Негізгі симптомдар Ауырсыну - айқын локализациясыз, толғақ тәрізді немесе әртүрлі қарқындылық дәрежесімен тұрақты. Тевенард симптомы – пальпацияда 2 көлденең саусақ кіндік астынан ауырсыну (жіңішке ішектің шажырқайының түбірінің проекциясы). Странгуляциялық ішек өтімсіздігі кезінде. Іштің кебуі - симметриялы және асимметриялық болуы мүмкін (странгуляция). Жоғары өтімсіздікке тән. Көрінетін перистальтика – механикалық кедергіге тән. Құсу – қайталанатын, қысқа жеңілдік әкелетін, бірте-бірте нәжісті құсуға айналады. - Валя симптомы – тоқ ішектің проекциясынан жоғары тимпанит – ерте механикалық обструкцияға тән. Шиман симптомы - сол жақ мықын аймағында іштің кері тартылуы, ал оң жақ қабырға асты аймағында тоқ ішектің ісінуі, сигма тәрізді ішектің айналу белгісі .. Скляр симптомы – перкуссияда шашырау шуы. Спасокукоцкий -Вильмс симптомы – тамшылаған шу Іштің аускультациясы « шудын басталуын және соңының үнсіздігін есту» үшін қажет (Г.Мондор). «Өлім тыныштығы» - перистальтиканың болмауы. Саусақпен ректалды зерттеу – «нәжіс бітелуі», ампуланың ісінуі. интоксикациялық синдром – температура, тахикардия, бас ауыруы және әлсіздік нәжістің тоқырауының белгісі.
Инструментальді және лабараторлы диагностика
ЖҚА – эритроцитоз 5-6 млн ға дейің ., лейкоцитоз 20 тыс дейін лейкоцитарлы формуланың солға ығысуымен , эозинопения, ЭТЖ ның жоғарылауы БҚА - хлорид деңгейінің түсуі с 500—550 мг% до 400— 300 мг%, қалдық азоттың жоғарылауы , ALT AST CРБ жоғарылауы . ОАМ – көрсеткіштердің төмендеуі , нәруыздардың жоғарылауы. Обзорлы рентгенография – «ішек доғаларының», «Клойбер тостағанының» болуы. Ирригоскопия – үш тіс симптомы «трезубца». Колоноскопия – потологиялық ошақты визуальді көреміз . УЗИ КТ
Асқазан және 12 елі ішек жарасының перфорациясы
Анамнез
Анамнезде ойық жараның болуы - науқастардың 80-90% -ында «Үнсіз» жаралар, науқастардың 10-15% -ында продромальды симптомдардың болуы (ауырсыну, жүрек айнуы, құсу). Ол іштің ауырсынуының жедел басталуымен, іш қабырғасының бұлшықеттерінің қатаюымен сипатталады. Организмнің ойық жараның перфорациясына бастапқы реакциясы шоктың патогенезіне ұқсас, ол іш қуысына құйылған қышқыл асқазан сөлінің іш пердесінің күйіп кетуімен байланысты. Кейіннен серозды-фибринозды, содан кейін іріңді перитонит дамиды.