Өсімдік шаруашылығы практикумы қайта өңделіп, толықтырылып екінші шығарылуы
жүктеу/скачать 13,01 Mb.
|
Гүл шоғьфы ұзын гүл тұғырында орналасқан бірнеше (2-3, кейде 4) шиыршықтан түрады. Картоп сорттарының бөрі гүл шоғырын түзе бермейді. Гүлдері қосжынысты, бірігіп өскен тостағанша жапырақша мен бес ақ, ашық-сары, көк, көкшіл немесе қызғылт күлгін түсті^ебден бірікпеген күлтеше жапырақшаларды біріктіреді. Жемісі - шырынды жидек, көптеген түқымдардан түрады. Түқымдары үсақ жаншылған, ақ-сұр жөне сарғыш түсті, 1000 санының массасы 0,3-0,5 г. Түйнектің бетінде бүрандалы төртіппен орналасқан кезшелер (түр өзгерісіне үшыраған жапырақтар) болады, олар шныштық күйіндегі 2-3 бүршіктен қүралған. Түйнектің столонға бекіген жерін кіндік, ал оған қарама-қарсы жағын — төбесі деп атайды. Сортына қарай картоп түйнегі домалақ, сопақ, ұзынша-сопақ, домалақтау-сопақ болуы мүмкін. Тағамдық шаруашылықта көзшелері тайыз орналасқан домалақ түйнектер барынша құнды. Түйнектің сыртқы түсі ақ, сары, қызыл, қызғылт-күлгін болады, ал жұмсағының түсі-ақ, сарғыш, сары, күлгін. Түйнектің анатомиялық қүрылысы сабаққа үқсас: оның ұзындық қимасында түтікті сақина шоғын көруге болады, ол түйнек бетіне таяу көзшелерге қарай орналасқан, түйнектің орта бөлігі барынша ылғалды өзекпен толтырылған, ол негізінен крахмал клеткаларынан тұрады; түйнектің сырты эпидермис түзетін перидерма қабатынан түрады. Картоп өсімдігінің құрам бөліктері, түйнектердің пішіні мен анатомиялық құрылысы 39-40-суреттерде кескінделген. 
40-сурет. Картоп: кең тараған сорттардың түйнектері мен гүл шоғырлары: 1-лорх; 2-приекульский ранний; З-Столовый 19; 4-Фаленкий; 5-Гатчинский; 6-ересек картоп түйнегінін, бой қимасы: а-төбелік бүршік, б-бүйір бүршігі, в-кіндік, г-эпидермисі, д-қабық, е-түтікгішоктар, ж-езек.
жүктеу/скачать 13,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|