ерекшеленеді. Адам өзін жэне өз кабілетгерін дамытып жетілдіре
отырып, табиғи жүйелердің жетілген формасына дейін көтеріледі жэне
адам мен әлем, табиғат заңдылығы мен табиғи ортаның болмысы
арасындағы үйлесімділікті сақгай отырып табиғаттың дамуына өз
ықпалын тигізеді.
Әлемдегі болмыс бүтіңдік, бастапқы тутастық (сингулярлық
ұғымына жақын) ретінде көптеген сансыз объектілерге оның ішінде
адамга да эр түрлі әсерлерін тигізеді. Адамның іс-әрекеті мен оның
салдарлары, эр түрлі техникалық, технологиялық, шаруашылық
ыкпалдар ғаламның бүкіл объектілеріне эсер етеді жэне бұл күштер бір-
біріне соғылып, сонымен қатар олардың салдарлары да бүкіл гарыш
болмысына бүгіндей ыкпал етеді. Сондыктан да әлемдегі адам болмысы
туралы ой толғаған Шыгыс философтарының осы мыңжьшдык рухани
104
төжірибесінің маңызы жоғары болды. Бұл Даналыкка Башстық әлем
рационалдылығының бірі ретінде ғылым салыстырмалы түрде жас
болғандыктан үнемі ден койып отырды жэне казіргі кезде де онын
күпияларына Батыстык мэдениет зор ыкылас білдіруде.
4.2 Батыстын мәдениет әлеміндегі адам болмысы
Антик мәдениетінде ұзак уакыт бойы адамның әлемнен ажырамас
жэне терең байланысы бар екендігі туралы идея мойындалып келді.
Бірак уакыт өте келе сонымен катар әлемдегі адам болмысының жаңа
көзкарасы да калыптаса бастады.
Адамның әлемдегі орны туралы бұл жаңа көзкарас тек адам
болмысының ғана емес, оның жалпылықтағы, универсалдылыктағы
болмысында тұракты негізінің мэселелерін шешудің мүлдем жаңа
тәсілімен байланысты болды. Мұның өзі адамды тек өз өмір камымен
белсенді айналысу ғана емес, барлық бағытта белсенді әрекет етуді
Достарыңызбен бөлісу: |
