Сертификаттау жүйесі құрамы. ҚР мемлекеттік сертификаттау жүйесі органдарының құрылымы

Сертификаттау дегеніміз - дайындаушы мен тұтынушыға және сатып алушыға тәуелсіз мекеменің өніміне жұмысына, қызмет көрсетудің нормативтік құжаттардың белгіленген талаптарғңа сәйкес расталуы. Өндірістің өнімінің және көрсететін қызметтің сапасы тұтынушы-сұранысын қанағаттандыруы үшін өндірістің сапа көрсеткіштерін және өнім мен қызмет сапасын сертификаттайды. Ол жоғары сапалы өнім шығарушы және олардың ішкі немесе халықаралық бәсекелестік қамтамасыз етуге бағытталған.

Сертификациялауды жүргізу үшін арнайы аттестацияланған сынақ зертханалары, қажет жабдықтар меннормативті анықтаумен құқықтық құжаттармен қамтамасыз етілуі тиіс. Сонымен қатар сынақ барысында алынған нәтижелер бірдей жағдайда басқа зертханаларда жүргізілген сынақ нәтижесіне сәйкес болуы тиіс.Аталған жұмыстарды жүргізу стандарттау және сертификаттау мамандандырылғанға жүктеледі. Кез-келген процесті, өнімді немесе қызметті сертификаттау 3-жақтың қатысуымен жүргізіледі. Олар:

1.Жеткізуші (өндіруші, дайындаушы).

2.Тұтынушы немесе сатып алушы.

3. Қарастырылып отырып мәселелерде қатысушы жақтарға.

Тәуелді емес деп танылатын тұлға немесе орган. Айтылғандарды тұжырымдылық, сертификаттау - өнімінің, процесін, қызметтің белгілі талаптарға сәйкес келетін жазбаша кепілдеме беру. Кез-келген өнімді,процесті немесе қызметті сертификаттау сәйкестік жөніндегі декларация мен өтініш негізінде   сертификаттау жүйесмен жүзеге асырылады. Сертификаттау жүйесі ҚР-ның мемлекеттік стандарттау органымен бірлесу нәтижесінде құрылады. Құрылу түрі бойынша сертификаттау жүйесі ұлттық, аумақтық және халықаралық болып келеді. ҚР-ның сертификаттау салаларда төмендегідей ұғымдар қолданылады:

1. ҚР-ның мемлекеттік сертификаттау жүйесі. Бұл - өз құдіреті шегінде сертификаттау саладағы жұмыстарды жүзеге асыратын мемлекеттік басқару органдарының жеке және заңды тұлғалардың ҚР-дағы сертификаттау және тіркеу жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәртібін белгілейтін ұйым.

2. Тіркеу мемлекеттік органдакрының сертификаттау жөніндегі орган немесе сынақ зертханасы ретіндегі белгілі бір салада жұмысты жүзеге асыруға ұйымның құқылы екендігі ресми тануы.

3. Тіркеу аттестатты белгіленген қызмет саласында сертификаттау жөніндегі органдарының немесе сынақ зертхананың нақты жұмыстарды органдарға деген құқығын куәләндыратын мемлекеттік сертификаттау жүйесі ережелерге сәйкес беретін құжат.

4. Өтініш беруші өнімді процесті немесе қызметті сертификаттауға ұсылған және оның сапасы мен қауіпсіздігіне жауап беретін жеке немесе заңды тұлға (дайындаушы, орындаушы, сатушы).

5. Өнімнің бірдейлілігі. Белгілі бір өнімді өндіру оны пайдаланудағы айырмашылық белгілері бойынша біркелкі танылуын қамтамасыз ететін рәсім.

6. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің тізімі сәйкестік сертификаттаудан сертификациялау жөніндегі органдар мен-сынақ зертхананы растау тізімі.

7. Сертификаттаудағы сараптаушы. Аудиторларды сертификаттау саласындағы номенклатуралық құжаттарды сараптай отырып тізімге ендіруші тұлға.

8. Аудит. Сертификаттау жөніндегі тіркелген органның сынақ зертхананың орталықтарының қызметіне тәуелсіз талдау. Сондай-ақ өтініш берушінің бастамасы бойынша сертификаттаудан өнімдердің процестерін, қызметінің белгіленген талаптарға сәйкестігін бақылау.

9. Сәйкестік белгісі. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің ережелеріне сәйкес қолдауын осы өнімнің, процестің, жұмысшының, қызмет көрсетушінің нақты стандарттарға немесе басқа да нормативті техникалық құжатқа сәйкес екендігін көрсетуінің белгісі.

10. Сәйкестік туралы декларация жеткізіп берушінің, дайындаушының, сатушының, өнімінің белгіленген талаптарға сәйкестігін куәләндыратын мемлекеттік сертификаттау жүйесі белгіленген құжат.

11. Инспекциялық бақылау. Сертификаттау жөніндегі тіркелген органның тарапынан сертификаттан өнімнің, процестің, қызмет көрсетушінің белгіленген талапқа сәйкестігіне бақылау жасау.    

12. Сәйкестік сертификаты. Мемлекеттік тсертификаттау жүйесінің ержелері бойынша берілген өнімнің, жұмыстың, қызметтің, стандартқа немесе өзге де нормативті құжаттар талапқа сәйкестігін көрсететін құжат.

13. Өнімнің шығу тегінің сертификаты. Өнімнің шығарған және куәләндырған құжаты.

14. Сертификаттау жөніндегі нормативтік құжат. Сертификаттау жөніндегі қызметтің алуан түрлеріне және оның нәтижесіне қатысты нопрмативтардв, ережелерді, сипаттамаларды белгіленген стандарттау туралы құжат.

15. Сынақ зертханасы өнімнің құжат талаптарына сәйкестігін анықтау үшін бақылау жүргізетін орталық.

16. Өнімді, процесті, қызмет көрсетуді сертификаттау жөніндегі орган. Мемлекеттік сертификаттау жүйесі белгіленген тәртіптегі белгілі бір қызмет салаларда сертификаттау жөніндегі жұмыстардцы жүргізуге тіркелген заңды тұлға немесе ұйым.