77
∑
=
=
+
+
+
+
+
+
=
Ψ
w
k
k
w
k
Ф
Ф
Ф
Ф
Ф
1
2
1
...
...
...
мұндағы Ф
к
—
k-
шы ораммен тіркестірілгенмагниттік ағын.
Қарастырылып отырған жағдайда катушканың орамдарымен
ағындық
ілініс
осы катушкадағы токқа
байланысты болғандықтан,
ол
өзіндік ағындық ілініс
деп аталады.
Катушканың өзіндік ағындық ілінісінің
катушканың
i
ab
= i
L
тогына қатынасы
өзіндік индуктивтілік
немесе
индуктивтілік
деп
аталады
:
L
i
L
/
Ψ
=
(3.19)
СИ
-
дегі
индуктивтіліктің негізгі өлшем бірлігі
—
генри
(Гн): 1
Гн = 1 Вб/А = 1 В
•
с/А.
Егер өзіндің ағындық ілініс токқа
пропорционалды болса, онда
индуктивтілік
L
= const.
Кері жағдайда, индуктивтілік
L
(i
L
)
токқа
тәуелді болады. Индуктивтіліктің токқа
тәуелділігі, мысалы,
ферромагнитті материалдан жасалынған магниттік өткізгішке
(білікке) ие катушкаларда байқалады
.
Индуктивтілік катушкаларының шартты графикалық белгілері
3.1-
кестеде келтірілген
.
Егер катушка орамындағы
ток өзгеретін (артатын немесе
кемитін) болса, өзіндік ағындық ілініс де өзгереді. Катушка
орамларындағы ағындық іліністің
өзгерісі кезінде,
электрмагниттік
индукция заңына
сәйкес
е
L
өзіндік индукциясының ЭҚК
индукцияланады
.
Өзіндік индукцияның ЭҚК
-
нің оң бағыты магниттік сызықтар
бағыты бойынша бұралатын, бұрғы сабының айналу бағытымен,
яғни
токтың
таңдап алынған оң бағытымен сәйкес келеді
(3.23-
сурет
,
а, б
).
Бұл ЭҚК анықтамасы бойынша мынаған тең:
dt
d
e
L
Ψ
−
=
(3.20)
Достарыңызбен бөлісу: