Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану»

Маңдайдан бағың шайқалса

...қалаға қайтамын деп отырған күнгі кеште, ымыртшылап Шаған келді. Үсті-басы алба-жүлба. Жүзі отқа күйіп шыққандай күлгін тартқан. Арақ сіңіп кеткен өне бойынан ешкімге керексіздікті сездірер иіс шығады. Кісінің айналдырған он-ақ күнде осыншалық азып-тозарын бұдан бұрын неғып аңғармағанмын. Адамның адамдықтан кетуіне, иә, не бары бір ғана апта уақыт кетеді екен. Ол мені жеңімнен тартып жетелеп шықты да:

- Сен мен туралы неге жазбайсың? - деп, төбеден түскендей сауал қойды. - Жаман ағаңнан артық кейіпкер табамын деп жүрсің бе?.. Жо-жоқ, бауырым, менің өмірім Алтайдың жыныс орманы секілді, ішіне кірсең адасасың... Оны жасау, мен болу ешкімнің қолынан келмейді...

- Ешкімнің өмірін ешкім қайталай алмайды ғой, аға...

- Сен бұлтарма... жаз... ақшасын дауламаймын.

Еріксіз күліп жібердім. Шамданып қалды.

- Күлесің, ә... ішпей, дұрыс жолдан таймай, бір ізбен кіріп, бір ізбен шығатын тәртіпті де тәрбиелі сенің қай жерің артық айтшы маған. Менен бұрын сен өлесің... Кездесеміз әлі сол... жақта...

- Артықпын деп тұрмын дедім бе сізге, - іс насырға шаба бастады.

- Ендеше, кекіреймей мені кітапқа жаз.

Құтыла алмасымды білдім. Білегімнен тас қылып ұстап алған. Айрылар емес. Айлаға көше бастадым.

- Ой, ағасы-ай, мен сіз туралы әлдеқашан жазып жүрмін. Бірақ...

- Не бірақ?

- Аяқтай алмай жүрмін.

- Неге.

- Неге?

- Оның жөн екен-ей, - деді бойын тіктеп. - Ойлану керек екен.

- Ойланыңыз. - Ол жас балаша иланды.

Тәлтіректемей де, сүрінбей де қара жерді дүрс-дүрс басып, өз үйіне беттеді.

Мен Алматыға ұштым. Бір айдан соң ауылдан хат алдым. Шаған ішкенін қойыпты. Совхозда балташы болып жұмыс істеп жүр екен... Ораш келсе, қонаққа шақырам, азамат емеспін бе? - деп, бір тоқтысын семіртіп жатқан көрінеді.

Ал мен де ағайынның алдында өтірікші болмайын деп, осы әңгімені жаздым.

.

Үзіліп түскен алмадай

http://www.adebiet.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=4781&Itemid=23

Үзіліп түскен алмадай

Үзіліп көңіл қалғанай

Арыма басқан таңбадай

Арылмай қойды-ау дау-дамай! Тасыған көңіл арнадай, Таусылып бүгін қалғаны-ай! ...Қиылып қалған құрақты, Қиын да болар жалғау-ай! Шоқтанып жанған көгімде, ІІІолпаным бар ғой менің де. Жолдассыз, доссыз тегінде, Өткерген өмір өмір ме?! Өкініш көп қой көңілде. Осы да жақсы, кім білсін, Ділгірсі көңіл, ділгірсін. Өкініш, ынсап бір жүрсін. Алайда, доссыз өткерген, Күн құрсын, бауырым, күн құрсын!

Армысыңдар, адамдар!

http://www.adebiet.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=2957&Itemid=23

Күн батты ма, түн келді ме, таң атты ма қайтадан?

Құдіретті тірлігіңе кірістің бе қайта, Адам!

Арма,өмір, бар әлемді бауырына шайқаған!

Әрбір әрпі қанға шомған тарихына қараңдар,

Отырардай опат болған қала жоқ па, жараңдар?

Тату-тәтті бармысындар, армысыңдар, Адамдар!

Әлем - дархан, саялаңдар, бәріңе де орын бар,

Қорған емес, салтанатты, сәнді сарай соғыңдар.

Ей, Адамдар, сендер тату, сендер тату болыңдар!

Анамыз - Жер, сол Анадан жаратылдық, туыстық,

Алайда біз қан да төктік, қалжырадық, ұрыстық...

Армысың, сен, арамызда жалғыз перзент - Тыныштық!

Бабаларым, рахмет сендерге

http://www.adebiet.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=4940&Itemid=23

Бабаларым,

Рахмет сендерге!

Балаларым болмасын деп көр кеуде

Қобызыңмен қосып ән мен тіл бердің, Өмірге мен мылқау болып енгенде. Бабаларым, Рақмет сендерге! Жыраулардың жазбай кеткен жырларын, Арулардың айтпай кеткен сырларын, Қорқытыңның қорқынышты мұң-зарын, Қобызыңның шанағынан тыңдадым. Құлазыған сенің құла түздерің, He білмеген, не көрмеген, ізгі елім. Жазылмаған тарихымның жолдарын, Ауызекі аңызыңнан іздедім. Мен білмеймін. Басыңа әлде орнап бақ, Шаһар салып, жасадың ба жаннат-бақ. ...Әлдеқалай тасқа түскен таңбада Табынамын, тарихымдай ардақтап. Сыр ашпайды сенің құла түздерің, Сыр ашпайды тау-тастағы іздерің. Сенің бүкіл болмысыңның тағдырын, Домбыраңның пернесінен іздедім. Іздедім де, сәттерімде, түңілген, Тастап кеткен аңызыңа жүгінгем. Жүгінгем де, қайта туғам, тірілгем: Тарихымды жазудамын бүгін мен, Бабаларым, сенің Ана тіліңмен! ...Менің мына қайта туған күнімде, Сөйле, оркестр, дүрілде бір, дүрілде! Сөйле, Моцарт, менің Ана тілімде, Сөйле, Данте, менің Ана тілімде.

  Елім саған ғашықпын.

http://www.adebiet.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=5074&Itemid=23

Елім!

Саған ғашықпын.

Ғашықпын саған!

Құмарымды қандырмап едім.

Батыр болып, бақ қонып, асып тұрса адам,

Қаруы жоқ құлың ғой алдыңда сенің.

Мен іздеп жүрген жер-көкте,

Арманым менің, ақылым менің.

Елім - уілдеп жатқаи жөргекте

Сәбиім менің, батырым менің.

Өмірдің қосын доғарып,

Бітсе екен сенің туыңда демім.

Жүз рет өшіп, жоғалып,

Қайыра тағы оңалып,

Табылған елім!

Бауырмал елім!

жүктеу/скачать 6,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: