Канададағы ұсыныс пен сұраныс. 91-суретте Канадаға талдау жасайық. (Канада долларын бағам бойынша АҚШ долларына ауыстырдық.) Канададағы алюминий бағасы - 0,75 долл. Егер дүниежүзілік баға 0,75 долл. болса, Канада импорттамайды және экспорттамайды. (91(ә)-сурет, у нүктесі). Егер баға 0,75 долл. жогары болса, онда Канада фирмалары тұтынушылар сұраныс мүмкіншілігінен көп шығарып, қалдығын экспорттайды. Егер дүниежүзілік баға 1 долл. болса, онда Канада 50 млн. фунт алюминийді экспорттайды (б нүктесі). Баға 1,25 долл. болса, 100 млн. фунт алюминийді экспорттайды (s нүктесі). Жоғары жылжыған Канаданың экспорт ұсыныс қисығы 0,7 долл. жоғары болса, алюминийдің экспорт көлемін көрсетеді, дүниежүзілік баға 0,75 долл. төмен болса, онда Канада түтынушылар сұранысын толық қанағаттандыра алмайды, 0,50 долл. болса, онда түтынушылар 125 млн. фунт алюминий сатып ала алады, ал Канада фирмалары тек 75 млн. фунт алюминийді өндіре алады. Сондықтан олар түтынушылар сүранысын қанағаттандыру үшін 50 млн. фунт алюминийді импорттайды (t).
Дүниежүзілік баға тепе-теңігі, экспорт және импорт. АҚШ пен Канаданы мысал ретінде қарастырып, енді алюминийдің дүниежүзілік бағасын және дүниежүзілік экспорт пен импорт көлемін анықтай аламыз. 92-суретте америкалық экспорт ұсынысы және импорт сұранысы (906 сурет) және Канаданың экспорт ұсыныс мен импорт сұранысы (916 сурет) біріктірілген. АҚШ-қа байланысты (бағытталған) ә қисығы американың алюминий бағасы-нан оңға қарай бағытгалған. Канаданікі де сол сияқты. 2 мемлекетгі қарастырғанда халықаралық тепе-теңдік — бір мемлекеттің импорт сұранысы мен екінші мемлекет экспорт ұсынысы қисықтарының қиылысу нүктесі. Бұл жағдайда АҚШ импорт сұраныс қисағы Канаданың экспорт ұсыныс қисығымен е нүктесінде қиылысады. Алюминийдің дүниежүзілік бағасы 0,88 долл. Канаданың экспорт ұсынысының қисығы дүниежүзілік баға 0,88 долл. болғанда Канада 25 млн. фунт алюминиңці экспорттайтынын көрсетеді. Ал АҚШ 25 млн. Канаданың алюминийін импорттайды. Дүниежүзілік баға импорт сұранысы мен экспорт ұсынысының көлемін теңестірді (25 млн. фунт) және Бұл баға дүниежүзілік ұсыныс пен импортты көрсетеді. Дүниежүзілік бағаға айырбас жасаған кезде осы баға екі елде де орнатылады. Бәсекелестік нарықта белгілі бір стаңдартты тауарға тек бір ғана баға болады. Халықаралық саудада барлық тұтынушылар алюминийді 0,88 долл. сатып ала алады. Дүниежүзілік бағаға теңестірілген кезде канадалықтар айырбасқа дейінгі бағаға қарағаңда алюминийді қымбаттырақ алады (0,88 долл. және 0,75 долл.), ал АҚШ керісінше арзан бағамен алады (0,88 долл. және 1 долл.)- Here Канада 50 млн. фунт алюминийді АҚШ-қа импортгайды? Өйткені олар алюминийден түскен ақшага басқа тауарларды сатып алады. Мысалы, АҚШ-тың компьютерлік бағдарламасы.
Достарыңызбен бөлісу: |