру ақпараттық ресурстары.
|
|
Мақсат:
|
|
|
Білім
|
• Ақпараттық жүйелер терминін анықтайды.
• Ақпараттық жүйелердің қайсыбір сапасына байланысты бөлінуін таниды.
|
|
Түсінік
|
• Ақпараттық жүйенің сызбанұсқасына қарап функцияларын айырып таниды.
• Ақпараттық жүйелердің қайсыбір бөліну түріне байланысты мысал келтіреді.
• Бағдарлама жүйесінің жұмыс жасау әдістеріне байланысты қорытынды шығарады.
|
|
|
Қолданыс
|
• Ақпараттық ресурстардың басқа ресурстармен байланысын анықтайды.
• Ақпараттық ресурстарды түрлендіреді.
|
|
Анализ
|
• Білім беру ақпараттық ресурстарын басқа ресурстардан айырып таниды.
|
|
Синтез
|
• Білім беру ақпараттық ресурстарын категорияларға бөледі.
• Білім беру ресурстарының дара ақпараттық ресурстардар айырмашылығын түсіндіреді.
|
|
|
Баға
|
• Ақпараттық жүйелер және ақпараттық ресурстарғы топпен сыни талдау жасайды.
• Ақпараттық ресурстарды білім беру ақпараттық ресурстарымен қарсы қойып салыстырады.
|
|
Сабақ құрылымы:
|
|
|
І. Ақпарат алмасу (5 мин.).
ІІ. Алғашқы бекіту (10 мин.).
ІІІ. Құзырлылық қалыптастыру (15 мин.).
ІV. Шығармашылық қалыптастыру (10 мин.).
V. Бағамдау-бағалау (5 мин.).
|
|
Сабақ типі: Фронтальді, топтық.
|
|
Оқыту әдісі: Репродуктивті, ішінара ізденушілік.
|
|
Мұғалім іс-әрекетінің тәсілі:
|
|
|
• Оқушыларға бағыт-бағдар, қажет болған жағдайда көмек береді. Өз ойларын дамытуға көмектеседі.
|
|
Негізгі ұғымдар мен терминдер:
|
|
|
• Ақпараттық жүйе, интранет, автоматтандырылған жүйе, корпоративтік, транзакция, клиент, сервер, файл, ресурс.
|
|
Оқушыда дағды қалыптастыру:
|
|
|
• Тақырып бойынша әртүрлі танымдық сұрақтарды шешу, белгілеген мақсатқа қол жеткізу, өзін-өзі дамыту, топпен жұмыс істеу және топ жұмсының нәтижесін көру, өз ойын сынып алдында қорғай білу.
|
|
Ақпарат көздері:
|
|
|
1. Информатика и ИКТ: Учебник. 10 класс. Базовый уровень/ Под редакцией проф.
Н. В. Макаровой. СПб.: Питер, 2008.
2. О.Ефимова, В.Морозова, Н.Угринович «Курс компьютерной технологии» учебное пособие для старших классов.-М.: ООО «Издательство АСТ», 2000.
3. Е. Арын, Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану, Павлодар: ҒӨФ
«ЭКО», 2006.
|
|
Оқушы жетістігін бағалау:
|
|
|
• Негізгі баға орындалған деңгейге байланысты барлық оқушыға қойылады. Ал қосымша баға (бонус) топтық тапсырма үшін беріледі.
|
|
Үй тапсырмасы:
|
|
|
• Ақпараттық жүйе ресурстарының басты нарық көзі болып табылатын компьтерді ақпараттық жүйелерді ұйымдастыру әдісіне байланысты бөлінуінің 4 түрінде де қолдынылатын өмірден мысалдар келтір.
|
Тақырып жоспары:
1. Ақпараттық жүйелер
2. Ақпараттық ресурстар
3. Білім беру ақпараттық ресурстары
Слайдтар:
4-слайд Ақпараттық жүйелер
Ақпараттық жүйе – пайдаланушының сұранысына байланысты қажетті ақпаратты ұсынуға, біріктіруге, сақтауға толықтыруға қолдануға арналған автоматтандырылған жүйе.
|
5-слайд Ақпараттық жүйенің функционалды сызбанұсқасы
1 – ұйымдастыру жүйесі, ақпаратты сақтау және ұсыну
2 – енгізу жүйесі, ақпаратты жаңарту және түзету
3 – ақпаратты қолдану жүйесі
|
6-слайд Ақпараттық жүйелердің масштабына байланысты бөлінуі
Ақпараттық жүйе
Топтық
Дара
Корпоративтік/Бірлескен
|
7-слайд Ақпараттық жүйелердің қолдану аясына байланысты бөлінуі
Ақпараттық жүйе
Транзакция өңдеу жүйесі
Шешім қабышдау жүйесі
Кеңселік-ақпарыттық жүйе
Ақпараттық-анықтамалық жүйе
|
8-слайд Ақпараттық жүйелердің ұйымдастыру әдісіне байланысты бөлінуі
Ақпараттық жүйе
Файл-сервер құрылымы негізінде
Интернет-Интранет құрылымы негізінде
Клиент-сервер құрылымы негізінде
Көп деңгейлі құрылым негізінде
|
9-слайд Ақпараттық ресурстар
Ресурс – біршама қаражаттың көзі немесе жиынтығының қоры.
Кез келген қоғам, мемлекет, тұлға немесе сауда немесе өнеркәсіп орны өмірлік іс-әрекетіне қажетті белгілі бір ресурстарға ие.
|
10-слайд Ақпараттық ресурстар
Қоғамдық ресурстардың дәстүрлі түрлері:
Материалдық ресурстар
Табиғи ресурстар
Энергетикалық ресурстар
Еңбек ресурстары
Қаржы ресурстары
|
11-слайд Ақпараттық ресурстар
Қазіргі қоғамдағы ең маңызды ресурстардың бірі ақпараттық ресурстар.
Уақыт өтуімен, ақпараттық ресурстардың маңыздылығы өсуде; бұл деректің дәлелі: олар қазіргі нарықта дәстүрлі ресурстармен бүтіндей бағалары салыстыруға келетін деңгейге жетуде.
|
12-слайд Ақпараттық ресурстар
Ақпараттық ресурстар – ақпаратық жүйелердегі(кітапхана, мұрағат, деректер банкі, басқа да ақпараттық жүйелер) айрықша жеке деректер немесе дерек ауқымы.
Ақпараттық ресурстар - дәстүрлі ресурстармен қатар келетін стратегиялық ресурстар болып табылады.
Ақпараттық ресурстардың кез келген басқа ресурс түрінен басты өзгешелігі:
кез келген басқа ресурс қолданудан соң жоғалады.
|
13-слайд Ақпараттық жүйелердің қолдану аясына байланысты бөлінуі
Кітапхана ресурстары
Мұрағаттық ресурстар
Ғылыми-техникалық ақпараттар
Құқықтық ақпараттар
Мемлекеттік құрылым ақпараттары
Салалық ақпараттар
Қаржылық немесе экономикалық ақпараттар
|
|
|
іі. алғашқы бекіту
|
|
Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.
Ақпараттық жүйелер
|
Ақпараттық ресурстар
|
Білім беру ақпараттық ресурстары
|
|
|
|
Қорытынды:___________________________________________________________
|
ііі. құзырлылық қалыптастыру
|
|
Деңгейлік тапсырмалар:
І деңгей тапсырмалары
Ақпараттық жүйелердің масштабына байланысты қанша түрге бөлінеді, оларды ата. Үшке: дара, топтық, корпоративтік/бірлескен
Банктерде жұмыс жасайтын компьютерлер өзара әрекеттесуі ақпараттық жүйелердің кандай байланыс әдісіне жатады? Транзакция
Сервер компьютері бар ойынханалардағы жүйе кандай ұйымдастыру әдісіне жатады? Клиент-сервер құрылымы
Интернет-Интранет құрылымы ақпараттық жүйелердің қай байланысу әдісіне жатады? Ұйымдастыру
Ақпараттық жүйелердің масштабына байланысты, дара байланыс түріне мысал келтір.Кез келген логикалық дұрыс жауап
Ақпараттық ресурстарға сипаттама бер. Ақпараттық ресурстар – ақпаратық жүйелердегі(кітапхана, мұрағат, деректер банкі, басқа да ақпараттық жүйелер) айрықша жеке деректер немесе дерек ауқымы.
Қоғамдық ресурстардың қандай дәстүрлі түрлері бар.
Материалдық ресурстар
Табиғи ресурстар
Энергетикалық ресурстар
Еңбек ресурстары
Қаржы ресурстары
ІІ деңгей тапсырмалары
Ақпараттық ресурстардың басқа кез келген ресурстан қандай басты айырмашылығы бар? Кез келген басқа ресурс қолданудан соң жоғалады
Оқушылардың сабақ өту кітабын ақпараттық ресурс ретінде қабылдауға болады ма? Неліктен? Йә, өйткені кітәп ақпатар көзі
ІІІ деңгей тапсырмалары
Ақпараттық жүйенің функционалды сызбанұсқасына ұқсас әрекет ететін кұлырлымға күнделікті өмірден мысал келтір және сызбанұсқасын сал.
Топтық жұмыс.
1-топ: Ақпараттық жүйелердің байланысу түрлеріне мысал келтіріңдер.
2-топ: Білім беру ақпараттық ресурстарының түрлеріне мысал келтіріңдер.
Сабақтың мақсатына қалай қол жеткізгендігің туралы эссе жаз.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
№ 4 сабақ
МҰҒАЛІМГЕ АҚПАРАТ
Тақырыбы: Программалаудың даму тарихы.
Мақсат:
Білім
• Компьютердің жұмыс жасау тілін анықтайды.
• Екілік санау жүйесін есіне түсіреді.
• Әр алуан программалау тілдерінің шығу мақсатын тұжырымдайды.
Түсінік
• Программалау тілдерінің арасындағы басты айырмашылықтарды айырып таниды. Машина тілі ұғымының түсіндірмесін береді.
Қолданыс
• Әр түрлі программалау тілдерінің арасындағы байланысын анықтайды. Алгоритмдық тілдердің сырын ашып біледі.
Анализ
• Программалау тілдерінің шығу уақыттарын бөлшектеп қарастырады.
Синтез
• Программалау тілдерін басымдылығына байланысты категорияларға бөледі.
• Алгоритмдік программалау тілдерін қайта қарайды.
Баға
• Программалау тілдерінің шығу мақсаттарын ерекшелейді.
• Алгоритмдік программалау тілдерін қарсы қойып салыстырады.
Сабақ құрылымы:
І. Ақпарат алмасу (5 мин.).
ІІ. Алғашқы бекіту (10 мин.).
ІІІ. Құзырлылық қалыптастыру (15 мин.).
ІV. Шығармашылық қалыптастыру (10 мин.).
V. Бағамдау-бағалау (5 мин.).
Сабақ типі: Фронтальді, топтық.
Оқыту әдісі: Репродуктивті, ішінара ізденушілік.
Мұғалім іс-әрекетінің тәсілі:
• Оқушыларға бағыт-бағдар, қажет болған жағдайда көмек береді. Өз ойларын дамытуға көмектеседі.
Негізгі ұғымдар мен терминдер:
• Assembler, Pascal, C, машина тілі, алгоритм, микропроцессор, микропрограмма, перфокарта, перфолента, компилятор.
Оқушыда дағды қалыптастыру:
• Тақырып бойынша әртүрлі танымдық сұрақтарды шешу, белгілеген мақсатқа қол жеткізу, өзін-өзі дамыту, топпен жұмыс істеу және топ жұмсының нәтижесін көру, өз ойын сынып алдында қорғай білу.
Ақпарат көздері:
1. К. Нейгел, "C# 2008 и платформа .NET 3.5 для профессионалов", 2009.
2. B. D. Shriver. Software paradigms. IEEE Software, 3(1):2, January 1986.
3.Н. Вирт. Алгоритмы и структуры данных. М.:Мир, 1989.
Үй тапсырмасы:
• Алгоритм ұғымын анықтау. Алгоритм не мақсатпен қолданылады, қарастыру.
САБАҚ БЛОКТАРЫ
Тақырып жоспары:
1. Машина тілі
2. Алгоритмдік тілдер
3. Тілдердің шығу кезеңдері
Слайдтар:
4-слайд Программалаудың дамуының қысқаша тарихы
Машина тілдері (1940-шы жылдар)
Машина коды – есептеуіш машинасының нақты әмірлерінің тәртібі арқасында жасалатын жүйе.
Машина коды тікелей сол машинаның микропроцессорлары немесе микропрограммалары арқылы аударылады.
Әр нұсқау қарапайым басты ортақ процессордың әрекеті ретінде келеді.
Ақпараттың басты тасымалдаушылары – перфокарталар және перфоленталар.
|
5-слайд Программалаудың дамуының қысқаша тарихы
Ассемблер тілдері (машиналы – бағдарлы тілдер, 1950-ші жылдар)
Ассемблер тілдері машина бұйрықтарын мнемоникалық кодтау және физикалық адрестердің орнына символдық таңбалар қолдану арқылы әрекет етеді.
Ассемблер – мнемоникалық нұсқауларды машина кодына түрлендіретін компьютерлік программа.
|
6-слайд Программалаудың дамуының қысқаша тарихы
FORTRAN (FORmulaTRANslator, 1954-1957 жж., IBM корпорациясы)
Алғашқы жоғары деңгейлік алгоритмдік программалау тілі
Бастапқы код машина кодына арнайы программа арқылы аударылады - компилятор арқылы.
Компиляторлары: VS Fortran, XL Fortran (IBM), Digital Visual Fortran (DVF, DEC), Microsoft Visual Studio (FPS), Lahey, Watcom, Intel Fortran Compiler, Sun Studio Fortran Compiler, GNU (g77, g95).
|
7-слайд Программалаудың дамуының қысқаша тарихы
COBOL (COmmon Business Oriented Language, 1959 ж.)
Жасаушысы: ГрейсХоппер (Grace Hopper , 1906-1992)
Біріншеден, бизнес-қосымшалар әзірлеуге арналған программалау тілі.
Бұл тілді шығарушылардың басты мақсаттарыныңбірі – құрылымын ағылшын тіліне жақын қылу.
Тілдің ерекшелігі-ауқымды файлдар және деректер мәліметімен тиімді жұмыс жасай алуы.
|
8-слайд COBOL (COmmon Business Oriented Language, 1959 ж.)
Программа кодының мысалы:
$ SET SOURCEFORMAT”FREE”
IDENTIFICATION DIVISION.
PROGRAM-ID. Multiplier.
AUTHOR. Michael Coughlan.
* Example program using ACCEPT, DISPLAY and MULTIPLY to
* get two single digit numbers from the user and multiply them together
DATA DIVISION.
WORKING-STORAGE SECTION.
01 Num1 PIC 9 VALUE ZEROS.
02 Num2 PIC 9 VALUE ZEROS.
03 Num3 PIC 99 VALUE ZEROS.
PROCEDURE DIVISION.
DISPLAY “Enter first number (1 digit) : ” WITH NO ADVANCING.
ACCEPT Num1.
DISPLAY “Enter first number (1 digit) : ” WITH NO ADVANCING.
ACCEPT Num2.
DISPLAY “Enter first number (1 digit) : ” WITH NO ADVANCING.
MULTIPLY Num1 BY Num2 GIVING Result.
DISPLAY “Result is = ”, Result.
STOP RUN.
|
9-слайд Программалаудың дамуының қысқаша тарихы
ALGOL (ALGOrithmic Language, 1958-60 жж.)
ЭЕМ (электрондық есептеуіш машина)-де математикалық есептеулер жасайтын программалар жазуға арналған тілдердің бірі.
Тіл стандарттары енгізу-шығару әдістерін толықтай ескермеген. Бұл мәселені әр қолданушы өз қажеттілігіне байланысты шешуі тиіс.
Орындау: ALGOL-58, ALGOL-60, ALGOL-68.
Дамуы - PL/I (Programming Language I).
|
10-слайд ALGOL (ALGOrithmic Language, 1958-60 жж.)
|
Достарыңызбен бөлісу: |
