Мұстафа Шоқайұлы-тарихи тұ тарихи тұлғалығын зерттеу Атабаева Халида Абдулбариевна
жүктеу/скачать 56,29 Kb.
|
| 2.2.1.Түркішілдік қозғалыстың басы
Тәуелсіздік үшін күресте Ресейді мекендейтін түркі халықтарының басын біріктіру, олардың бірыңғай саяси ұйымын құру идеясы әлдеқашан-ақ пісіп жетілген еді.Бірінші орыс революциясы тұсында «Мұсылман одағы» құрылса,1905 жылы 19 қарашада одан да кең көлемдегі «Автономияшылар одағы» дүниеге келеді.Осы уақыттан-ақ отарлық езгіге қарсылық жадидтік және түркішілдік қозғалыстың басты сипаты айқындалады.М.Шоқайұлы болса осы қозғалысты жаңа жағдайда,жаңа деңгейде жалғастырушы болды.Бір орталыққа бағынған ұйымдастырушы,бағыт беруші орталықсыз отарлық озбырлықтарға қарсы күрестің нәтижелі болмайтындығы жөніндегі пікірге М.Шоқайұлы сонау студенттік кездерінде-ақ келген сияқты.Оған өзіміздегі Ұлттық қауіпсіздік комитетінің мұрағатынан табылған 1926 жылдың 10 сәуірінде белгісіз біреудің М.Шоқайұлы туралы жазған «рапорты» дәлел бола алады.Ә.Бәкірұлы жария еткен бұл құжатта Мұстафа Ташкентте қалып,1915 жылы қазақ зиялыларының арасында жұмыс жүргізеді,соның нәтижесінде «Кеңес» атты құпия үйірме ұйымдастырылды делінеді.Үйірме төрағасы болып отставкадағы генерал Асфендияров тағайындалады.Оның баласы Санжардың революция жылдары Түркістан республикасының денсаулық сақтау халық комиссары болғаны айтылады. жүктеу/скачать 56,29 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|