Оқулық. Алматы, 518 бет
Иммунитеттің лимфоидтық жүйесі
жүктеу/скачать 26,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Індеттану кітап
| Иммунитеттің лимфоидтық жүйесі.
Иммунитеттің лимфоидтық жүйе- сі омыртқалы жануарларға тэн, эсіресе сүтқоректілерде жетілген жэңе арнайы лимфоидтық органдардың қызметіне негізделген. Лимфоидты иммунитет жү- йесі деп лимфоциттер пайда болып, жетіліп, функциялық толысатын лим- фоидты органдардың жиынтығын атайды. Бүларға бауыр (эмбриональдық дамудың алғашқы кезеңінде), сүйек майы, тимус, ,көк бауыр, сөл түйіндері, дәнекер ұлпадағы лимфоидты құрылымдар, құстың Фабрициус қалтасы жата- ды. Бүл органдарда қан түзетін торшалардың алғы -затынан Т жэне В лимфоциттер пайда болып, қызметін атқарады. Аталған жасушалар түзілетін тимус, сүйек майы, эмбриональдық, дамудың алғашқы сатысындағы бауыр, Фабрициус қалтасы, орталъщ лгімфоидты агзалар деп, ал .олар қызметін атқаратын сөл түйіндері мен көк бауыр шеткері лгшфоидты агзалар деп аталады. В-лимфоцит атауы осы жасушалар түзілетіы органдардың ағьілщынша атауларының басқы әрпінен алынған, қүста - Фабрициус қалтасы (Bursa o f Fabricius), сүтқоректілерде - сүйек майы (Bone morrow). В-лимфоциттердің дамуын екі сатыға бөледі: біріншісі - антигеннің эсерінсіз даму ■ екіншісі - ангигеннің эсерімен даму. Антигеннің эсерінсіз дамитын сатысы сүтқоректі- лерде алғашқы эмбриондық бауыр мен сүйек майында басталып, сөл түйін- дері мен көк бауырда аяқталады. Бұл кезеңде лимфоциттің;бетінде иммуно- глобулиндік рецепторлар пайда болады. Әрбір В-лимфоциттің иммуноглобу- линдік рецепторы белгілі бір антигенге ғана бағытталған, сонымен ғана бай- ланысқа түседі. В-лимфоциттің бетіндегі иммуноглобулиндік рецепторлар тиісті анти- генмен эрекеттескеннен кейін бүл жасушаның антиген эсерімен дамитын ке- зеңі басталады. Оның нәтижесінде В-лимфоцит антиденелер бөліп шығаратын плазмоцитке айналады. Т-лимфоцит атауы осы жасуша өсіп жетілетін орган тимустың атауымен байланысты. Т-лимфоцитінің үш түрі болады: Т-көмекші, Т-супрессор жэне Т-эффектор. Т-көмекші В-лимфоциттердің антидене шығаруын үдетеді. Т- супрессор иммунитет реакцияларын, оның ішінде антидене түзуді, тежейді. Т- эффектор баяу типті сезімталдық жэне басқа да жасушалық реакцияларға қатысады. Т- жэне В-лимфоциттердің ешқайсысына жатпайтын лимфоциттердің үшінші тобын "ноль" жасушалар деп атайды. Оларға К-жасушалар жатады (киллер - өлтіруші деген сөзден). К-жасушалар кейбір ісік жасушаларын және вирустармен зақымданған жасушаларды жояды. 29 I Иммунитеткё жауапты эр түрлі жасушапар мен макромолекулаларды бір бірінен ажырату үшін таңба ретінде CD символы (ағылшынша - жүктеу/скачать 26,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|