Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
жүктеу/скачать 239,31 Kb.
|
ЖАҢА Қазақстан тарихы 7 (6) Алматы Атамұра 2017 жыл А
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақ халқының қалыптасу кезендері .
- Орта Азияның бірқатар аумағы тұрғындарын
| ҮШІНШІ БӨЛІМ
XV-XVII ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫ СЕГІНШІ ТАРАУ БІРТҰТАС ҚАЗАҚ МЕМЛЕКЕТІНІҢ ҚҰРЫЛУЫ § 38-39. Қазақ халқы этногенезінің тарихы Этнос пен этногенез. «Этнос» гректің «ethnos» - «халық» сөзінен шыққан. «Этногенез» ұғымы халықтың құрылу үрдісін білдіреді. Қазақ халқы шығу тегінің тарихы (этногенезі) өте күрделі. Кез келген этностың қалыптасуында қоныстанған аумақтың тұтастығы маңызды рөл атқарады. Адамдардың ортақ белгілері, тілі мен мәдениеті болу үшін олар бір-бірімен үздіксіз және ұзақ қарым-қатынас жасауы тиіс. Ал бұл біртұтас аумақтағы тайпалардың бірігуі жағдайында ғана жүзеге асады.
Қазақ халқының қалыптасу кезендері. Қазақстан аумағындағы халықтың құрылу үрдісін үндіеуропалық және түркілік кезеңдерге бөлуге болады. Бірінші кезең қола және ерте темір дәуірлерін қамтиды. Бұл кезеңде Қазақстанның ғана емес, Еуразияның біраз бөлігінің тұрғындары үндіеуропалық тіл тобына кірді. Тайпалардың сыртқы келбетінен еуропалық белгілер айқын білінді. Қазақстан жерінде қола дәуірінде өмір сүрген андрон тайпалары - қазақтардың ертедегі ата-бабалары. Олар қазақ халқы қалыптасуының негізін қалады. Қазақстан аумағындағы ерте темір дәуірін зерттеу бұл кезеңде бүкіл аймақ тұрғындары бұрынғыша еуропа өңдес болғандығын көрсетті.
Қазақстандағы этникалық үрдістердің екінші кезеңі түркілердің б.з.-дың бірінші мыңжылдығы ортасынан бастап жаппай қоныстануымен байланысты. Қазақстан аумағында бірнеше түркі мемлекеттерінің құрылуы тұрғындардың келбетінде монғол тектес белгілердің көбеюіне және түркі тілінің таралуына ықпал етті. Ортағасырлық мемлекеттерде халықтардың шоғырлануы күшейді. Мәселен, Қарахан мемлекеті Жетісу, Оңтүстік Қазақстан мен Орта Азияның бірқатар аумағы тұрғындарын біріктірді. жүктеу/скачать 239,31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|