Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі бекіткен
жүктеу/скачать 0,7 Mb.
|
паразитология кітап
| 58-сурет. Егеукұйрықтың капы мен егеукұйрықтағы бүргенің ішегіндегі
Tiyponosoma lewisi-лт даму диаграммасы (Веньон бойынша). 1-егеуқұйрык қанындағы трипонозома; 2-бүргенің ішек эпители клеткасындағы тирпонозома; 3-арткы ішектің кабырғасына бекінген три- понозом сатылары; 4-бүргенің артқы ішегіндегі еркін метациклдік трипо- нозомдар; 5-артқы ішектегі трипонозомдар; 6-бүргенің ораңғы ішегіндегі грипонозомдар типке жататын барлык Metazoa-ла эндогенді аггломерация мүлдем байқалмайды. Осыған ұксас циклдің түрі пираплазмид (Piroplasmidae) өкілдерінде, иксодалык кенелерінің инокуляциясы аркылы жұғатын, эртүрліомырткалылардыңқандыпаразитіндебайқалады.Омырткалы иесінің эритроцитінда пироплазмалар жыныссыз жетіліп, сан жағынан тсз көбейеді. Қан сорған кезде кененің организміне түскен паразиттер жыныссыз жолмен жетілуін жалғастырады (екіге неме- се көпке бөліну аркылы), ол тасымалдаушы-кене денесінде жэне 163 одан кейін кененің жаңа ұрпағында тансовариальді берілу кезінде жиналады (яғни, жүмыртка клеткалар арқылы). Бұл жағдайда паразиттердің дисперсиясы сырткы ортада жүрмейді, ал паразиттің иесіндегі эндогенді аггломерациясы олардың таралуы үшінде кажет. Бұл циклдің түрі графикалық түрде былай бейнеленеді: r v j
Үрпақ алмаспайтын, иесін екі рет ауыстыратын, эндогенді аг- гломераииясыз паразиттер Берілген категорияға таспа кұрттар мен скребнилер тобындағы, салыстырмалы жекелеген паразиттердің кейбір түрлері жата- ды. Сонымен Фин шығанағы мен Каспий теңізінің Corynosoma strumosum-KSjimn скребниі ересек күйінде итбалыктын ініегінде кездеседі. Corynosoma жүмыртқасы Pontoporeia с/////и'л-бүГіірімен жүзуші шаянмен жұтылады, содан соң кішкентай дернәсілдер шаянның ішегінің кабырғасын тесіп, дене куысына орнығады. Ол шаянды эртүрлі балықтар (минога, майшабак, нэлім, бұзаубас, жыланбалык, т.б.) жүткан соң біршама өсіп калган скребни дернэсілі ішекті тесіп, балыктың дене куысында капсулаға орана- ды. Оны итбалык жеп, паразитті жұктырады (59-сурет). Осыған ұксас цикл Pomphorhynchus laevis скребниінде, Pseudophyllidae өкілдері: Diphyllobothrium latum-да байкалады. Cyclophyllidae арасында, екі аралык иесі аркылы даму ит, мысық, түлкі, бұлыңғыр баска да ет коректілердің паразиті Mesocestoides Iinceatus-та (Mesocesloididae түқымдасы) байкалады. Паразит бунақтары нэжіс аркылы сыртқы оргаға шығып, одан жұмыртка босап шығады, оны бірінші аралык иесі жүтады. Аралык иесі Oribatei-кенелері. Олардың денесінде онкосфера, цистицеркойд (Солдатова, 1944) кезеңіне ауысады. Паразитті жұктырған кенені қорекпен бірге екінші аралык иесі (кеміргіштер, кесірткелер, қүстар) жүтады, олардың дене куысында цистицеркойд тетра- тиридиге айналады, ол бір үшында басы бар катты үзарган құрт тэрізді. Еткоректі жануарлар аталған иесімен коректенгенде 164жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|