330
Кешкі мектепте тәрбие жұмысын ұйымдастырудың ерекшеліктері
Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың
2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес оқу-тәрбие
жүйесі білім берудің барлық деңгейлерінде бірыңғай идеологиялық және
құндылықтар тәсілдеріне құрылады. Тәрбие жұмыстары барлық ынталы тараптар:
отбасы, білім беру ұйымдары, қоғамның кең ауқымда қатысуымен кешенді түрде
жүргізілуі тиіс. Тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың нормативті-құқықтық
базасы мынадай құжаттарға сәйкес жүргізіледі:
1) «Бала құқығы туралы» БҰҰ Конвенциясы;
2) Қазақстан Республикасының Конституциясы;
3) «Неке және отбасы туралы» Қазақстан Республикасының Кодексі.
2011 жылғы 26 желтоқсан;
4) «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы»
Қазақстан
Республикасының 2002 жылғы 8 тамыздағы Заңы;
5)
«
Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы» Қазақстан
Республикасының 2009 жылғы 4 желтоқсандағы № 214-IV Заңы;
6) «Балаларды денсаулығы мен дамуына зардабын тигізетін ақпараттан
қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 02 шілдедегі №169-VI
Заңы;
7) «Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі
Заңы;
8) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 27 желтоқсандағы №988
қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды
дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы;
9) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2019
жылғы
15 сәуірдегі №145 бұйрығымен бекітілген «Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске
асыру жағдайындағы Тәрбиенің тұжырымдамалық негіздері.
10) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы
1 қазандағы № 525 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасында
өлкетануды дамытудың тұжырымдамалық негіздері.
2021-2022 оқу жылында кешкі мектепте тәрбие жұмысы келесі негізгі
бағыттар бойынша жүзеге асырылады:
1) жаңа қазақстандық патриотизм мен азаматтыққа тәрбиелеу,
құқықтық тәрбие.
2) рухани-танымдық тәрбие.
3) ұлттық тәрбие.
4) отбасылық тәрбие.
5) еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие.
6) көпмәдениетті және көркем-эстетикалық тәрбие.
7) зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениетті тәрбиелеу.
8) дене тәрбиесі, салауатты өмір салтын қалыптастыру.
Тәрбие жұмысының негізін жалпыадамзаттық құндылықтар
(сенім, ақиқат,
әсемдік, бостандық, қайырымдылық, жақсылық, махаббат, және т.б.) және
ұлттық құндылықтар – (тәуелсіздік, патриотизм, толеранттылық, ана тілі,
заңға бағынушылық, этникалық мәдениет, салт-дәстүр)
құрайды.
331
Кешкі мектептің тәрбие жұмысының маңызды
ерекшеліктерінің бірі құқық
бұзушылық пен қылмыстың алдын алу болып табылады. Ол негізінен білім беру,
насихаттау қызметі арқылы жүзеге асырылады, өйткені кешкі мектеп жағдайында
тәрбие процесінің өзіндік ерекшелігі бар. Бұл ерекшелік, ең алдымен, оқушылар
контингентінің ерекшеліктерімен байланысты: мектепте 15 жасқа толған
оқушылар оқиды (
375 бұйрыққа сәйкес, 15 жастан бастап, кәмелетке
толмағандардың қылмыстық жауапкершілігі 14 жастан басталса да, мысалы,
арнайы түзету мекемелерінен 14 жаста келгенде, жүкті жасөспірім қыздар,
ерте аналар және жасөспірімдердің басқа да санаттары 15 жасқа толғанға
дейін кешкі мектепте оқуға мүмкіндігі жоқ
), бірақ
бір партада бір уақытта
өмірлік ұстанымы әлі қалыптаспаған жасөспірімдер мен дүниетанымы, өзіндік
мінезі қалыптасқан, қандай да бір материалдық игіліктерге қол жеткізген және
өмірлік құндылықтарына өз көзқарасы бар ересек адамдар отыра алады. Тарихи
тұрғыдан алғанда, кешкі мектеп үздіксіз білім беру жүйесінде, ең алдымен,
компенсаторлық және бейімделу функциясын орындайды.
Құқықтық
тәрбие мектептің, отбасының, қоғамның, құқық қорғау
органдарының өзара іс-қимылын ұйымдастыру арқылы тиімді бола алады, ол төрт
бағыт бойынша, атап айтқанда, тұтас педагогикалық процесті ұйымдастыру
саласында; қоғамның күшін
тарта отырып, оқушылардың бос уақытын
ұйымдастыру саласында; оқушылардың отбасымен өзара іс-қимыл жасау
саласында жұмыс жүргізуді көздейді; құқық оқытушыларының кәсіби
дайындығын арттыру саласында жүзеге асырылады.
11) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2020 жылғы
12 маусымдағы № 248 бұйрығымен бекітілген 2020-2025
жылдарға арналған
«Құндылықтарға негізделген білім беру» жобасы.
Достарыңызбен бөлісу: