Оқулық Алматы 2011 Пікір жазғандар: Филология ғылымдарының докторы, профессор Т. С. Тебегенов

Сэндберг өз шығармашылығында еркін өлеңді таңдаған, оның лирикасы халық тілінің байлығы мен әсемдігін көрсетеді. Ол фольклорлық шығарма­лар­ды жинап, америкалық халық әндері мен балладалардың антологиясын құрас­ты­рып, басып шығарады. Маяковский Сэндбергті «Американың үлкен индус­триалды ақыны» деп атаған. Алып елдің тынысы Сэндбергтің шығармаларында шебер суреттеледі. Оның негізгі жинақтарына «Түтін және болат» (1920), «Америка, қайрлы таң» (1928), «Халық, иә!» (1936) атты еңбектерін жатқызуға болады.

Қара нәсілді америкалық Ленгстан Хьюзды (1902-1967) «негрлер Реннессан­сы­ның» ақы­ны деп атайды. Ол өзінің алғашқы жинағын 1926 ж. басып шығарады. Осы уақытқа дейін Хьюз қағаз тасушы, қонақ үйде күзетші, жүк тасушы, ыдыс жуушы, матрос сияқты көптеген қызметтер атқарады. Ол Линкольн университетін аяқтап, афро-америкалық поэзияның дәс­түр­ле­рін жалғастыра отырып өзін ақын, прозаик, драматург және публицист ретінде көрсете білген. Хьюз қорланғандардың қайғысына ортақтасып, адамдар теңдігі туралы идеяны қор­ғай отырып, блюздың дәстүрлі формасына жаңаша мән береді («Арман», «Менің түсім», «Портье» атты өлеңдері). Хьюз «Кепілдіктегі ең жақсы заттар» (1927), «Жаңа көлеңке» (1938), «Гарлемдегі Шекспир» (1942) сияқты он үш поэтикалық жинағын басып шығарады. 1930 ж. оның «Жас шығарған күлкі» атты романы мен 1932 ж. «Скотсборо» атты пьесасы жарыққа шығады.

Көркем бейнелеудің жаңа мүмкіндіктерін іздеуде Джон Дос Пассостың (1896-1970) шығармашылығы ерекше. Архитектура мамандығы бойынша Гарвард университетін аяқта­ған соң, Дос Пассос өз қалауымен майданға аттанып, Италия мен Францияда орын алған ұрыстарға қатысады. Оның «Үш сарбаз» (1921) атты романында соғыс пен майданда жауға қарсы күрескен жауынгерлер жайлы жазылған. Пассостың «Манхэттен» (1926) атты романы кинематографияда қолданылатын монтаждау мен конструктивизм техникасы секілді жаңаша әдістердің батылдығымен ерекше көзге түседі. 30 жылдары Дос Пассостың «АҚШ» трилогиясының «42-ші паралелль» (1930), «1919» (1932), «Үлкен ақша» (1936) атты романдары жарыққа шығады.

АҚШ театры мен драматургиясының қайта жаңарып, дамуына драматург Юджин О’Ниллдің (1888-1958) қосқан үлесі зор. Ол драматургияны коммерциялық театр өктемділі­гінен босатып, оны ұлттық өнердің игілігіне айналдырады. Актердың баласы Юджин О’Нилл театр репертуарларымен жақсы таныс болып, өз шығармашылығын оны қайта құруға арнап, шындықты бейнелеп, өзекті мәселелерді көтеретін пьесалар жазды. Ол өзінің «Көкжиекте» (1920) атты пьесасында фермерлердің кедейленуі жайлы жазса, «Император Джонс» (1920) пьесасында нәсілшілдік мәселесі мен оның түрлі-түсті адамдардың рухани өміріне тигізер әсері туралы сөз қозғайды. Юджин О’Нилл драмалар мен трагедиялар жазған.

АҚШ әдебиетінде модернизмнің қалыптасуы Еуропа елдерінің, әсіресе Франция мәде­ние­тінің әсер етуімен жүрді. ХХ ғ. Францияның астанасын «Идеялар лабораториясы» деп атаған Хемингуэй, Скотт Фицджеральд, Дос Пассос, Гертруда Стайн, Эзра Паунд сынды көптеген америкалық ақындар Парижде өмір сүрді. Франция арқылы Томар Стернз Элиот­тың Англияға жолы ашылып, өмірінің соңына дейін сол жерде тұрады. Әдебиет тарихшы­лары нақты негіздерге сүйене отрып, ғылымға «Америкалық модернизмнің еуропалық мектебі» деген түсінікті енгізеді. Ол Эзра Паунд пен Гертруда Стейннің есімімен тығыз байланысты.