Антиденелер түзілу процесінің механизмдері. Жасушааралық кооперация. Жасушалар – антиденелердің өнімдері.
Антиденелер түзілу үрдісінің механизмдері:
1. Антигенді тану. Антиген макрофагпен жұтылады.
2. Сол антигенді Т-хелперлерге таныстыру.
3. Т – хелперлер антигенді таниды, активтейді.
4. Макрофаг беткейінің рецепторларымен байланысады.
5. В лимфоциттер антигенді таниды, активтеледі.
6. В – лимфоциттер жіктеледі, плазмоциттерден антидене синтезделеді.
7. Антидене мен антиген байланысады, комплемент жүйесі, макрофагтар, интерферондар белсенеді.
8. Бөтен текті антигендерді Т-хиллерлерге таныстыру, антигендер бұзылыстары.
9. Иммунды естегі Т - және В – жасушалардың индукциясы.
Антидене пайда болу үшін міндетті түрді кооперация немесе үш жасушаның өзара байланысының болуы анықталған: В- және Т-лимфоциттер, макрофагтар.
В - лимфоциттер барлық лимфоциттердің 15 пайызды үлесін құрайтын көбінесе эффекторлык иммунды жауатты жасушалар . Олар екі популяцияға бөлінеді : « әдеттегідегі » СД5 маркері жоқ және СД5 маркері бар B1 - лимфоциттер . Электрондық микроскоппен карағанда В - лимфоциттердің сырты бұдырланған , СД 19-22 маркерлері анықталатын жасушалар болып көрінеді . Антигенcпецификалык ( BCR ) жұмысты нммундытлобулиндердің ерекше мембраналық түрі атқарады . Жетілген В - лимфоциттер және сол тұқымнан тараған глазмоциттердін антилене бөліп шығаратындары болады . Олардың негізгі өнімі иммундыглобулиндер . В - лимфоциттердің функционалдық белсенділігін ерітілетін антигендер , T2 - хелпердің иммундыцитокиндері , макрофагтар мен тағы да басқа жасушалар басқарады
Т - лимфоциттер күрделі құрамнан тұратын жасуша тобы . Олар жілік майындағы полипотентті жүйелік жасушалардан басталып ары қарай алғашқы ( пре - Т - лимфоциттер ) элементтеріне дейін жетіліп түрге талданылады . Т - лимфоциттердің үлесі барлық лимфоциттетрдің 75 пайызы болады . Электрондык микроскоппен зерттегенде олар СДЗ және қой эритроциттерінің маркерлері бар жазық сыртты болып көрінеді . Т - лимфоциттер өзінің антигендік рецепторларымен ( TCR ) және де атқаратын іс бағытымен жеке топтарға бөлінуі мүмкін .
Қалыпты антиденелер немесе табиғи антиденелер-бұл адамның базальды деңгейін құрайтын әртүрлі спецификалық Ig сарысуының жиынтығы. Оларға изогемагглютининдер-антиденелер қан тобының эритроциттік антигендеріне (мысалы, АВ0 жүйесі), ішек тобының бактерияларының антигендеріне, кокктарға және кейбір вирустарға жатады. Бұл антиденелер организмде көрінетін антигендік ынталандырусыз үнемі пайда болады. Макроорганизмнің иммундық реакцияға дайындығын көрсетеді.
Эритроциттерде А және В агглютиногендерінен басқа бірқатар басқа изоантигендер болуы мүмкін. Оларда табиғи антиденелер жоқ, бірақ егер олар ағзаға енсе , қызыл қан клеткалары осы изоантигендерден айырылған болса, оларда иммундық топқа жататын антиденелер пайда болады. Иммундық антиденелер деп аталады, олар белгілі бір организмге жат антигендерге шығарылады. Мұндай антиденелердің пайда болуы қан құю кезінде агглютинацияны тудыруы мүмкін.