Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ



Pdf көрінісі
бет50/433
Дата04.11.2023
өлшемі7,9 Mb.
#189337
түріОқулық
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   433
Байланысты:
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1

Фосфоролиз жолы: 
Гликогеннің 
фосфоролиз 
жолымен 
ыдырауы бірнеше сатыдан тұрады: 
Гликогенфосфорилаза
тек 1-4- гликозидті байланыстарды 
ыдыратады. (1-ші реакция). Тармақталған нүктеге 4 мономер 
қалғанда, глюкозды қадықтардың біртіндеп бөлінуі тоқтайды.
Гликогенфосфорилаза әсерінің бұл ерекшелігі, активті 
орталығы құрылымы мен көлеміне байланысты болуы мұмкін. Әрі 
қарай, гликогеннің ыдырауын жалғастыру үшін, тағы екі түрлі 
ферменттің қатысуы қажет. Алдымен тармақталған нүктеге дейігі 
қалған үш гликозидті қадықты 
олигосахаридтрансферазаның
қатысуымен, 
көрші 
тізбектің 
редуцирленбеген 
соңына 
тасымалдайды (2-ші реакция), осылайша, тізбекті ұзарту арқылы 
фосфорилазаның
әсер етуіне қолайлы жағдай жасалады. 
Тармақталған нүктеде қалған гликозидті қалдық гидролиз жолымен
α -1-6-глюкозидаза көмегімен бос глюкоза түрінде бөлініп 
шығады. (3-ші реакция). Осыдан соң гликогеннің тармақталмаған 
аймағына қайтадан фосфорилаза шабуыл жасай алады. (2.6). [47].
2-ші, 3-ші реакциялар: әрі трансферазды, әрі гликозидазды 
ферментативті активтілік көрсете алатын бір ферментпен
катализденеді.
Гликогенфосфорилаза әсерінің өнімдері 
глюкозо-1-фосфат 
фосфоглюкомутазаның қатысуымен глюкозо-6-фосфатқа 
изомерленеді. әрі қарай глюкозо-6-фосфат катаболизм процесіне
немесе басқа метаболикалық жолдарға қосылады. Бауырда глюкозо-
6-фосфат 
глюкозо-6-фосфатаза 
ферментінің 
әсерінен 
гидролизденеді, нәтижесінде бөлініп шыққан глюкоза қанға 
түседі.(2.7). [48]. 
Бұл реакция ЭР қуысында өтеді, ол жерге глюкозо-6-фосфат арнайы 
тасымалдаушы белоктардың көмегімен жеткізіледі. Фермент ЭР 
мембранасында орналасқан және оның активті орталығы ЭР 
қуысына 
қарай 
бағытталған. Гидролиз 
өнімдері 
(глюкоза, 
бейорганикалық фосфат) тасымалдаушы жүйелердің қатысуымен


52 
цитоплазмаға оралады. Организмнің глюкозаға деген сұранысы 
артқанда, осыған жауап ретінде гликогеннің ыдырауы жүреді.
(2.7) 
Бауыр гликогені негізінен тамақтану аралығында ыдырайды, 
оның үстіне бауырда және бұлшықетте физикалық жұмыс кезінде
бұл процестің белсенділігі арта түседі. 
Гликогеннен глюкоза қалдығы біртіндеп ажыратылып,
глюкозо-1-фосфат түрінде бөлініп шығады. 
Гликозидті байланыс бейорганикалық фосфатты пайдалану 
арқылы бөлінеді, сондықтан бұл процесс 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   433




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет