Сурет 26. Зейнетке шыққаннан кейін жұмыс істей беруді жалғастырудың себептері жайлы респонденттердің жауаптарын салыстырмалы талдау мәлеметтері (2008 жылы n=207, 2020 жылы n=162) Респонденттердің барлығына оның ішінде жұмыс істемейтін зейнеткерлерге (n=967)
мына сұрақ қойылды: «Сіз жұмыс істемеймін деп айттыңыз. Сіз жұмыс жасағыңыз келе
ме?» деген сұраққа 25% «иә» деп жауап берді. 2008 жылы мұндай респонденттердің
шамамен 10% болды. Осылайша, зейнетке шыққан және осындай мүмкіндік болған
жағдайда жұмыс істегісі келетін қарт адамдардың үлесі 2,5 есеге өсті. Бұл деректерді
жоғарыдағы суретте келтірілген нәтижелер де растайды - жұмыс істегісі келетін және
жұмысын жалғастырғысы келетін жұмыс істейтін зейнеткерлердің үлесі 10% - 2008 жылғы
28% -дан 2020 жылы 38% -ға дейін өсті.
Екі сауалнамаға сәйкес, егде жастағы адамдардың басым көпшілігі денсаулық
жағдайының жақсы болуы бұл жұмысты істеуді жалғастырудың алғышарты деп санайды,
бұлай деп 2020 жылы респонденттердің 82% атаса, ал 2008 жылы 88% осы тұжырымға
сілтеме жасаған.
Жұмысты жалғастыру үшін жеке байланыстар мен ықпалды туыстардың болуы
қажет деп атап көрсеткен респонденттердің үлесі айтарлықтай төмендеді (2008 жылғы 26%-
дан 2020 жылы 10%-ға дейін). 2020 жылғы зерттеу бойынша «Зейнетке шыққаннан кейін
жұмысты жалғастыру үшін не қажет деп ойлайсыз?» сұрағына жауаптардың салыстырмалы
нәтижелері 26-суретте кему ретімен көрсетілген.
12%
10%
12%
28%
83%
9%
9%
10%
15%
38%
47%
Қоғамдағы адамдармен байланыста болу үшін
жұмыс істейтіндер
Жұмыс орындарында олар қажетті/маңызды
маман болғандықтан жұмыс істейтіндер
Жеке жетістіктерге жетуді қалайтындар
Материалдық көмекті қажетсінетін
туыстарыма көмектесу үшін жұмыс істеймін
Жұмыс істегім келеді/жұмыс істеген
ұнататындар
Зейнетақы жетпейтіндіктен жұмыс істеп
қосымша табыс табатындар
2020 жыл
2008 жыл