Оқыту түрі: күндізгі Көкшетау, 2015


Тақырып 6. Физика есептерін шығарудың жалпы әдістемесі



бет31/82
Дата06.06.2022
өлшемі2,58 Mb.
#146116
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   82
Байланысты:
О ыту т рі к ндізгі

Тақырып 6. Физика есептерін шығарудың жалпы әдістемесі
6.1. Физикадан есептер түрлері мен классификациясы.
6.2. Физика есептерін шығарудың тәсілдері мен әдістемесі.
6.3. Эксперименттік есептерді шығару әдістемесі. Есеп шығару алгоритмі.


6.1. Физикадан есептер түрлері мен классификациясы
Есеп шығару физиканы оқыту процесінің ұдайы бөлінбес құрамды бөлігі болып саналады, өйткені ол физика сабақтарының түгелдей барлық түрлері мен кезеңдерінде кездеседі. Есеп шығару, физиканы оқытудың әдістері, тәсілдері, амалдары ретінде әр жақты мағынада қолданылады. Әр сабақтың өзінде де физикалық есептерді шығарудың мынадай маңызы бар: 1) оқушылардың логикалық және физикалық ойлауын дамытады, математикалық амалдар мен түрлендірулерді орындауға жаттықтырады, физикалық заңдар мен эксперименттің сандық және сапалық мағыналарын ашады; 2) физикалық құбылыстар мен заңдылықтардың тәжірибелік маңызына және өмірмен байланыстылығына көз жеткізеді; 3) мектеп оқушыларын тапқырлыққа, өз бетінше жұмыс істеуге, еңбек сүигіштікке, қиындықты жеңу төзімділігіне үйретеді; 4) физикалық ұғымдардың, жастардың тәжірибелік ебдейліктері мен дағдыларын қалыптастырады. 5) оқушылардың алған білімдерінің терендігі мен беріктігін тексереді. 6) сабақта проблемалық ситуация қойып, оны шешуге жәрдемдеседі; 7) физикалық құбылыстар мен заңдарды және теорияларды талдауға, қорытындылауға, олардың арасындағы өзара байланыстарды анықтауға жәрдемдеседі; 8) оқушылардың білімдерін, ебдейліктерін, дағдыларын жүйеге келтіріп, оларды дамытады және тереңдетеді; 9) пән аралық байланысты күшейтуге ықпал жасайды; 10) оқушылардың физикаға деген қызығушылығын арттырады.Сондықтан да физикадан есеп шығару бағдарлама талаптары бойынша міндетті түрде қолданылатын оқыту әдістерінің негіздерінің біріне кіреді. Физикалық есептерді шығару арқылы мұғалім сабақта оқушылардың білімі мен дағдыларын тексеріп бағалайды, жаңа материалды түсіндіреді және оны бекітеді, эксперимент орындатады, үйде өз бетінше жұмыс істетеді, олимпиада мен сайыстарды ұйымдастырады, т.б. Физикалық есептер негізінен мазмұны, дидактикалық мақсаты және шығару тәсілдері бойыша классификацияланады. Атап айтқанда, ссептер былай классификациялануы мүмкін:

  • есепте қамтылған ақпараттың берілу тәсілі бойынша;

  • шығарудың негізгі тәсілі — есепте қойылған сұрақтын жауабын алу бойынша;

  • мазмұны және басқа белгілері бойынша;

Классификациялау мақсаты түрліше болуы мүмкін. Есептерді классификациялаудын біріншісіне толығырақ тоқталайық. Физикалық есептерді айтылу тәсіліне карай негізгі төрт түрге болуге болады: мәтінді, эксперименттік, графиктік және сурет есептер. Олардың әрқайсысы өз кезегінде сандық (немесе есептеу) және сапалық (немесе сұрақ-есептер) болып бөлінеді. Сонымен бірге есептін негізгі түрлерін қиындық дәрежесіне қарай, оңай және қиын, жаттықтыру есептері мен шығармашылық есептер және басқа түлерге болуге болады.
Сандық есептер — бұл есептерде қойылған сұрақтардың жауабын есептеулерсіз алуға болмайды. Мұңдай есептерді шығарғанда сапалық талдау да қажет, бірақ оны процестегі қаңдай да бір сандық сипаттамаларды санау арқылы сапалық талдаумен де толықтырады. «Сандық есептер» қиындығына қарай қарапайым және күрделі болып бөлінеді. Қарапайым есептер деп күрделі емес талдау мен қарапайым есептеулерді қажет ететін әдетте бір-екі амалмен шығарылатын есептер түсініледі. Мұңдай есептерді шығару (азғантай мөлшерде) енді ғана оқып үйренілген зандылықты нақтылау үшін қажет. Олардын неғұрлым оңайларын ауызша шығаруға болады.
Сапалық есептерде қарастырылатын құбылыстың тек физикалық мәні ғана ашылады. Сапалық есептерді шығару үш кезеңнен тұрады: шартын оқу, есептің талдауы және шешуі.
Қарапайым (оңай) есептер 1-2 өрнектер мен заңдылықтарды, жеңіл экспериментті пайдалану арқылы шығарылады.
Қиын (күрделі) есептерді шығаруда бірнеше бөлімдердің заңдары менөрнектері, қортыңдылары мен эксперименттік дағдылары пайдаланылады.
Жаттығу есептері көбінесе жаңа материалды бекітуде сұрақ ретінде шығарылады.
Шығармашылық есептердің ерекшелігі зерттеушілік (Неге? Деген сұраққа жауап беретін) және құрастырушылық (Қалай істеу керек? Деген сұраққа жауап іздейтін) есептер болып екі түрлі болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет