15
Географиялық атластар
тек қана әртүрлі
карталардың жиынтығы
емес – атластың бағытына қарай бір-бірімен тығыз байланыста жүйелен-
ген карталар. Дәл осылай ҚР-ның Ғылым Академиясы және «География
институты» ЖШС Қазақстанның Ұлттық Атласын жасап шығарды. Со-
нымен бірге, аймақтық және мектеп атластары шығарылады.
Әртүрлі аумақтардың табиғаты және табиғи ресурстары туралы маңы-
зды мәліметтер
географиялық сипаттамалар
арқылы да алынады. Оларға
ғылыми және ғылыми-қоғамдық кітаптар, хрестоматия, жинақтар, жур-
налдағы мақалалар және энциклопедиялық басылымдар, анықтамалықтар
жатады. Қазақстанның жоғары оқу орындарына және мектептерге арнайы
шығатын «География» журналынан көптеген қажетті мәліметтер алуға
болады.
Ақпарат көзі ретінде
аэрофото және ғарыштан түсірілген суреттердің
де
рөлі жоғары – ұшатын әуе және ғарыштық аппараттардан түсірілген
Жердің сыртқы бейнесі. Бұл суреттерде Жердің үстіңгі бетіндегі нысандар
қалай орналасса, дәл сол күйіндегі пішінін суретте көрсете алады. Бұл су-
реттердегі нысандарды пішініне, түсіне қарап, ажырата білу керек немесе
ғылыми тілмен айтқанда суретке дешифровка жасау керек. Зерттелетін
аймақтың көлеміне және табиғи құбылыстардың
сипатына қарай оты-
рып масштабы анықталынады. Ауа райын болжау үшін ұсақ масштабты,
топырақты зерттеуге ірі масштабты карталар қолданылады.
Ғарыштан түсірілген суреттер
көбінесе
ғылыми зерттеулерге
пайдаланылады. Геологиялық барлауда, ауа райына болжам жасағанда,
шаң ды борандардың таралуында, орман және
дала өрттерінің аумағын
анық тағанда, топырақты зерттеуде, су және жел эрозиясын, өсімдіктерді
және т.б. анықтау, зерттеу барысында қолданылады. Аэро және ғарыштық
суреттер, құбылыс немесе табиғат туралы шынайы ақпарат бере алады.
Жоғарыдан түсірілгендіктен аумақтың панорамасы жақсы көрінеді.
Әртүрлі аумақтарға және сұрақтарға берілген географиялық ақпараттар
арнайы бағдарламасы бар компьютердің қорында сақталынады.
Достарыңызбен бөлісу: