Негіздері
жүктеу/скачать 8,4 Mb. Pdf көрінісі
|
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet. (1)
|
Роберт Броун 21.12.1773-10.06.1858 жж. 4 – сурет. Ян Эвангелиста Пуркинье (1787-1869 жж.) Иоганн Петер Мюллер 14.07.1801-28.04.1858 жж. негізін қалағандардың бірі. А. Келликердің, Р. Вирховтың, Э. Геккельдің, И. М. Сеченовтың енбектері бүкіл әлемге мәлім. 1838 және 1839 жылдары немістің екі ғалымы, ботаник М. Шлейден мен зоолог Т. Шванн кӛптеген деректік материалдарға сүйеніп жасушалық теорияны құрастырды. Т. Шванн жасушаны ӛсімдіктер мен жануарлардың универсалдық құрылымдық компоненті деп қарастырды. Алайда, М. Шлейден мен Т. Шванн организмдегі жасушалар, құрылымы жоқ заттан пайда болады деп қате түсінген (5 сурет). Жасушалық теория барлық тірі табиғаттың біртұтас екендігін кӛрсетеді. Ол теория биологияның дамуына ғана емес, философияның да дамуына үлкен прогрессивтік әсер кӛрсетті. Цитология салыстырмалы түрде – жас ғылым. Басқа биологиялық ғылымдардан оның бӛлініп шыққанына жүз жылдан аса уақыт ӛтті. 1884 жылы Ж.Б.Краун клетканың құрылысы туралы жиналған мәліметтерге талдау жүргізіп, «Клетка биологиясы» деген кітабын жариялады. Бұл кітаптың жариялануы ұзақ ізденістерге және зерттеулерге, жаңалықтардың ашылуына, қызу сұхбаттасулардың жүруіне негіз болып, биологиялық үлкен маңызы бар клеткалық теорияның қалыптасуына алып келді. 12 Ф.Энгельс клеткалық теорияны XIX ғасырдағы үш ұлы жаңалықтың (энергиянын тұрақтылық заңы, клеткалық теория және Ч. Дарвиннің эволюциялық ілімі) бірі деп жоғары бағалады. Клеткалық теория шыққаннан кейін 20 жылдан соң неміс дәрігері Рудольф Вирхов (1859) «клетка клеткадан ғана пайда болады» деген қорытынды жасап клеткалық теорияны одан әрі дамытты. жүктеу/скачать 8,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|