Аспаптар өнімділігі қуаттылығы өндіріс үрдісі кезінде белгілі бір жағдайда уақыт бірлігінде сол аспаппен өндірілген дайын өнім мөлшері аспап өнімділігі болады.
V=gпр/ кг/сағ немесе Т/тәул т.б.
Аспап өнімділігінің оптимальді жағдайдағы максимал мүмкіндігі- аспап қуаттылығы.
max
4. Үрдіс не аппарат интенсивтілігі-(І) оның өнімділігінің, аспаптың жұмыс беті (Ғ) немесе пайдалы көлемі (V) бірліктеріне қатынасы:
Мысалы: (а)NН3 синтезі үрдісінің интенсивтілігі бір сағатта 1м3 синтез колоннасының (катализатормен толықтырылған) алынған NН3 килограммы 5000 (б) матен пешінің интенсивтілігін тәулігіне 1м2пеш астынан алынатын болат мөлшерімен (тонна) анықталады.
Аспаптың интенсивтілігі мен өнімділігі өзара байланысты. Өндіріс үрдісі интенсивті жүрген сайын аспап өнімділігі жоғары болады.
5. Еңбек өнімділігі- сол өндірісте еңбек ететін бір жұмысшыға белгілі уақыт аралығына шаққанда өндірілген өнім мөлшері еңбек өнімділігі деп аталады. Еңбек интенсивтілігі еңбек өнімділігіне тең емес..
Еңбек интенсивтілігі - уақыт бөлігінде өндірілген өнім бірлігіне келетін жұмысшының жұмсаған энергия мөлшері.
Еңбек өнімділігін арттыру үшін өндіріске жаңа әдістер, жаңа технология енгізу қажет. Шикізат сапасын арттыру керек. Жұмысшылардың техникалық сауаттылығын арттыру қажет. Еңбек интенсивтілігін арттыру арқылы еңбек өнімділігін арттыруға болмайды.
6. Өнімнің өздік құны (бағасы)-өнімнің салмақ бірлігінде өндірісте жұмсалатын барлық шығын (ақшамен өлшенеді) өнімнің өздік құны болады. Өздік құнға өндірістің барлық шығыны кіреді. Біріншіден: шикізатты дайындау және сақтау; екіншіден: белгілі бір өнімді жасау үшін қажет энергия (отын) және басқа материалдар; үшіншіден: жұмысшылар еңбек ақысы; төртіншіден: электр энергиясына төленетін ақы; бесіншіден: амортизация (еңбек құралдарымен жұмыс орындарының тозуын өтеу); алтыншыдан: өнімнің сақталуы мен сатылуы.
Өнімнің өздік құны төмен болған сайын еңбек өнімділігі жоғары болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
