жылы орыс ғалымы А.М.Бутлеров өзінің құрылыс теориясын ұсынған. Бұл теория бірнеше қағидалардан тұрады

1861 жылы орыс ғалымы А.М.Бутлеров өзінің құрылыс теориясын ұсынған. Бұл теория бірнеше қағидалардан тұрады:

• 1861 жылы орыс ғалымы А.М.Бутлеров өзінің құрылыс теориясын ұсынған. Бұл теория бірнеше қағидалардан тұрады:
• 1. Органикалық қосылыстар молекуласындағы атомдар бір-бірімен валенттіліктеріне сәйкес байланысады. Атомдардың байланысу ретін ол құрылыс деп атады.
• 2. Қосылыстардың қасиеттері олардың құрылысына және атомдар арасындағы байланыстың табиғатына тәуелді болады.
• 3. Молекуладағы атомдар өзара бір-біріне әсер етеді, оның ішінде тікелей байланысқан атомдардың әсері күштірек болады.

Органикалық қосылыстардың жіктелуі

• Көміртек тізбегінің құрылысына байланысты органикалық қосылыстарды ациклді немесе алифатты және циклді деп бөледі. Циклді қосылыстар екі топқа бөлінеді: карбоциклді (тұйық тізбек тек көміртек атомдарынан тұрады) және гетероциклді – сақинада көміртек атомдарынан басқа да ( оттек, азот, күкірт) атомдары бар қосылыстар.
• Карбоциклді қосылыстар тағы екі топқа бөлінеді: алициклді немесе полиметиленді қосылыстар және ароматты (көбіне бензол сақинасы бар қосылыстар) қосылыстар.

Органикалық қосылыстардың аталуы (номенклатурасы)

• Тривиалды – тарихи қалыптасып кеткен атауы
• Рационалды – әрбір кластың гомологтық қатарындағы ең қарапайым өкілінің туындысы
• Халықаралық (ИЮПАК)
• Метилдиэтилметан-рационалды атауы.
• 3-метилпентан-халықаралық атауы, тарихи атауы жоқ

Изобутилен – тарихи атауы

• Изобутилен – тарихи атауы
• Симметриясыз диметилэтилен – рационалды атауы
• Метилпропен – халықаралық атауы
• Симметриялы бутилен
• Симметриялы диметилэтилен
• 2-бутен

Радикалдар

Мысалдар

Органикалық қосылыстардағы байланыс түрлері

• КОВАЛЕНТТІК БАЙЛАНЫСТАР
• Коваленттік байланыс деп байланысқан атомдар электрондарының ортақтасуы арқылы түзілген химиялық байланысты атайды.
• Осы ортақтасқан электрондар молекулалық орбитальдардан (МО) орын алады. МО әдетте көпцентрлі орбиталь болады және оны толтырған электрондар делокализацияланған. Коваленттік байланысты кванттық-механикалық сипаттау үшін екі негізгі көзқарас қолданылады: валенттік байланыс (ВБ) әдісі және молекулалық орбиталь (МО) әдісі.
• σ- және π - Байланыстар. Коваленттік байланыстың екі түрі бар: (сигма)және (пи) –байланыстар.
• σ -Байланыс деп екі байланысқан атомдардың ядроларын қосып тұрған түзу бойымен атомдық орбитальдардың қаптасуы арқылы түзілген байланысты атайды. σ–Байланыс кез келген (s-, p-, гибридті) АО қаптасуы арқылы түзіле алады. π –Байланыс деп гибридтенуге қатыспаған р-АО жандарымен қаптасуы арқылы түзілген байланысты атайды. Қаптасу атомдар ядроларын қосып тұрған түзудің екі жағымен де жүреді.

жүктеу/скачать 132,27 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: