§48. Белгілердің тұқым қуалаудағы ДНҚ-ның рөлі Тұқымқуалаушылық және өзгергіштік – барлық тірі ағзаларға тән
жалпы қасиет.
Тұқымқуалаушылық – ағзалардың өз ататегіне ұқсау
қабілеттілігі.
Өзгергіштік – ағзалардың өз ататегінен ерекшелену
қасиеті. Бұл қасиет бүкіл тіршілік формасына тән. Ұсақ біржасушалы
бактериялардан бастап, жоғары құрылымды жануарлар мен гүлді
өсімдіктермен аяқталады.
Бұл екі түсінік биологияда маңызды ғылыми термин болып табы-
лады. Иттен сол тұқымға, ата-анасына ұқсас күшік туылатыны белгілі.
Бірақ күшік ата-анасының біреуінен немесе енесінен түсі, бойы, мінез-
құлығы т.б. бойынша ерекшеленуі мүмкін.
Егер сендер өсімдік өсіріп көрсеңдер сол заңдылықтарды байқаған
боларсыңдар. Күнбағыс тұқымынан мақта немесе қызылша өсіп шық-
пайды.
Көп балалы отбасында ағасы-інісі және әпкелі-сіңлілер арасында
белгілі бір ұқсастық, ерекшеліктері де бар. Бала ата-анасына ұқсайды,
бірақ ерекше де болады. Тіпті тіршіліктің жасушасыз формалары –
вирустар да ірі молекулаларға
ұқсайды және жасушадан тыс
тіршілік қасиеті байқалмайтындар
да тұқымқуа лаушылық пен өзгер-
гіштік қасиет ке ие. Осы екі қасиетті
не қам тамасыз етеді? Осы «бір
нәрсе» кез келген тіршілік ішінде
болуы керек қой.
