74
Егер ұзындығы
l
түзу сызықтық өткізгіш, өзі
v
жылдамдықпен
қозғалып
келе жатқан, біртекті магнит өрісінің
В магниттік
индукциясы бағытымен α бұрышын
түзсе,
ендеше ондағы
индукцияланған ЭҚК
α
sin
Blv
F
=
(3.14)
тең болады.
Электрмагниттік
индукция заңын басқа формуламен де өрнектеуге
болады.
Ф магниттік ағынымен тіркестірілген тұйықталған
контурда ЭҚК индукцияланады, оның мәні
t
Ф
e
d
/
d
−
=
(3.15)
тең.
Бұл ретте ЭҚК бағыты
бұрғы ережесімен
анықталады: бұрғының
магниттік сызықтар бойымен ілгерілемелі қозғалысы кезінде оның
сабының айналу бағыты индукцияланған ЭҚК бағытын анықтайды.
Мысалы
, 3.20,
а
және
б
суреттеріндегі
тәжірибелерде, штрихты
сызықтармен белгіленген контурлармен
тіркестірілген магниттік
ағындардың жылдамдығы dФ/d
t
=
-Blv
(ағын азаяды) және dФ/d
t
=
Blv
(ағын артады) тең, ал индукцияланған
е
ЭҚК бағыттары бұрғы
ережесі бойынша осы контурларда бағыттауыш сызықтармен берілген.
Электрмагниттік
индукциясының заңының екі тұжырымы да
бірдей сандық нәтиже береді. Алайда, (3.13) формуласы өткізгіштегі Е
ЭҚК индукцияланатын
бөлігін анықтайды, ал (3.15) формуласы
–
анықтамайды
.
3.20-
сурет
