П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
Ауызекі тіл - болып табылады. Мүғалімнің тілі - бүл оқушы еліктеуге сабак беру
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
| Ауызекі
тіл - болып табылады. Мүғалімнің тілі - бүл оқушы еліктеуге сабак беру қажет үлгі, оның тілінің және ақыл-ойының даму шарты. күралы ретінде “Ауызекі тіл” кызметі дамуының негізгі 3 формасының ауысуын ажыратуға болады. Біріншіден, сөздің мағынасы болуы керек, яғни заттарға қатынасы, сөз бен созді корсететіннің арасында объективті байланыс болуы керек. Екіншіден, соз бен заттың арасындағы объективтік байланыс мүғалім оқушымен сойлескен кезде пайдаланылуы керек. Кейіннен ғана сөзінің мағынасы балаға да түсінікті болады. Создің мағынасы, сонымен, алдымен басқалар үшін объективгі түрде омір сүреді де, және тек артынан баланың озі үшін қажет болады (Выготский Л.С. Собр.соч. Т.З. с. 145). Тілдің филологиялық қүрамын меңгеру барысында мүғалімнің сойлеу тілі оқу ақпаратын баяндау қүралы, оқушылар зейінін басқару қүралы, түсініктер қалыптастыру қүралы ғана емес, оқушылар үшін үлгі болып табылады. Ауызекі тілде мүғалім озінің жанын, парасатын, сезімін, еркін, мінез- қүлқын, темпераментін, филологиялық қабілеттерін, оқушылар мен оқу пәніне қатынасын түгелімен корсетеді. Оқушылар мүғалімнің созінде алдымен қатынас және эмоцияларды байқайды. Сүйісгіеншілікке сүйіспеншілікпен, немқүрайдылыққа немқүрайдылықпен жауап береді. Мазмүнды жоне сезіммен сөйлей алатын және ондай сойлеуді үнататын мүғалім өз үлгісімен оқушыларды тілдік қатынас қүралдарын меңгеруге жетелейді. Мүғалімнің ауызекі тілінде келесідей элементтер орын алады: ақпараттық, шабыттан- дыратын, сендіретін, іс-әрекетке шакыратын және қызықтыратын, оқу- шыларды әрекетке шақыратын және олардың шаршағанында коңілден- діретін қүралдарды пайдаланып отырады. Ауызекі тіл бір жоне бірнеше элементтен түруы мүмкін. Мүғалім өзінің сөздерінде логикалық дәлелдер қолдану арқылы оқушының ой орісіне эсер етеді. Мүғалімнің созі интеллектуалдық, сезімдік және еріктік қүрамдас |