Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі бекіткен



бет62/95
Дата07.02.2022
өлшемі0,7 Mb.
#88941
түріОқулық
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   95
Байланысты:
паразитология кітап

D
е / г / ?


Б. ЭндогенОі аггломерациясыз. Мұндай даму циклі кейбір нема- тодтарда кездеседі, олардың паразитті ұрпағы-партеногенетикалык аналық болса, еркің тіршілік ететін ұрпағы - дара жынысты да- ралар. Бұл Rhabdias bufonis жэне Strongyloides stercoralis (Ateles маймылындағы формалар) түрлерінде байкалады. Бүл жерде жы­ ныссыз дамудың болмауына байланысты эндогенді аггломерация жок. Сызба нұскасы:


9 77


Үрпақ ачмасуы жоқ, иесін бір рет каиа ауыстыратын парашттер А. Эндогендіаггломерациясыз. Бұған өзініңдамуындаметоморфоз жасайтын формалар жатады, олардың ларвальді кезеңі бір иесінде, имагинальді кезеңі екінші иесіндеөтеді. Берілгсн топка цестодтардың көпшілігі, агагі айтқанда, финка кезеңінде жыныссыз көбею болмай- тын: Taenia, Taeniarhynchus, Dipylidium, т.б. барлык таена қүрттар, сондай-ак көптеген нематодтар Protostrongylus, Muellerius өкілдері
160

  • Spirurata, Dracunculus medinensis, Wuchereria bancrofti жатады. Бұл топка шамамен, барлық скребнилер, Copepoda, Isopoda арасындағы көптеген паразиттік шаяндар жатады. Lernaeocera branchialis-та жа- нуар жұмыртқадан алты аяқты дернэсіл-науплиус түрінде шығады. Науплиус бірінші копеподитті кезеңге жетіп, маңдай безінің секреті арқылы камбала тобындағы балықтардың желбезегіне отырады. Содан соң паразит козғалмалылығын токтатып, жүзу таракальді аяқтары регреске ұшырап, «куырімак» сатысына айнала- ды. Одан эрі «куыршақ» түлеп, қозғалмалы болып, ересек күйінде иесін тастайды. Камбала тэрізділердің желбезегінде паразиттер шағылысып, осы жерде аталыктың дамуы аякталады, аналык тре­ ска тэрізді түқымдасындағы балыктар арасынан өз иесін іздеп та- уып, олардың желбезегіне бекініп, басының үшымен балықтың ұлпасына терең еніп, терең регрессивтік метоморфозға үшырайды. Паразиттің аяктары редукцияланып, қүрсағының жыныс сегменті өсіп, шаянтэрізділерге мүлдем үксамайтын кұрт тэрізді кейіпке енеді. Осы калпында аналығы екі ұзын жұмыртқа бауын салады, оларды өзінің кұрсағының түбіне бекітіп кояды. Теңаякты Epicarida дернәсілдік кезеңінің біреуінде пелагикалык Copepoda-да паразитті тіршілік етеді, кейіннен баска шаянтэрізділерге ауысып, сол жерде жыныстық көбеюге көшеді.

Мүндай циклдің графикалык бейнесі мынандай болады:

Осы үшінші типке Trichinella spiralis-тің карапайым циклін жаткызуға болады. Трихинелла үшін бір ғана омыртқалы жануар негізгі жэне аралык иесінің рөлін атқарады. Паразитті жүқтырғанда, алғашында жануар негізгі иесі болады, ол кезде паразит жыныстык жетіліп, трихинелланың аналығы дернәсіл салады. Содан соң бұл дернәсілдер денете тарайды да, көлденең жолакты етке еніп, капсулаға оранады, сол кезде иесі аралык иеге айналады. Бүл цик- лда жыныстық көбею нэтижесінде, жаңа иесіне жуғу емес, иесінің ұлпасында дернәсілдердің жиналуына экелетін ішкі дисперсия жүреді. Сондыктан, жыныссыз дамитын паразиттерге карағанда,


161


бұл жерде баскаша эндогенді аггломерация байкалады. Паразит жаңа иесіне бұлшык етінде трихинелла дернәсілі бар жануарды же- генде жұғады.
Мұндай циклдің сызба нұскасының графикалык сипаттамасы:
Б. Эндогенді аггломерациямеп. Бұл циклдың түрі Trypanosomidae тұқымдасында байкалады (57-58-сурет). Көпшілік трипонозом қансорғыш омыртқасыздан омыртқалыга каи copy кезінде беріледі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   95




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет