ОҚУ-Әдістемелік кешен 5В071100 «Геодезия және картография» мамандығына

Векторлық графика

Векторлық графиканың барлық нысандары сызықтардан құралады. Мыс: кубты алты тіктөртбұрыштардан құруға болады, оладың әрқайсысы төрт сызықтан тұрады. Сөйтіп куб 20 қосылған сызықтардан тұрады. Векторлық графиканы құрайтын нысандардың формасы, түсі және кеңістіктегі жағдайы әрқашанда компьютерлік командалармен математикалық формулалар көмегімен көрсетіледі. Векторлық графиканы жиі нысанды бағдарланған (объектно-ориентированный) графика деп атайды.

Векторлық графикада нысандар ретінде қарапайым геометриялық фигуралар – графикалық примитивтер болады: тіктөртбұрыштар, шеңбер эллипс, сызық, нүкте және примитивтерден құрылған фигуралар, түстер, сонымен қатар олардың градиенттері.

Геоақпараттық картографиялау.

Геоақпараттық картографиялау – бұл ГАЖ және картографиялық мәліметтер мен білім негізінде бағдарламамен басқарылатын карталарды құрастыру және қолдану. Геоақпараттық картографиялау негізін геожүйелерді ақпараттық-картографиялық моделдеу құрайды.

Геоақпараттық картографиялау – салалық және кешендік, аналитикалық және синтетикалық болуы мүмкін. Қабылданған

Сарамандық жұмыстар

- векторлық мәліметтер және олармен байланысты тақырыптық

• 
  картографиялық ақпаратты, соның ішінде оларды төменгі жағын растр ретінде қолдана отырып түсірілген суреттер бойынша редакциялау мүмкіндігі;
  
• 
  кез-келген мәлшерде және әр түрлі берілген мәліметтерді үш түрлі терезелер: Карта, Тізім және График түрінде қарастыру. Мәліметтерді синхронды көрсету технологиясы бір мезетте бірдей мәліметтері бар бірнеше терезе ашуға мүмкіндік береді, және де бір терезедегі мәліметтерді өзгерткенде басқа қалған барлық терезелердегі мәліметтер автоматты түрде өзгереді;
  
• 
  тақырыптық карталар жасау арқылы ақпаратты көрсету әдістерінің түрлілігі;
  
• 
  карталардың проекцияларының өзгеруі;
  

- dBasе немесе әр түрлі форматты графикалық файлдарда жасалған

• 
  файлдың аты. GІF (Graphics Interchange Format),
  
• 
  файлдың аты. JPG (JPEG format),
  
• 
  файлдың аты. ТІҒ (Tagget Image File Format),
  
• 
  файлдың аты. РСХ (Soft Paintbrush),
  
• 
  файлдың аты. ВМР (Windows Bitmap),
  
• 
  файлдың аты. ТОА (Таrgа),
  
• 
  файлдың аты. ВІL (Spot спутниктік фотосуреттер).
  

WOR кеңейтуі бар файлда сақталатын осы уақытта барлық қолданылатын кестелер мен терезелердің тізімі жұмыс жиынтығы болып табылады.

- Карта терезесі - ақпаратгы мәліметтердің графикалық тәуелділігін

• 
  Тізім терезесі - ақпаратты жолдар мен бағаналардан тұратын электрондық кесте, жазба тізімі түрінде керсетеді;
  
• 
  График терезесі - ақпаратты мәліметтер арасындага сандық тәуелділіктерді талдауға мүмкіндік беретін графиктер мен диаграммалар түрінде керсетеді.
  

• 
  ақ-қара кескіндер: мұнда әр бір пиксель қара немесе ақ нүктеге сәйкес келеді. Мұндай кескіндер аз орын алады және Mapinfo - да тез оқылып керсетіледі;
  
• 
  жарты енді кескіндер: әр бір пиксель қара, ақ немесе сұр түстің бір өңін керсетеді; .
  
• 
  түсті кескіндер: әр бір пиксель берілген кескіннің палитрасында бар түстердің біреуін бейнелейді.
  

«Увеличивающая лупа»

• 
  курсор терезенің жұмыс ерісіне орналастырылады, маустың сол жақ батырмасын басу терезедегі кескінді екі есе үлкейтеді. Кескіннің ортасында болған нүкте үлкейткен кезде де ортасында қалады. Осылайша қажет болғанша бірнеше рет қайталауға болады.
  
• 
  инструментпен тік бұрышты аудан салынады, ол үшін керсеткіш тік бұрышты үш бұрыштың ойдағы жогарғы сол жақ бұрышына орналастырылады да маус пернесін басып тұрған жағдайда қозғалады. Керсеткіштің артынан үзік-үзік сызықты тік бұрышты үш бұрыш жүреді, ол қажетті елшемге жеткенде пернені жіберіңіз. Үзік-үзік сызықты жақтаумен шектелген аудан үлкейтіледі. Mapinfo кескіннің елшемін Карта терезесінің бүкіл ауданын алатындай үлкейтеді. Алайда үлкейту пропорцияны ескерумен жасалынады, егер терезенің формасынан ерекшелінетін тік бұрышты үш бұрыш таңдалып алынса, үлкейтілген аудан инструментпен таңдалып алынганнан біраз үлкен болады.
  

«Уменьшающая лупа» кескінді кішірейту үшін керек.

• 
  батырмасында «Ақпарат» инструменті бар. Инструмент «Ақпарат» қосымша терезесін ашу үшін және онда инструментпен таңдалып алынған объектіге қатысты кестелік мәліметтерді бейнелеу үшін қолданылады. Сонымен қатар терезеде Карта терезесінде аспап керсеткен нүкте жататын барлық объектілер көрсетіледі.
  

• 
  батырмасында «Подпись» инструменті бар. Бұл инструмент Картада сәйкес мәліметтер базасынан ерістерді пайдалана отырып инструментпен таңдалып алынған объектіге ат беру үшін қолданылады. Егер Карта терезесі белсенлі болса және ең болмағанда біо кабэт ашық болғанда батырманы пайдалануға болады.
  

• 
  батырмасы бейнелеу режимдерін басқаруға және Карта терезесінде қабаттармен жұмыс істеуге мүмкіндік беретін «Управление слоями» диалогін ашады. Карта терезесі белсенді болганда ғана батырманы пайдалануға болады.
  

• 
  батырмасы экранға тақырыптық белгілеуі бар График және Карта терезесінде қолданылатын шартты белгілерді көрсету үшін «Легенда» қосымша терезесін шығарады.
  

• 
  батырмасында «Выбор в рамке» инструменті бар. Бұл инструмент осы инструментпен сызылған тік бұрышты үш бұрыштың ішіндегі объектілерді таңцау үшін қолданылады. Карта фонындагы маустын көрсеткіші қолдың сү_қ саусағы түрінде болады.
  

• 
  батырмасыңда «Выбор в круге» инструменті бар. Бұл инструмент осы инструментпен сызылган дөңгелектің ішіндегі объектілерді тандау үшін қолданьшады.
  

• 
  батырмасында «Линейка» инструменті бар және арнайы «Линейка» терезесін ашады. Бұл инструмент картадағы екі нүктенің арасындагы ара қашыктықты анықтау үшін қолданылады.
  

• 
  батырмасында «Стрелка» инструменті бар. Бұл инструмент бір
  немесе одан да көп жазбаларда бір немесе одан да көп объектілерді таңдау
  үшін қолданылады. Сонымен қатар инструментті Картада, Есепте немесе
  Тізімде жөндеу операциялары үшін қолдануға болады.
  

• 
  батырмасы таңдалған жазбалардағы сандық өрістердегі суммалар мен орташа мәндерді көрсететін «Статистика» инструментін ашады. Таңдалған жазбалардың {объектілердің) саны да осы терезеде көрсетіледі. Таңдауды өзгерткенде мәндер автоматты түрде қайтадан есептеледі.
  

батырмасында «Полилинии» инструменті бар. Инструмент Карта

• 
  батырмасында «Эллипс» инструменті бар. Инструмент эллипс және дөңгелектерді салу үшін қолданылады.
  

• 
  батырмасында «Полигон» инструменті бар. Инструмент
  қабыргаларды белгілей отырып, Карта және Есеп терезелерінде көп
  бүрыщтар салу үшін қолданылады.
  

• 
  батырмасы сызыкты объектілерді керкемдеу стилін езгерту үшін колданьшатын «Линия» диалогін ашады. Ауцанцарды көркемдеу стилін белгілеуге және тандалған объектілердің стилін езгертуге болады.
  

• 
  батырмасы аудан, тік бұрышты үшбұрыш, эллипс және деңгелектелінген тік бұрышты үшбүрыш сияқты аудандык объектілерді көркемдеу стилін езгерту үшін қолданылатын «Стиль области» диалогін ашады. Контур сызыгының түрін, оның түсін, қалыңдығын, сонымен қатар штрихтаудың түрі мен түсін езгертуге болады. Диалог аудандарды керкемдеу стилін беру және тандалған объектілердің стилін езгерту үшін қолданьшады.
  

• 
  батырмасында «Прямоугольник» инструменті бар. Инструмент тік бұрыщты үшбұрыш салу үшін колданылады.
  

• 
  батырмасы сызықтың түйіндері мен сегменттерінің орнын ауыстыру, қосу және ешіру арқылы полигондар, полисызықтар және түзу сызықтардың пішінін езгертуге мүмкіндік беретін «Форма» режимін қосады. Сонымен қатар сіз жаңа сызықтар мен қисықтар салу үшін түйіндерді кешіре және орнын ауыстыра аласыз. Батырма Карта терезесі мен езгертілетін терезе немесе Есеп терезесі белсенді болса пайдаланылады.
  

• 
  ] батырмасы түзелінетін объектілердің пішінін езгерту үшін түйіндер қосуға мүмкіндік береді.
  

• 
  батырмасында «Символ» инструменті бар. Инструмент картада символмен белгіленетін нүктелік объектілерді салу үшін қолданылады.
  

• 
  батырмасы нүктелік объектілерді керкемдеу стилін езгерту үшін колданылатын «Символ» диалогін ашады. Сіз символдың түрін, оның түсін, елшемін және түсін өзгерте аласыз. Диалог нүктелік объектілер мен Тізімдегі текстіні керкемдеу стилін белгілеу үшін, сонымен қатар тандалған объектілердің стилін езгерту үшін қолданылады.
  

• 
  батырмасында Карта және Есеп терезелерінде текстік объектілерді күру үшін қолданылатын «Текст» инструменті бар.
  

• 
  батырмасы текстердің керкемдеу стилін езгерту үшін қолданылатын «Стиль текста» диалогін ашады. Сіз шрифтіні, оның жазылуын, елшемін және түсін езгерте аласыз. Диалог текстік объектілерді керкемдеу стилін беру үшін, сонымен қатар таңдалған объектілердің стилін езгерту үшін қолданылады.
  

сіtу_200 – Ресей Федерациясының 200 ең ірі қалалары туралы акпараты бар файл.

Тапсырма 1. Кестелермен жұмыс

1. 
   rus_obl кестесін ашу. Ресей Федерациясының аудандары мен республикаларының шекаралары бар карта пайда болады.
   
2. 
   adm_cen кестесін ашу. Картада жүлдызша турінде белгіленген Ресей Федерациясының әкімшілік орталықтары пайда болады.
   

3. 
   сіtу_200кестесін ашу. Картада дөңгелекшелер түрінде белгіленген Ресей Федерациясының 200 ең ірі қалалары пайда болады.
   
4. 
   railway кестесін ашу. Картада сызықтар түрінде белгіленген Ресей Федерациясының ең ірі темір жол магистральдары пайда болады. Біріккенде ашылған кестелер картографиялық композицияны қүрайды.
   
5. 
   «Увеличивающая лупа» батырмасын пайдаланып, масштабты үлкейту.
   
6. 
   «Карта - Показать как было» командасын пайдалана отырып алғашқы кескінді қалпына келтіру.
   

7) «Уменынаюшая лупа» батырмасын пайдаланып, масштабты

10. 
    «Список» батырмасын пайдаланып, картамен байланысты ас!т_сеп мәліметтері бар кестені ашу және кестенің терезесін белсендіру.
    
11. 
    «Окно - Карта» командасын пайдалана отырып картографиялық композицияны бёлсендіру.
    
12. 
    rus_bord кестесін ашу. Ресей Федерациясының картасы пайда болады.
    
13. 
    «Управление слоями» батырмасын пайдаланып, диалогтік терезе ашу.
    

14. 
    қабаттың атына нұсқагышты апарып, маусты басу арқылы rus_bord қабатын белгілеу.
    
15. 
    «Вверх» батырмасын басу арқылы Бұл қабатты басқалардан жоғары жерге апару.
    
16. 
    «ОК»
    
    жүктеу/скачать 1,82 Mb.
    
    Достарыңызбен бөлісу: