Нанотехнологиялар

төтенше әртүрлі. 14.1-кестеде жақын болашақта нанотехнологияның 
қолданылынуы күтілетін кейбір аймақтар көрсетілген.
14.1-кесте. Нанотехнологияның келешектегі қолданылу аймақтары
Аудан
«Төменнен жоғарыға» 
әдісі
«Жоғарыдан төменге» 
әдісі
Ғарышкерлік
Фюзележ бен соллоға 
арналған жамылғылар мен 
материалдар
Қозғалтқыштар мен күн 
панеліне арналған мате- 
риалдар
Автокөлік жасау
Антикоррозиялық 
жамылғылар, қақпақтар, 
тұтандырғыштар
Қорғасын аккумуля- 
торларына арналған 
электродтар
Тұтынушы тау- 
арлар
Спорттық жабдықтар, 
үстелге қоятын және 
шағын компьютерлер, 
теледидарлар, опа-далап
Аудиожүйелердің
компоненттері
Қару-жарақ
Сауыттар, оқ-дәрілер 
және оқпандарға арналған 
жамылғылар
Қозғалтқыштар
компоненттері
Қоршаған ортаны 
қорғау
Ластаушы заттарды жинау, 
суды және ауаны тазалау 
құралдары, керамикалық 
мембраналар
Күн панелдеріне 
арналған материалдар
Өнеркәсіптік
жамылғылар
Қоршаған ортаға қауіпсіз 
жамылғылар (хром, 
кадмий және берилийді ал- 
мастырушылар), магнитті 
жамылғылар
Антикоррозиялық
жамылғылар
Медицина
Имплантанттарға арналған 
жамылғылар, антимикроб 
жамылғылар
Сенсорлар, «Чиптағы 
зертхана»
Энергетика
Ядролық реакторлардың 
компонентері, электро- 
тасымалдау сызықтарына 
арналған кабельдер
Радиоактивті 
қалдықтарға және қазба 
жанармайларының жану 
қалдықтарына, кон- 
тейнерлерге арналған 
жамылғылар

ҒЫЛЫМНАН НАРЫҚҚА ДЕЙІНГІ ЖОЛ
Кейбір бағаулар бойынша 2006 жылы шамамен 460 жекеменшік 
компания, 100-ден астам инвестор мен 300 ғылыми-зерттеу ұйым 
және мемлекетік мекемелер нанотехнологияны енгізу жұмыстарымен 
айналасқан. Олардың көбі өздерінің ғылыми-зерттеу жұмыстарын 
өнеркәсіптік пайдалану сатысына дейін жеткізген және ол өз өнер та- 
буларына рәсімделген толып жатқан патенттермен дәлелденді.
Мюнхендегі 
(Германия) 
Еуропалық 
патент 
бюросының 
мәліметтері бойынша 1981 мен 1998 жылдары арасында нанатехноло- 
гия бойынша рәсімделген патенттер саны 28-ден 180-ге дейін өскен, 
ол 1999 мен 2003 жылдары арасында өсім жылына шамамен 7 % 
сәйкес келеді. АҚШ-та нанотехнология бойынша патенттер санының 
өсу қарқыны жылына 28 % құраған, ал олардың саны 479-дан 1011-ге 
дейін артқан.
Нанотехнологияны жылдам енгізудің негізгі факторының 
бірі оларды өнеркәсіпте және тұтынушы нарықта пайдаланудан 
түскен әлеуетті пайда болып табылады. Алайда жаңа технология 
тағдырын болжау — аса тәуекелді жұмыс. Көптеген маркетологтар 
нанотехнологияның жарқын болашағына сенеді, алайда ешкім олар 
қайда және қашан пайда болатынын және қандай коммерциялық кіріс 
беретінін айта алмайды.
Кейбір 
аналитиктер 
нанотехнология 
бойынша 
ғылыми 
зерттеулердің шыңына 
2 0 1 0
жылы қол жетеді, ал оларды ірі масштаб- 
ты енгізу шамамен 2015 жылы жүзеге асады деп есептейді.
Кейбір бағалаулар бойынша 2001 жылы нанатехнологияны енгізу 
мен зерттеуге шамамен 50 млрд доллар жұмсалған.
2000 жылы АҚШ Ұлттық ғылыми қоры 2015 жылы наноөнімдер 
мен нанотехнология нарқы 
1
трлн долларға жетеді деп болжаған бо- 
латын. ^иx Кезеагсһ агенттігінің аналитиктері наноөнімдер мен нано- 
технологияны енгізуден 
2 , 6
трлн доллар пайда түседі деп болжады.
Нарық басшысы
Нанотехнологияның дамуы мен оларды енгізу үдерістерін бағалай 
келгенде нанотехнологияларды жылдам, әрі тиімді енгізуге болатын 
өнеркәсіптік аймақтарды анықтау маңызды. АҚШ Ұлттық ғылыми 
қорының қызметкері, нанотехнология аумағы бойынша аға аналитик 
Михаил Роконың (Місһеі Коко) ойы бойынша, есептеуіш техника мен

фармологияның келешегі зор болады. Ал басқа көптеген аналитик- 
тер негізінен медицинаға дауыс берген. Бүгінгі таңда нарықта шама­
мен 400 нанотехнологиялық өнімдер бар, олардың көбі опа-далап, 
жамылғылар, маталар, сенсорлар мен дисплейлерге жатады. Олардың 
көпшілігі теннис ракеткалардың жэне доптарының, автомобиль 
бамперлерінің, күннен қорғаушы кремдердің жэне көзілдіріктердің, 
спорт шалбарлары мен күртелердің ажырамас бөлігіне айналды.
АҚШ Ұлттық ғылыми қоры көптеген нанотехнологиялар- 
ды алғашқы даму кезеңдерінде көптеп қаржыландыруы арқасында 
олардың нарықтық өнімдері болжағаннан ертерек пайда болуы 
мүмкін. Жинақталған тэжірибелер негізінде ғалымдар мен инженер- 
лер көптеген мэселелерді бастапқы сатыда шешіп, жаңа технология- 
ларды жылдам енгізе алады.
Патенттер
Патент құрастыру кезінде қорғайтын идеяның жаңалығын бағалау 
жэне оны бұрынғы идеялар нұсқаларының ішінен бөліп көрсету 
маңызды, соңғы онжылдықта коммерциялық компаниялармен қатар, 
көптеген университеттер патенттердің маңыздылығын мойындады.

жүктеу/скачать 4,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: