Христостың табиғаты туралы пікірлер (кұдайлык, немесе адамдық табиғаты туралы), ал 323 ж. император ¥лы Константин христиандыкты мемлекеттік дін ретінде кабылдаганнан кейін, саяси-шіркеулік мэселелер алдыңғы шепке шығып, шіркеу әкейлерінің көзкарастарында өз көріністерін тапты. Мысалы, Аугустиннің көтерген басты мэселесі христиан дінінің артыкшылығын дэлелдеу арқылы, шіркеудің жанды билеуге құкыктығьг және ол - аспан мен жер арасын байланыстырушы деген сияқты идеяларды дэлелдеу үшін манихеялық, скептицизмдік 47
жэне неоплатанизм кағидаларын басшьшыкка алды. Оны осы ілімдердің кейбір элементтерін сактай отырып, христиан дінінің жаңа бағытын қалыптастырғаны үшін, кейін аугустинизм деп аталып кеткен ағымның негізін калаушы деп мойындайды. Негізгі еңбектері: “Тәубеге келу”, “Құдай каласы туралы” т.б. Аугустиннін ілімі бойынша, адам дүниеге келмей гұрып т.б. оның іс-әрекеттері, кыльщтары күдайдын ерік-жігерімен белгіленіп койған. Ол белгі игілікке (адам оған лайыкты болмаса да), немесе азаптарға (жазықсыз болса да) бағытталған болуы мүмкін. Құдай әлемді жаратқанда, барлық заттардың түрлерінің бастамасын енгізіп, эрі карай өздері дамитындай мүмкіндік береді. Адамзат тарихы да осы заңдылыкка бағынды. Тарихтьщ даму негізінде адам санасының өзіне сенімділігі (бұл сенімнің негізі кұдай) мен кұдайға деген сүйіспеншіліктің танымдык күші жатыр. Осы түсінікті басшылыкка ала отырып, августин адамзат тарихы бір-біріне қарсы екі патшалыктың күресінің нэтижесі деп тұжырымдайды. Олар кұдайға карсы, күнделікті
