«Мұнай-химия инжиниринг» кафедрасы 6В07210 «Мұнай-газ инжинері» мамандығы
жүктеу/скачать 36,43 Kb.
|
| 1.4-сурет. Сулы және газ-мұнайлы бөлімдерінің есебімен ұңғымалардың орналасуы.
1 – мұнайлықтың сыртқы нұсқасы; 2 – мұнайлықтың ішкі нұсқасы; 3 – өндіретін ұңғымалар; 4 – газдылықтың сыртқы нұсқасы; 5 – газдылықтың ішікі нұсқасы Мұнай кен орындарындағы игеру жүйесінің жоғарыда көрсетілген екі белгілер бойынша классификациясын қолданады. Игеру жүйесі кезінде қабатқа әсердің болмауы. Егер негізгі кезеңде мұнай кен орны еріген газ режимінде игерілсе, оған байланысты сулы мұнай бөлімнің ауыстырылуы, демек, сыртқы сулардың әлсіз белсенділігі кезінде төрт нүктелі (1.2-сурет) немесе үш нүктелі (1.3-сурет) тордағы бірқалыпты дұрыс геометриялы ұңғымалар орналасуы пайдаланылады. Тура сол жағдайларда су-мұнайлы және газ-мұнайлы бөлімдерінің ауысуы күтіп отырған жағдайда, ұңғымаларды сол бөлімдердің есебімен ауыстырады (1.4-сурет). S ұңғ ұңғыма тор тығыздығының параметрі қабаттың әсерінсіз игеру жүйеге байланысты кең ауқымда өзгере алады. Тұтқырлығы жоғары кен орындарды игеру жүйесі кезінде (тұтқырлығы мыңдаған 10-3 Па*с) 1–2·104м2/ұңғ. құрайды. Мұнай кен орындары өткізгіштігі төмен коллекторларымен бірге S c = 10–20·104 м2/ұңғ. Тұтқырлығы жоғары мұнай кен орындарын игеруі, сонымен бірге өткізгіштігі төмен коллекторларда көрсетілген қабат қалыңдығы бойынша экономикалық орынды болуы мүмкін, демек, А.П. Крыловтың параметрлері бойынша немесе игерілген қабаттар ұңғыма құны үшін болады. Қарапайым коллекторларды игеру үшін Sc = 25–64·104м2/ұңғ. Жоғары өнімді жарықшақты кен орындарды игеруде Sс мынаған тең болу мүмкін 70–100 · 104м /ұңғ. N kp параметрі кеңінен өзгеріп тұрады. Кейбір жағдайларда ұңғымада ол бір немесе бірнеше мыңдаған тонна мұнайға, не миллиондаған тонна мұнайға тең болуы мүмкін. Бірқалыпты ұңғыма торы үшін l орташа аралығы келесі формуламен есептеледі: 2 16 l=aS c 1/2. (1.5) мұндағы, l – в м; а– пропорционал коэффициенті; Sс– м2/ұңғ. 1.5-теңдеуі арқылы әр орналасу сызбалары бойынша ұңғымалар арасында олардың орташа шартты арақашықтығы есептеуін пайдалануға болады. ω параметрі қабатқа әсерсіз мұнай кен орындарын игеру жүйесі 0-ге тең, ал Wр 0,1-0,2-ге тең болады, көбінесе, ол мұнай қабаттарына әсер еткен жағдайда болады. ТМД елдерінде қабатқа әсер етіп мұнай кен орындарын игеру сирек кездеседі, кен орындары суландыру әдістерімен игеруді кеңінен таралмай тұрып-ақ біраз уақыт пайдаланылып келген (50 жыл. кейін); тұтқырлығы жоғары немесе өткізгіштігі төмен сазды коллекторлар құрайтын кен орындар сыртқы сулармен бірге игеріледі. Шет елдерде ТМД-ға қарағанда мұнай қабаттарына әсер етпей мұнай кен орындары игеріледі, әсіресе, ол сыртқы сулардың жоғары қысымдарының әсерінен жарықшақты коллекторлар мен қабаттарда болады. 1.3 Қабаттарға әсер ететін игеру жүйесі 1.3.1 Суландыру жүйесінің әсері Нұсқа сыртынан су айдау. Бұл жағдайда әсер ету, мұнайлылық нұсқаның сыртында орналасқан айдау ұңғымаларының жүйесі арқылы жүргізіледі. Айдау ұңғымасының қатары мұнайлық нұсқаға әсер етуі үшін, сулану тілшелерінің түзілуінің және судың игеру ұңғымаларына жарып өтуінің алдын алу үшін мұнайлылық нұсқасынан шамамен 300-800 м-де орналасады. Нұсқаның сыртынан су айдау: - мұнай қабатының айдау ұңғымаларының орналасу аймағымен жақсы гидродинамикалық байланысуы кезінде; - мұнай кенішінің салыстырмалы аз көлемі кезінде, яғни кеніш ауданының мұнайлылық нұсқасының периметріне қатынасы 1,5-1,75 км құраған кезде (кен орынды бұл шамалардың басқа да қатынастары кезінде өндіру жағдайлары белгілі); - қабаттың қалыңдығы және ауданы бойынша коллекторлық қасиеттері жақсы әрі біртекті қабат кезінде мақсатты келеді. Бұл жағдайларда нұсқа сыртынан су айдау жүйесі қорды толығымен өндіруі және мұнайды қабаттың орталық жоғары бөлігіне қарай, яғни өндіру ұңғымалар қатарына немесе бір ұңғымаға қарай ығыстыруға мүмкіншілік береді. Нұсқаның сыртынан су айдауда кемшіліктер де бар. Олардың қатарына: - мұнайды өндіруге энергияның көп шығындалуын (сорапты қондыр- ғылар қуаттылығының қысымына шығыны, өйткені айдалатын су 17 мұнайлылық нұсқасы және айдау ұңғымалары арасындағы қабат аймағының фильтрациялық кедергісінен өтуі керек); - айдау қатарының алшақтығынан кенішке баяу әсер етуін; - судың айдау сызығынан қабатының ішкі аймағына кетуі әсерінен көп шығындалуын жатқызуға болады. жүктеу/скачать 36,43 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|