Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету



Pdf көрінісі
бет137/600
Дата19.05.2022
өлшемі6,36 Mb.
#143928
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   600
Байланысты:
Патофизиология учебник (1)

Ауқаттық гиперлипемия
Майлы тамақты көп ішкеннен 
кейін 2-3 сағаттан соң дамиды да, 4-6 сағаттан соң ең 
жоғары деңгейге көтеріледі. 9 сағаттан кейін қандағы май 
мөлшері қалыпты деңгейге жетеді. Ол макрофагтардың 
ферменттерімен ыдыратылады. Сол себептен: 
● 
макрофагоциттер тежелгенде;
● 
көк бауыр алынып тасталганда; 

липопротеидлипазаны әсерлейтін гепариннің өндірілуі 
бұзылғанда - ұзақ және жоғары деңгейдегі гиперлипемия 
байқалады. Ас түзы, өт қышқылдары липопротеидлипазаны 
әсерсіздендіріп, гиперлипемияның дамуына әкеледі. 
Тасымалдық гиперлипемия 
бауырда гликогеннің қоры 
азайғанда (ашығу, қантты диабет т.б. жағдайларда) 
байқалады. Бұл кезде май қорларынан, өкпеден, сүйек 
кемігінен, 
майлардың 
бауырға 
бағытталуы 
көптеген 
гормондардың әсерлерінен болады. Мысалы, ашығу кезінде 
майдың 
қорларынан 
босануы 
соматотроптық 
гормонның, 
глюкагонның, адреналиннің біріккен әсерлерінен дамиды. 
Бұл гормондар аденилатциклаза ферментін әсерлеп, циклдік 
АМФ түзілуін арттырады. Соңғысы тіндерде майдың ыдырауын 
күшейтетін үшглицеридлипаза ферментінің белсенділігін 
сергітеді. 
Осы көрсетілгендерге байланысты ашыққан организмге 
глюкоза жібергенде бауырда гликогеннің қоры қалыптасьш, 
майлардың бауырға тасымалдануы (тасымалдық гиперлипемия) 
азаяды. 
Бөгелулік 
(ретенциялық) 
гиперлипемия 
— 
қанда 
әлбуминнің 
және 
жарықтану 
факторының 
(липопротеидлипазанын) 
азаюына 
байланысты 
қаннан 
майлардың тіндерге ауысуы бөгеледі. Липопротеидлипазаның 


159
әсерінен 
үшглицеридтердің 
нәруыздармен 
байланысуы 
үзіледі де, қан сары суының жарықтануы пайда болады.
Босаған май қышқылдары әлбуминмен байланысып (оның I
молекуласы 
май 
қышқылының 
6-7 
молекуласын 
байланыстырады), қаннан жасушаларға ауысады. Осыдан қанда 
әлбуминнің 
жеткіліксіздігі 
(ашығу, 
бүйрек, 
бауыр 
аурулары) 
кездерінде 
май 
қанда 
ұсталып 
қалуына, 
гиперлипемияның 
дамуына 
әкеледі. 
Осындай 
жағдай 
липопротеидлипазаның немесе оны әсерлендіретін гепариннің 
жеткіліксіздігі 
кездерінде 
байқалады 
(атеросклероз, 
қантты диабет т.с.с.). Липопротеидлипазаның белсенділігін 
инсулин 
арттырады, 
ал 
глюкагон 
мен 
соматотропин 
төмендетеді. Ас тұзын артық пайдалану кезінде де осы 
ферменттің 
белсенділігі 
төмендеуден 
бөгелулік 
гиперлипемия 
дамиды. 
Бұл 
гиперлипемия 
кезінде 
β- 
липопротеинемия байқалады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   600




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет