Ұрық құрсақішілік дамуын қамтамасыз ететін мүше болып табылады.
Қыныптың оң және сол жақ парамезонефральды өзектердің дистальді бөліктерінің қосылған жерінен дамиды. Осыған байланысты дамудың бастапқы кезеңінде жатырдың пішіні екі мүйіз тәрәзді, бірақ эмбрионалықі дамудың 4-ші айында жатыр мен қынап бөлініп,жатырдың пішіні алмұрт тәрізді болып өзгереді.
Шырышты, бұлшық еті және сірлі қабаттардан тұрады.
Жатыр. Бояуы: гематоксилин - эозин. А - мысық жатырының көлденең кесіндісі. х 20. Б - кілегейлі қабық жатыр бездерімен. х 70. В - жатыр кілегей қабығының крипталары (бездері). х 140. Г - жатырдың етті қабығы. х 70.
Жатыр. Бояуы: гематоксилин - эозин. А - мысық жатырының көлденең кесіндісі. х 20. Б - кілегейлі қабық жатыр бездерімен. х 70. В - жатыр кілегей қабығының крипталары (бездері). х 140. Г - жатырдың етті қабығы. х 70.
1-жатыр қуысы; 2-кілегейлі қабық (эндомет-рий): а-аласа призма тәрізді эпителий; б-кілегейлі қабықтың меншікті пластинкасы; в-жатыр бездері (крипталар); 3-етті қабығы (миометрий); г-етті қабықтың кілегей асты негізі қабаты; д-етті қабықтағы тамырлы қабаты; е-етті қабықтың тамыр үсті қабаты; 4-сірлі қабық (периметрий) (И.В. Алмазов, Л.С. Сутулов бойынша).
Менструальды цикл.
Аналық жыныс жүйесінің қызмкті мен құрлысының циклдық өзгерістері – овариальды-минструальды цикл белгілі бір тәртәппен қайталанып отырады. Жыныстық есеюге жеткен әйелдің басымында етеккір 28 күннен кейін қайталанып отырады. овариальды-минструальды циклдың үш кезеңін ажыратады: етеккір,етеккірден кейінгі,етеккір алды.