нэрселер тэн болады. Адамның элеуметтік касиетінің келесі бір жоғары деңгейдегі сипаттамасы оның тұлғаға айналуы болып табылады. Көбіне адамның биологиялык табиғатына негізделетін индивид пен индивидуалдыкпен салыстырғанда тұлғаның мэнінің ерекшілігі оның элеуметтік қасиеттерге негізделетініде. Бірақ табиғи индивидуалдыктың тұлға дамуына өз әсерін тигізетінін ескеру керек. Элеуметтік индивидуалдылык, әрине, бос жерде пайда болмайды. Адам нақты тарихи уакытта жэне элеуметтік кеңістікте, тэрбие мен практикалық эрекет барысында кадыптасады. Сондыктан да тұлға элеуметтік индивидуалдылык ретіңде - бұл эрқашанда накты нэтиже, өте эр алуан факторлардың өзара эрекеті мен синтезі. Адам неғұлым үлкен деңгейде элеуметтік-мэдени тэжірибені бойына жинактаса, согұрым тұлға маңыздырақ жэне ол, өз кезегінде, оның дамуына өзінің индивидуалды үлесін косады. Тұлғаның калыптасуына кандай факторлар ықпал етеді жэне тұлғаның карапайым адамдардан кандай айырмашылығы бар? Әрине, мұндай факторлар өте көп, бірак оның калыптасуындағы негізгі рөл 154
әлеуметтік жағдайларға - тәрбиеге, білімге, коршаған әлеуметгік ортаға, ата-анаға тиесілі екендігін атап өту маңызды. Тэрпбиенің рөлі адамның балалык жэне жасөспірімдік кездері кандай моральдык жэне коғамдык кұндылыктарды игеруімен байланысты. Білім адамға эр алуан акпаратты жэне ең маңыздысы, өтіп жаткан окиғаларды талдау жэне бағалау қабілетін беріп, ойлауды дамытады. Қоршаған әлеуметтік орта — бұл адамның мекен ету элемі, бұл тұлғаның қалыптасуына тікелей эсер ететін дүниетанымдык, кэсіби, адамгершілік кұндылыктар. Алайда,