Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ы. Алтынсарин атындағЫ Ұлттық білім академиясы
жүктеу/скачать 2,84 Mb. Pdf көрінісі
|
12-letka 1 2021
| ОҚЫТУДЫҢ ТЕОРИЯСЫ МЕН ТӘЖІРИБЕСІ
тәжірибесін біріктіретін рефлексивті тәсілі алынған. Жас мұғалімнің рефлексивті оқыту тұжырымдамасының бастапқы алғышарты – біліктілікті арттыру негізінде оның тәжірибесінің болуы. Рефлексивті оқыту моделі мұғалім өзінің кәсіби дамуының субъектісі болып табылады, практикамен ойлайтын, рефлексивті кәсіпқойлықпен, және осы аспектіде оның негізгі сипаттамалары: * тиімді өзара іс-әрекетті жүзеге асыра білу; * өз жұмысына қанағаттанушылық; * оқушылардың белсенділігін ынталандыру қабілеті; * нақты жеке тәжірибені құрылымдай білу; * өзіне сенімділік; * педагогикалық үдерісте оқушыларға бағдар беру; * кәсіби қызметтің өзіндік тәжірибесін талдай білу табылады. Бүгінгі таңда шетелдік білім беру кеңістігінің тәжірибесі бойынша қазіргі заманғы жас педагог педагогикалық міндеттерді шешу үшін тиімді практикалық тәжірибені тарату жолында және рефлексивті кәсіпқойдың қажетті сапасын қалыптастырады. Білім беру мазмұнының жаңартылған бағдарламасы жағдайында өзін жүзеге асыра отырып, жас педагог өзінің педагогикалық қызметі білім беруге құзыреттілік тәсілге, білім берудің конструктивтік моделін қолдана отырып, білім беру процесін дараландыру жағдайында жұмыс істеуге дайын болу керектігін түсінеді. Білікті педагог ретінде жас маман педагогикадағы инновацияларға әрдайым қызығушылық танытып, аға әріптестерінің, тәлімгерлердің сабақтарына қатысып, сабақта өзін сынайды. Өзінің «адами капиталын» дамыту, сапалы тиімді деңгейде білім беру бағдарламаларын іске асыру үшін инновациялық-білім беру консорциумдарын құруда тікелей қолдау көрсету-білім берудің басты стратегиясы. Білім беруді дамыту бүгінгі күні педагогтың кәсібилігі, оның құзыреттілік деңгейі проблемасын неғұрлым өзекті шешу болып отыр. Оқытушының кәсіби өсуі – бұл педагогтың өз мақсатын оңтайлы түрде іске асыруға мүмкіндік беретін білім, білік, қызмет тәсілдерін алу үрдісі; оқушылардың денсаулығын сақтау, оқыту, тәрбиелеу, дамыту, әлеуметтендіру және сақтау бойынша оның алдында тұрған міндеттерді шешу. Қазіргі өмір ырғағы педагогтан үздіксіз кәсіби өсуді, креативтілікті, өздігінен берілуді талап етеді. Бағдарлама жас мұғалімдерді оқыту, қолдау және сақтау үшін білім беру ұйымдарында ұйымдастырылған кәсіптік дамудың үздіксіз үрдісінің кезеңін жоспарлайды, бұл кезеңде олар үздіксіз білім беру бағдарламасына біртіндеп қосылады. Үздіксіз білім беру идеяларын дамыта отырып, зерттеушілер А. Зязюн, Н. Г. Ничкало, Б.С. Гершунский, В.В. Олейник және т.б. үзіксіз білім беру процесін көп өлшемді ұғым ретінде анықтайды: біліктілікті арттыру, дипломнан кейінгі білім беру, курстық қайта даярлау, қашықтықтан білім беру, өзін−өзі тәрбиелеу және т.б. Әрине, білім берудің үздіксіздігі оның сапалы механизмі мен технологиялық құралдарын құру жағдайында ғана мүмкіндік болады. «Үздіксіз білім беру жүйесін құрудың маңызды мақсаттары, − деп атап өтті А. Зязюн, біріншіден, маманның шығармашылық қызметі, оны қазіргі қоғамның әлеуметтік және мәдени институттары жүйесіндегі өзгерістерге сәйкес икемді қайта бағыттау мүмкіндігі бар. Екіншіден, адамның жеке қасиеттерін қалыптастыру, бұл оның кәсіби сипаттамасын ғана емес, сонымен бірге ойлау стилін, мәдениет деңгейінің, интеллектуалды дамуын да анықтайды». Үздіксіз білім беру дегеніміз, А. Зязюнның пікірінше, ғылымның, техниканың, мәдениеттің дамуымен, маманның кәсіби дайындығын жетілдірумен, адамның рухани қажеттіліктерін арттырумен байланысты білімді жүйелі түрде жаңартуға бағытталған жеке тұлғаның қызметі [1]. Сонымен қатар, В.Л. Аношкина мен С. В. Резвановтың пікірінше[2], білім берудің, оның ішінде кәсіби білімнің үздіксіздігі ұғымын 3 негізгі компоненттерге (субъектілерге) қатысты қарастыруға болады (сур.1). |