Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»
жүктеу/скачать 34,93 Mb. Pdf көрінісі
|
Бишаева Дене шынықтыру
| Абсолютті күш
— бұл адам өзінің дене салмағын ескерместен көрсете алатын максималды күші. Салыстырмалы күш — меншікті массаның бірлігіне келетін күш. Күштің даму дәрежесі түрлі конструкциялардың динамоме - трлері көмегімен өлшенеді. Күштемелі жаттығулар кедергілік сипатына байланысты ке - лесі топтарға бөлінеді: сыртқы кедергісі бар жаттығулар, серік - тестің қарсы әрекеттесуі жаттығулары, сыртқы ортаға қарсы әрекеттесу жаттығулары, жалпы гимнастика жаттығулары (кермеге тартылу, қолды тіреуішке бүгу және жазу және т.б.). Дененің пішіні мен салмағын, бұлшықеттер рельефін үй - лесімді дамытып, күштемелі жаттығуларды орындау кезінде бұлшықеттің жиырылуын бақылайтын үйлестіру мүмкіндік - терін жақсарту үшін, мүмкіндігінше барлық негізгі бұлшықет топтарын қамту керек. Еңбек және өмір жағдайында ең маңыз - ды болып табылатын бұлшықет топтарының дамуына баса на - зар аудару керек. Бұған омыртқа бағанасының бүккіштері пен жазғыштары, жамбас буындарының бұлшықеттері, қол мен 68 КӘСІБИ ТҰРҒЫ - ДА МАҢЫЗДЫ ДЕНЕ (ҚИМЫЛ) ҚАБІЛЕТ - ТЕРІ. ОЛАРДЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ҚҰРАЛДАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ. аяқтың жазғыштары, үлкен көкірек бұлшықеті, бел аймағы - ның және іш қуысының бұлшықеті кіреді. Жақсы дамыған іш бұлшықеті ішкі органдардың (вегетативті функциялардың) қалыпты жұмысына ықпал етеді. Күштемелі жаттығуларды орындаған кезде, салмақ көтерген кезде пайда болатын жүкте - мелердің арқасында дененің белдік аймағы жарақатқа сезімтал екенін есте сақтаңыз. Күштемелі жаттығуларды қажығандық болмаған кезде, яғни орталық жүйке жүйесінің қозғыштығы төмендегенде орындаған жөн. 16-18 жас аралығындағы сту - денттерге арналған күштемелі жаттығуларды іріктеу жыны - сын, жасын, ДТН деңгейін, психомоторикасын, бұлшықет күшін, жеке тұлғаның даралығын дамытуды есепке алып, қол - жетімділік принципін қолдана отырып, жүргізілуі керек. Дене бітіміне байланысты сымбат үш түрге бөлінеді: астениялық, нормо - стениялық және гиперстениялық (30 сурет). Дегенмен, адам әрқашан бір типке жатпайды, көбінесе негізгі типке қосымша, басқалардың ерекшелік - тері де кіреді. Дене бітімін басқа типке ұқсайтындай өзгерту өте қиын, сондықтан бар сымбаттың артықшылықтарын көрсетіп, жетілдіруге тыры - су керек. Атлетті гимнастика құралдарын пайдалану кезінде антропометриялық өлшемдерге негізделген дене бітімі түрін ескере отырған жөн. Шымыр дене бітімді (нормостеника) адам кең иықты және шымыр. Күштік жүктемелер оның салмағының дамуына және бұлшықеттердің жеңіл - детілуіне жақсы әсер етеді. Астеник - әлсіз бұлшықеттерімен сипаттала - тын адам, оған бұлшықеттердің күші мен көлемін өсіру қиын. Атлетті гимнастикада жақсы нәтиже - лерге жету үшін астениктерге жүктеменің қарқын - дылығын көтеруге снаряд массасын қайталау санын азайту және қатар көбейту ұсынылады. Бұл жағдайда күштік жаттығуларды ауыстырып отыру керек. Дене бітімі жүктеу/скачать 34,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|