Оқытудағы инновациялық технология – білім берудің жаңа сапасымен қамтамасыз етудің кепілі
жүктеу/скачать 27,72 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ТАНЫМЫН ДАМЫТУ Ильясова Ә
| Әдебиеттер
1. Мұсаева «Жаңа технологиялар» Қазақстан мектебі, №10 2007ж. 2. Сабыров М. «Оқушылардың оқу белсенділігін арттыру жолдары». 3. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан-2030»,Алматы,1998ж. 4. Бұзабақова Қ. «Жаңа педагогикалық технология»,Тараз,2003ж. 5. Құрманов И.Әмір Ш. «Педагогикалық инновацияны іске асыру жолдары» Қазақстан мектебі, №6 2001ж. 6. Қазақ тілі мен әдебиеті журналы, №5 2006 ж. 7. Дауыс пен көрініс. Оқу мен жазу арқылы сыни тұрғыдан ойлау туралы ұлттық журнал, №2,3,4 2007ж. ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ТАНЫМЫН ДАМЫТУ Ильясова Ә. (Қызылорда) Ғылымның қай саласы болсын ұстаз қауымы алдына зор міндет жүктейді. Соның ең бастысы – сапалы білім мен саналы тәрбие беру барысында оқушылардың шығқармашылық қабілеттерін, ақыл-ой белсенділігін дамыту. Себебі, білімді жастар ғана қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуына лайықты үлес қоса алады. Қазіргі қоғам шығармашылық қабілеті бар, талантты, іскер мамандарға мұқтаж. Оқушы шығармашылығы үнемі сынып ұжымы, ата-аналар тарапынан қолдау тауып отыруы қажет. Мұғалімнің ең үлкенміндеті-шығармашылық бағыт-бағдар беріп отыруы. Шығармашылық оқытылған ережені сақтай отырып, бәріне бірдей ортақ тақырыпта жұмыс істеп, ерекше зат жасай білуінен көрінуі керек. Демек, тақырып және жұмысты орындау ережесі бәріне ортақ болады, ал жұмыс түрлерін балалар өздері таңдап алады. Оқушыларды шығармашылық жұмысқа үйрету барысында оқытудың жалпы мақсаты мен міндеттерін жоспарлап есепке алу керек. Шығармашылық жұмысқа үйрету кезінде мына ережелерге сүйенгені дұрыс Оқушы, әсіресе, бастауыш сынып оқушысы нақтылы бір зат жасай алмайды. Демек шығармашылық тапсырманы оқу барысында игерген біліміне сәйкес және оны сол тапсырманы орындауға мүмкіндігінше толық қолдана алатындай етіп беру керек. Тапсырылған шығармашылық жұмыстар сауатты түрде орындалатын болуы шарт. Ережені білу топтастыру оны практикада іскерлікпен пайдалана алу шеберлікке әкеп тірейді. Нақтылы бір істі атқаруды шығармашылық қиялды үстірт пайдалануға жол беруге болмайды. Бастауыш сынып оқушылары көп жағдайда шығармашылық жұмысты сауатты атқара алмайды. Сондықтан мұғалім тапсырманы біртіндеп күрделендіре отырып, негізгі үлгіге байланып қалмай мөлшерлете орындатып отыруы шарт. Бастауыш сынып оқушысының шығармашылық іс-әрекетінің біз оның дербестігімен бірлікте қарап, аралыққа шек қоймай бір-бірімен тығыз байланыстырып және бірінің дамуына екіншісі ықпал жасайтындай жағдай туғызуымыз қажет. Баланың өзіндік шығармашылық тапсырманы орындауы жұмыс мөлшерін өзі айқындауынан көрінеді. Шығармашылық жұмысты орындау барысында әдебиеттердің маңызы зор. Түрлі мағлұматтарды журналдардан алуға болады. Мұндағы мақсат-балалар өздері оқыған мақаланың мазмұнын алдағы бір сабақта қысқаша айтып беретін болуы тиіс. Қысқаша мазмұндауға балалар тез үйреніп дағдыланады. Осындай өздігінен оқудың тигізер пайдасы зор. Ана тілі, қазақ тілі сабақтарында өз беттерінше өлең құрастырып, ойды аяқтау кезінде өз ойларын айқын, анық жеткізуге мүмкіндік алады. Шығармашылық тапсырмаларды орындау барысында тағы бір жеке-дара мақсатты да алға қою мүмкіндігі бар. Ол-баланың іс-әрекетке икемділігі мен қабілетін ашып дамыту және есепке алу. Шығармашылықпен жұмыс істеудің нәтижесін келешекте өзінің икем қабілетін сапалы түрде мамандық таңдау жолында пайдалануға болады. Шығармашылықпен айналысу үшін жеке дара оқушы емес, сыныптың, мектептің балалары ойласу үшін мүмкіндік туғызу, өзара шығармашылық қарым-қатынас шығармашылық ахуал орнату қажет. Оқушының шығармашылық қабілеті оның ойлауы мен іс жүзіндік әрекеттер арқылы дамиды. Ойлауға үйрететін сабақтарда жүргізуде, алдымен мұғалім мен оқушы арасында ынтымақтастықты қалыптастыру қажет. Мұғалім бұл жағдайда дайын білімді түсіндіріп қоюшы, бақылаушы, бағалаушы емес, танымдық іс әрекетін ұйымдастыратын ұжымдық істердің ұйытқысы. Сонда ғана оқушы интеллектісінің көзін ашып, шығармашылығын дамытады. Шығармашылыққа бейім баланың ерекшеліктері; -Ойлау ерекшелігі басым, түрлі болжам жасауға қабілетті, қиялға ұшқыр, өзін тануға құштар келеді. -Шығармашылықпен айналысуға, өз білімін сынауға тырысады. -Қиялы жүйрік бейнелер сомдауға шебер, жан дүниесі нәзік. -Өтілетін тақырыпты алдын ала оқып дайындалады. -Оқуға деген қызығушылықты тудыратын қосымша шараларға қатысуға дайын тұрады. -Берілген тапсырмаларды шын ниетімен орындайды. Оқушыларды шығармашылыққа баулу үшін психологиялық дайындықтан өткізу керек. Шығармашылық оқушыға қуаныш, жаңалыққа деген құлшыныс сыйлайды. Оқушы не нәрсені болса да білуге құмар, қызыққыш, қолымен ұстап, көзбен көргенді жақсы көреді. Оқушылардың қызығуын арттыру жақсы ұйымдастырылған сабаққа байланысты. Сондықтан әрбір сабақта бұрыннан белгілі мәліметтерді қайталай бермей оқытудың әдіс-тәсілдердін іздестіру қажет. Оқушының пәнге қызығуын арттыру мақсатында сабақта мәселелік жағдай туғызып отыру да маңызды. Мәселенің шешімін табу арқылы оқушының ойлау қабілеті нығайып, кез келген мәселені шешуге үйренеді. Оқушылардың шығармашылығын дамыту педагогикада басымды бағыт болып есептеледі. Қоғам дамуының ең басты шарты-шығармашыл тұлға тәрбиелеу десек, сол шығармашыл тұлғаны тек шығармашыл ұстаз ғана тәрбиелей алады. Оқушылардың саналы білім, сапалы тәрбие алуы мұғалімдердің білімділік және кәсіби шеберлігін қажет етеді. Сондықтан оқушылардың оқу-тәрбие үрдісінде жан-жақты дамуын жүзеге асыру, білім алу кезіндегі шығармашылық белсенділігі, өз беттерімен білімді игеру дәрежелері дидактика мен мектеп өмірінде үнемі басты мәселенің бірі болып қала береді. Оқушыларды күнделікті өмірмен байланысты шығармашылық жұмыстарға баулуда байқағаным, ғылымға құштар әр жеткіншек еңбектенудің, жаңалық еңгізудің қаншалықты қиын екенін сезінген сайын, өзі жауапты сезініп, құлшынысы артады. Жаңа достар табады, көпшілік алдында сөз сөйлеуге дағдыланып, қойылатын сұраққа ұтымды жауап беруге қалыптасады, ойын ұшқырлап, өзін еркін ұстауға үйренеді. Оқушыларға шығармашылық жұмыспен айналысудың осындай тиімді жақтары бар. Болашақта Қазақстанда әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына қосатын құдіретті күш-білімге тән болса, білімді тиянақты меңгерту, шығармашыл шәкірт тәрбиелеу барша ұзтаздың міндеті. жүктеу/скачать 27,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|