Германия Федеративтік Республикасы

Германия Федеративтік Республикасы 
Географиялық 
орны, 
территориясы, 
шекаралары. 
ГФР-дың 
мемлекеттік  құрылысының  негізгі  сипаты.  Табиғат  ресурстары:  тас  кӛмір 
және  коңыр  кӛмір,  мұнай,  темір  рудасы.  Су  және  орман  ресурстарын 
экономикалық-географиялық  тұрғыдан  бағалау.  Халқы:  халық  саны  мен 
тығыздығының  соғыс  уақытындағы  және  соғыстан  кейінгі  жылдардағы 
ӛзгеруі.  Халқының  миграциясы.  Қала  және  ауыл  халқы.  Шаруашылығы: 
ГФР-дың  дүниежүзілік  рыноктағы  орны.  ГФР  және  "Ортақ  рынок". 
Германия  экономикасының  салалық  құрылымы,  соғыстан  кейін  ілгері 

166 
 
жылжуы  және  Германияның  бӛліну  салдарынан  туындаған  байланыстар. 
Монополистік  капитализмнің  экономикасына  шетел  капиталының  енуі. 
Шаруашылықтың  салалық  құрылымы.  Жеңіл  ӛнеркәсіпке  қарағанда  ауыр 
ӛнеркәсіптің  басым  болуы,  машина  жасаудың  жетекші  рӛл  алуы. 
Ӛнеркәсіптің  негізгі  салаларының  қысқаша  сипаттамасы.  Негізгі 
ӛнеркәсіптік  аудандар  мен  тораптар.  Ауыл  шаруашылығы.  Мал 
шаруашылығы  мен  ӛсімдік  шаруашылығы,  олардың  орналасуы. 
Ауылшаруашылық  аудандар.  Транспорт  жүйесінің  қысқаша  сипаттамасы. 
Арналар  жүйесі.  Теңіз  және  ӛзен  порттары.  Сыртқы  экономикалық 
байланыстары.  Дүниежүзілік  рынокта  ГФР-дың  бәсекеге  түсуі.  Тауарлық 
құрылымы мен сыртқы сауда географиясы. Ішкі айырмашылықтары. 
Франция 
Географиялық  орны  және  шекаралары.  Табиғи  жағдайлары  мен 
ресурстары. 
Халқы. 
Ұлттық 
құрамы. 
Халық 
динамикасының 
ерекшеліктері.  Иммиграция  және  шетелден  келетін  жұмыс  күшінің 
маңызы.  Париж  гипертофиясы.  Халықтың  таптық,  кәсіби  және  салалық 
құрамы.  Саяси  және  мемлекеттік  құрылымы.  Даму  ерекшеліктері.  I-
дүниежүзілік  соғысқа  дейін  және  соғыстан  кейінгі  Францияның 
экономикалық  дамуы.  ІІ-дүниежүзілік  соғыстан  кейінгі  экономикалық 
дамудың  ерекшеліктері.  Француз  колониалдық  империясының  құлауы; 
Неоколониализм. 
Шаруашылығы.  Монополизация,  мемлекеттік  - 
монополиялық  капитализмнің  рӛлі  және  түрі;  шетел  капиталының  мәні. 
Шаруашылық  құрылымы.  Францияның  дүниежүзілік  рыноктағы  орны. 
Франция  және  «Ортақ  рынок».  Ӛнеркәсіп  және  оның  ресурстары. 
Ӛнеркәсіп пен капиталдың шоғырлануы, монополизация. Маңызды болып 
саналатын  ескі  және  жаңа  салалар,  олардың  даму  және  орналасу 
ерекшеліктері.  Басты  ӛнеркәсіп  аудандары  мен  орталықтары.  Ауыл 
шаруашылығы.  Аграрлық  құрылымы.  Ұсақ  шаруа  қожалықтарындағы 
дағдарыстары мен оның Франция экономикасының дамуына әсері. «Қараң 
калған»  ауылдар.  Ауыл  шаруашылық  ӛндірісінің  әркелкілігі  және  оның 
себептері.  Негізгі  салалары  мен  олардың  орналасуы.  Ауыл  шаруашылық 
аудандары.  Кӛлігі.  Кӛліктің  жекелеген  түрлерінің  Францияның  ішкі  және 
сыртқы  экономикалық  байланыстарындағы  маңызы.  Су  кӛлігі.  Басты 
порттар. 
Сыртқы  экономикалық  байланыстар,  олардың  мемлекет  үшін 
маңызы,  сыртқы  сауданың  құрамы  мен  бағыты.  Тӛлем  балансы. 
Аудандары. Бӛлінудің негізгі сипаты. 
Ҧлыбритания 
Біріккен  Ұлыбритания  Корольдігі  мен  Солтүстік  Ирландияның 
құрамы. "Достастық" - ұғымы. Ұлыбританияның географиялық орны, оның 
әр  түрлі  тарихи  кезеңдердегі  мәні.  Табиғи  жағдайлары  мен  ресурстары. 
Жер  бедерінің,  жағалауларының,  климатының  сипаттамасы.  Минералдық 
ресурстар және оларды экономикалық тұрғыдан бағалау. 
Халқы.  Саны,  ӛсімі,  ұлттық  құрамы.  Нәсілдік  проблемалар. 
Халықтың тығыздығы. Урбанизация - ірі қалалар және "қалалық облыстар" 

167 
 
(конурбация), урбанизация  проблемалары. Халықтың  кәсібі және салалық 
құрамы.  Таптық  құрамы.  Жұмысшы  табы  және  "жұмыс  аристократиясы". 
Финанстық  буржуазия  және  лендлордтар.  Ішкі  саяси  жағдайдың  ушығу 
себептері.  Мемлекеттік  және  саяси  құрылыстың  ерекшеліктері.  Екі 
партиялық  жүйе.  Даму  ерекшеліктері.  Ұлыбритания  -  имперализм 
деңгейіне,  ӛнеркәсіптік  капитализм  жолына  түскен  алғашқы  мемлекет. 
Ұлыбританияның  бұрыңғы  және  қазіргі  кездегі  дүниежүзілік  капитализм 
жүйесіндегі орны. Британ империясының құлдырауы. "Достастық". Британ 
империализмінің ішкі және сыртқы жағдайларының ушығуы мен ұстанып 
отырған  позициясының  әлсіреуі.  Шаруашылығы.  Жалпы  сипаттамасы. 
Капитализм  мен  монополизацияның  дамуы  деңгейінің  биіктігі. 
Мемлекеттік-монополиялық 
капитализмнің 
сипаты. 
Мемлекет 
экономикасына  сыртқы  сауданың  маңызды  рӛлі.  Американ  капиталының 
Ұлыбритания  шаруашылығындағы  орны.  Британ  экономикасының 
дағдарысы.  Ӛнеркәсібі,  оның  энергетикалык  және  шикізат  базалары. 
Солтүстік  теңіздегі  мұнай  мен  газ  ӛндірудің  мәні.  Ӛнеркәсіптің  дамуы 
және  орналасу  ерекшеліктері.  Ескі  және  жаңа  салалары  арасындағы 
айырмашылықтар.  ІІ-Дүние  жүзілік  соғыс  пен  содан  кейінгі  жылдардағы 
саясаттың  ӛнеркәсіптің  құрылымы  мен  орналасуына  әсері.  Ӛнеркәсіптің 
маңызды  салаларының  орналасуы.  Ӛнеркәсіпті  аудандары.  А
УЫЛ 
шаруашылығы.  Жер  иеліктері  мен  жерді  пайдалану,  лендлордтық  ауыл 
шаруашылығының  даму  ерекшеліктері,  капитализмнің  даму  деңгейі. 
Техникамен  жабдықталуы.  Азык-түлікпен  қамтамасыз  ететін  шет  елдерге 
Ұлыбританияның  тәуелділігі.  Кӛлігі.  Теңіз  кӛлігінің  маңызы.  Басты 
порттар. Ішкі кӛлік. 
Сыртқы 
экономикалық 
байланыстары. 
Ұлыбритания 
шаруашылығындағы сыртқы сауданың маңызы. Сыртқы сауданың құрамы 
мен  бағыты.  Капитал  экспорты.  II-Дүние  жүзілік  соғыстан  кейінгі  тӛлем 
балансының 
жетіспеушілігі. 
Ұлыбританияның 
АҚШ-қа 
қаржы 
экономикалық  жағынан  тәуелділігі.  Аудандары.  Аудандардың  қалыптасу 
факторлары және аудандық бӛлінісі. 
Америка Қҧрама Штаттары 
Географиялық  орны  және  табиғат  ресурстары.  Географиялық 
орнының ерекшеліктері. Теңіз және кұрғақтағы шекаралары. 
Пайдалы  казбалардың  қоры,  шоғыры  және  кен  орындарының 
орналасуы. 
Халқы.  Халқының  динамикасы.  Халқының  қалыптасуындағы 
иммиграцияның  орны.  Ұлттық  құрамы.  Қала  және  ауыл  халқы. 
Урбанизация  деңгейі,  урбанизация  проблемалары.  АҚШ-тың  саяси 
құрылымы. 
Екі 
партиялы 
жүйе. 
Шаруашылығы. 
Дүниежүзілік 
шаруашылықтағы  АҚШ-тың  үлесі.  Әлемнің  басқа  елдерімен  салыстыру. 
Ӛндіріс  пен  капиталдың  шоғырлану  деңгейінің  жоғары  болуы. 
Монополизация құрылымы. Орналасуындағы біркелкіліктің болмауы және 
оның  себептері.  ТҰК  ролі.  Ӛнеркәсібі  салаларының  маңызы.  Ауыл 
шаруашылығы.  "Американдық"  ауыл  шаруашылығын  дамыту  типі 

168 
 
(Оңтүстіктен  басқа).  Ауыл  шаруашылығының  әлеуметтік  құрылымы. 
Аграрлық қарым-қатынастар. Ұсақ және орта фермерлердің құлдырауы, ірі 
фермерлердің ӛсуі. Ӛсімдік пен мал шаруашылық салаларының орналасуы. 
Ферма  типтері  мен  олардың  орналасуы.  Ауыл  шаруашылық  аудандары. 
Кӛлігі.  Темір  жол  желісі  және  темір  жолмен  тасымалдаудың  басты 
бағыттары.  Тас  жолдары  және  автомобиль  транспортының  жақсы  дамуы 
және  оның  темір  жолдармен  бәсекеге  түсуі.  Ұлы  кӛлдер,  олардың 
порттары  мен  жүк  ағымдары.  Ӛзен  кӛлігінің  әлсіздігі,  оның  себептері. 
Теңіз  флоты,  маңызды  порттары.  Әуе  кӛлігінің  дамуы.  Кұбыр 
тасымалдары. 
Сыртқы  экономикалық  байланыстары.  Дүние  жүзілік  рыноктағы 
АҚШ  экспансионизмі.  АҚШ-ты  дүниежүзілік  рыноктағы  ірі  қаржы 
экспортер  ретінде  қарастыру.  Континенттер  мен  мемлекеттерде  американ 
қаржысалымдарының  таралуы.  Дүниежүзілік  рыноктағы  АҚШ  алып 
отырған  орнының  әлсіздену  факторлары.  АҚШ-тың  Батыс  Еуропа 
елдерімен,  Канадамен,  Латын  Америкасы  елдерімен,  Қиыр  Шығыс 
елдерімен байланысы және қарама-қайшылықтары. 
Аудандары. Ішкі ерекшеліктері. 
Латын Америкасы елдерінің жалпы сипаттамасы 
"Латын  Лмерикасы"  ұғымы  осы  аймаққа  кіретін  елдердің  кұрамы. 
Латын Америкасы елдері  экономикалық дамуында басқа дамушы елдерге 
қарағанда  біршама  жоғары  дамыған.  Латын  Американың  саяси  картасы. 
Латын Америкасының кұрамы. Тәуелсіз мемлекеттер және олардың шетел 
монополияларына,  әсіресе,  АҚШ-қа  экономикалық  тәуелділігі.  Латын 
Америкасы  елдерінің  стратегиялық  маңызы,  АҚШ-тың  әскери  базасы. 
Екінші  дүние  жүзілік  соғыстан  кейін  пайда  болған  жаңа  тәуелсіз 
мемлекеттер. Бірінші социалистік мемлекет - Куба. Табиғи жағдайы және 
оларды  экономикалық  бағалау.  Латын  Америкасы  елдерінің  минералдық 
шикізатының халықаралық маңызы. Табиғи ресурстарды ұлттық меншікке 
айналдыру процесі. 
Халқы.  Жергілікті  халықтар.  Еуропалық  колонизация,  құлдарды 
сатуды  континент  халқының  қалыптасу  факторы  ретінде  қарастыру. 
Нәсілдер.  Халықтың  тығыздығы  және орналасуы.  Қала  және  ауыл  халқы. 
Қала  агломерацияларының  кӛп  болуы  және  олардың  үлкен  рӛл  ойнауы. 
Миграциялық  процестер.  Халықтың  табиғи  ӛсімі.  Халықтың  кәсіби, 
салалық және ұлттық құрамы. Жалпы шаруашылыққа сипаттама. Ұлттық 
және  шетелдік  капиталдың  арасындағы  шиеленістің  күрделенуі. 
Индустрализация.  Ӛнеркәсібі.  Ӛнеркәсіптік  дамудың  деңгейі  және  оған 
шет  ел  монополияларының  әсері.  Тау-кен  және  ӛңдеуші  ӛнеркәсіптің 
құрылымы. 
Негізгі 
салалардың 
орналасуы. 
Жекелеген 
елдерді 
индустриализациялаудың  мүмкіндігі.  Ӛнеркәсіпті  аудандары  және 
орталықтары.  Ауыл  шаруашылығы.  Аграрлық  қатынас,  феодализм, 
шетелдіктердің  жерді  иелікке  алуы.  Құлдық  пен  феодалдықтың  ара-
қатынастары. 
Жалға 
беру. 
Ауылшаруашылық 
техникасының 
шектеулілігі. Ирригация. Ауылшаруашылығы құрылымының бір бағыттық 

169 
 
сипаттамасы.  Оның  ірі  салаларының  орналасуы.  Ауыл  шаруашылығының 
типтері.  Ӛнеркәсіп.  Ӛнеркәсіп  дамуының  денгейі  және  шетел 
монополияларының  оған  әсері.  Тау  кен  және  ӛңдеуші  ӛнеркәсіптің 
құрылымы.  Кӛлігі.  Шетел  капиталының  әсерінен  қалыптасқан  оның 
құрылымы мен орналасуындағы ерекшеліктер. 
Сыртқы  экономикалық  байланысы.  Сыртқы  ауданның  сипаты. 
Экспорт пен импорттың негізгі бағыттары және құрамы. Латын Америкасы 
елдеріндегі  шетелдік  инвестициялар,  бұл  елдердің  тӛлем  баланстары 
салаларының тӛмен болуы. 
Елдердің негізгі аймақтық топтары. Олардың негізгілеріне сипаттама: 
Бразилия,  Мексика  және  Аргентина,  Мексика.  Аумағы,  географиялық 
орны. Пайдалы қазбалары және олардың шаруашылықтағы маңызы. 
Халқы.  Ұлттық  құрамы.  Қала  және  ауыл  халқы.  Жалпы 
шаруашылықтың 
сипаттамасы. 
Мемлекеттік 
сектордың 
рӛлі. 
Экономиксының  құрлымы. Тау-кен  ӛнеркәсібі мұнайдың ерекше маңызы. 
Ӛңдеуші  ӛнеркәсіптің  маңызды  салалары  және  басқа  дамушы  елдермен 
салыстырғанда  оның  жақсы  дамуы.  М а л   шаруашылығы.  Аграрлық 
реформалар.  Капиталистік  және  капиталистікке  дейінгі  аграрлық 
қатынастар.  Экспорттық  ӛндірісіне  шаруалығын  мамандандыру.  Кӛлік 
торабын  дамытудың  ерекшеліктері.  Экспорттың  және  импорттың  бағыты 
және құрылымы. НАФТА-ның перспективті әсері. 
Экономикалық аудандар. Ауданның құрылуының ерекшеліктері және 
негізгі аудандар бойынша айырмашылықтары. Солтүстік шекаралық зона. 
Азия елдеріне жалпы сипаттама 
Шетелдік  Азияның  саяси  картасы  және  оның  ІІ-ші  Дүние  жүзілік 
соғыстан  кейінгі  колониялық  империяның  құлауы  нәтижесінде  болған 
ӛзгерістер.  Мемлекеттік  құрылысы,  деңгейі  және  экономикалық  дамуы 
жолдары  бойынша  аймақтағы  дамушы  елдердің  типтері  және  денгейінің 
түрлері.  Ұлттық  капиталдың  және  мемлекеттік  сектордың  ролі. 
Неоколониализм  және  оның  Азиядағы  түрлері,  блоктардың  қалыптасуы 
(СЕАТО, СЕНТО және т.б) және олардың қайта жандану мүмкіндігі. Азия 
елдерінің ұлттық тәуелсіздік үшін күресі. 
ІІІетелдік  Азияның  географиялық  аудандарға  бӛлінуі  және  олардың 
қысқа  саяси-географиялық  сипаттамасы.  Қиыр  Шығыс,  Оңтүстік  Азия, 
Оңтүстік-Шығыс Азия, Батыс Азия (Таяу және Орталық Шығыс). 
Аудандары. Аудандарға бӛлінуінің негізгі сипаты. 
Қытай Халық Республикасы 
Қазіргі  саяси  және  экономикалык-географиялық  орны.  Қытай 
аумағының  қалыптасу  ерекшелігі.  Мемлекеттік  құрылысы.  Әкімшілік-
аумақтық бӛлінісі. 
Табиғи жағдайы және табиғат ресурстары, олардың шаруашылықтағы 
маңызы.  Табиғат  ресурстарының  аумақтық  шоғыры  және  оларды 
пайдаланудың  алғышарттары.  Халқы.  Халық  санының  ӛсу  серпіні  және 
ҚХР-ның  әртүрлі  даму  кезеңдеріндегі  демографиялық  саясаты.  "Бала 
тууды  жоспарлау"  бағдарламасын  қазіргі  кезде  жүзеге  асыру.  Халықтың 

170 
 
кӛп  ұлтты  құрамы,  негізгі  кытай  емес  ұлттардың  қоныстануы.  Халықтың 
тығыздығының  аумақтық  ерекшеліктері.  Қала  және  ауыл  халқы,  елді-
мекендердің типтері, ішкі миграция. "Хуацяо" - Қытай эммигранттарының 
ҚХР  саяси  және  экономикалық  ӛміріндегі  рӛлі.  Халықтың  таптық  және 
әлеуметтік 
құрылысы. 
Еңбек 
ресурстары, 
білікті 
кадрлардың 
жетіспеушілігі.  Жұмыссыздық  және  оларды  жоюдың  жолдары. 
Шаруашылықтың  дамуының  ерекшелігі  және  әртүрлі  кезеңдердегі 
мемлекеттің 
экономикалық 
саясаты. 
Ӛнеркәсібі. 
Энергетикасы. 
Ӛнеркәсіптің аумақтық құрылымының негізгі ерекшеліктері.
 
Ӛнеркәсіптік 
аудандары.  Ауыл  шаруашылығы.  Ауыл  шаруашылығының  салалық 
құрылымы. Егіншіліктің басым болуының маңызы. Күріш, басқа да астық 
дақылдары, олардың орналасуы, ӛсіру ерекшеліктері. Азық-түлік мәселесі. 
Техникалық  дакылдар  географиясы.  Мал  шаруашылығы.  Ауыл 
шаруашылығының  мамандануындағы  аумақтық  ерекшеліктер.  Кӛлігі. 
Теміржол  кӛлігінің  басым  болуы.  Елдің  және  оның  жекелеген 
аудандарының  теміржолдармен  камтамасыз  етілуі.  Негізгі  автомобиль 
жолдары  және  автокӛлік.  Құбырмен  тасымалдау.  Ӛзендердегі  кеме 
қатынасы, оның ӛрістері. Негізгі теңіз порттары. Әуе кӛлігі. 
Сыртқы  экономикалық  байланыстары.  Сыртқы  тауар  айналымының 
ӛсу  динамикасы.  Экспорт  пен  импорттың  тауарлық  құрылымы.  Дамушы 
елдермен  байланыстың  дамуының  кеңеюі.  ТМД  елдерімен  сауда  қарым-
қатынасы. 
Экономикалық  аудандастыру  мәселесі.  Экономикалық  аудандарды 
қалыптастыру процессі. 
Африка елдерінің жалпы сипаттамасы 
Аумағы  және  географиялық  орны.  Аумағының  құрамы,  қазіргі  саяси 
бӛлінісі.  Африка  мемлекеттерінің  ауданы  мен  халқы  жӛніндегі  негізгі 
мәліметтер.  Африка  елдерінің  халықаралық  саяси  аренадағы  орны  мен 
маңызы. Географиялық орны. 
Табиғат 
ресурстары. 
Континенттің 
табиғат 
зоналары 
мен 
ландшафттарды  шаруашылық  тұрғыдан  бағалау.  Гидроэнергетикалық 
және  отын  ресурстары.  Шӛл  зоналарды  суландыру  және  су  мәселесі. 
Минералдық шикізаты. Топырақ-ӛсімдік зоналары, оларды шаруашылыққа 
пайдаланудың  мүмкіндіктері.  Африканың  саяси  картасының  калыптасуы. 
Бірінші  дүниежүзілік  соғысқа  дейінгі  Африканы  бӛлу.  Екінші 
дүниежүзілік  соғыстан  кейінгі  саяси  картада  болған  түбегейлі  ӛзгсрістер; 
бұрын-соңды  болып  кӛрмеген  ұлт-азаттық  қозғалыстар  және  Англия, 
Франция, Италия, Бельгия колониялық империяларының құрылуы. Қазіргі 
Африканың  негізгі  саяси  және  әлеуметтік-георафиялық  проблемалары. 
Неоколониализм  және  оған  қарсы  Африка  халқының  күресі.  Африкадағы 
халықаралық  саяси  топтар  және  ассоциациялар.  "Ортақ  рынок".  НАТО 
және  Африка.  Африка  бірлік  ұйымы  (ОЕА)  және  басқа  да  маңызды 
ұйымдар  мен  одақтар.  Халқы.  Халықтың  саны  мен  демографиялық 
құрылымы.  Ру,  тайпалық  және  тіл  топтары  бойынша  бӛлінуі.  Ұлттық 
қалыптасу  проблемасы.  Нәсілдік  кемсітушілікке  қарсы  демократиялық 

171 
 
күштердің  күресі.  Халықтың  біркелкі  орналаспауы.  Африка  халқының 
миграциясы.  Қала  және  ауыл  халқы.  Еңбек  ресурстары  және  оларды 
пайдалану. 
Шаруашылықтың 
жалпы 
сипаты. 
Дүниежүзілік 
шаруашылықтағы  Африканың  орны.  Бай  табиғат  ресурстарын  шетел 
капиталы  тарапынан  талан-таражға  түсуі.  Африка  елдерінің  тӛмен  даму 
денгейі.  Африка  елдерінде  шетелдік  капиталдың  қазіргі  позициясы. 
Мемлекеттік  сектордың  маңызы.  Африка  елдерінің  экономикалық 
тәуелсіздігі  үшін  күресі.  Африканың  жекелеген  елдері  арасында 
экономикалық  және  саяси  дамуындағы  ерекшеліктер.  Ӛнеркәсібі.  Дүние 
жүзілік  шаруашылықтағы  Африка  тау-кен  ӛнеркәсібінің  рӛлі.  Тау-кен 
ӛнеркәсібінің  географиясы,  негізгі  тау-кен  ӛнеркәсіптік  орталықтар. 
Шикізатты  бастапқы  ӛңдеу  салаларының  дамуы,  индустрияландырудың 
болашағы.  Ауыл  шаруашылығы  -  Африка  елдері  экономикасының  негізгі 
салалары. Аграрлық қатынастар. Жер реформасы және оның аяқсыз қалуы. 
Ауыл шаруашылық ӛндірістің жағдайы. Ӛсімдік шаруашылығының салалы 
құрылымы және орналасуы. Мал шаруашылығын дамыту мен орналастыру 
ерекшелігі.  Кӛлігі.  Оның  құрылымының  колониялдық  сипаты.  Кӛліктің 
жекелеген  түрлерінің  рӛлі.  Керуен  жолдары.  Құбыр  тасымалдары. 
Автокӛлігі. Автокӛлігі халықаралық маңызы бар аса ірі кӛлік тораптары. 
Сыртқы  экономикалық  байланыстары.  Дүниежүзілік  рыноктағы 
Африка  елдерінің  үлес  салмағы.  Сыртқы  сауданың  сипаты.  Жаңа 
экономикалық  тәртіп  үшін  демократиялық  күштердін  күресі.  Африка 
елдерінің  сыртқы  сауда  байланыстарының  құрылымы  мен  бағытындағы 
ӛзгерістер.  Африканың  басты  аймақтық  топтары.  Солтүстік,  Батыс, 
Орталық, Шығыс және Оңтүстік Африка елдері. 
Австралия және Мҧхит аралдары елдерінің сипаттамасы. 
Еуразия  мен  Америка  арасындағы  халықаралық  жол  бойындағы 
Австралия,  Жаңа 
Зеландия 
және 
Мұхит 
аралдарының 
орны. 
Территориялардың шалғайдығы және олардың стратегиялық маңызы. Ұлт-
азаттық  қозғалыстың  ӛсуі  және  оның  Мұхит  арал  елдері,  Меланезия, 
Полинезия,  Микронезияның  саяси  картасына  тигізген  әсері.  Жекелеген 
елдердің  экономикалық  деңгейдегі  ерекшеліктері.  Австралия,  Жаңа 
Зеландия  -  экономикалық  даму  деңгейі  жоғары  елдер.  Мұхит  аралдары 
елдерінің артта қалғандығы мен экономикасының ерекшелігі. 
Австралия Одағы. 
Аумағы,  географиялык  орны,  табиғи  жағдайы.  Континеттің 
қалыптасуы.  Табиғат  ресурстарының  маңызы.  Жер  бедерінің  тегіс  болу 
сипаты, климатының куаңдылығы, су мәселесінің ерекше маңыздылығы. 
Минералдық  ресурстарға,  әсіресе  металдар  мен  бокситтерге  бай 
болуы. Пайдалы қазбаның жаңа ашылған кен орындары. 
Халқы.  Қалыптасу  ерекшелігі,  иммиграцияның  рӛлі.  Ұлттық  құрамы 
мен  оның  ӛзгерісі.  Ұлттық  проблемалар.  Аборигендер  проблемасы. 
Халықтың  ӛтe  сирек  болып  және  біркелкі  қоныстануы,  "астаналық" 
қалалардың  ерекше  рӛлі.  Халықтың  салалық  және  топтық  құрамы. 
Шаруашылығының  даму  ерекшелігі  мен  жалпы  сипаттамасы.  Алтын 

172 
 
ӛндіру  ӛнеркәсібінің  рӛлі  және  бір  кездегі  қой  шаруашылығының 
дамығандығы.  Доминиондардың  құрылуы.  Австралия  -  "кӛшіп-қонған" 
капитализм  елі  Канадамен  салыстыру.  Экономикасының  индустриалды-
аграрлы  сипаты.  Соғыстан  кейінгі  индустрияландыру  және  шетел 
капиталының рӛлі. Шаруашылығының жоғары экспорттығы. Ӛнеркәсіптің 
соғыстан  кейінгі  құрылымындағы  және  орналасуындағы  ӛзгерістер. 
Шетелдік  капиталдың  рӛлі.  Негізгі  салалар,  ӛнеркәсіпті  аудандар  мен 
орталықтар. 
Аграрлық 
қатынастардың 
ерекшелігі. 
Скваттерлік, 
латифундизм.  Ауыл  шаруашылық  салаларының  құрылымы  және  ондағы 
ӛзгерістер.  Мал  шаруашылығы,  қой  ӛсірудің  басымдылығы.  Ӛсімдік 
шаруашылығы,  оның  құрылымындағы  ӛзгерістер,  негізгі  дақылдардың 
орналасуы.